Η απάντηση της Αλγερίας στον Μορικόνε

Η απάντηση της Αλγερίας στον Μορικόνε

Το σπουδαίο έργο του πολυοργανίστα, συνθέτη σάουντρακ Αχμέντ Μάλεκ

3' 27" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στην Αλγερία, λόγω των επιδράσεων που δέχτηκε η χώρα και λόγω της πολυκύμαντης ιστορίας της, η μουσική παράδοση είχε καταλυτικούς σταθμούς την αραβο-ανδαλουσιανή παράδοση, τη μουσική των Βερβέρων, των Εβραίων και όλα τα δάνεια που έφεραν οι Γάλλοι κατά την αποικιοκρατία. Ετσι διαμορφώθηκαν η λαϊκή μουσική σάαμπι και η ράι (μουσική κοινωνικού περιθωρίου, της νεολαίας και της κοινωνικής αμφισβήτησης). Οι μουσικοί αστέρες έλαμπαν σε Αλγερία και Γαλλία: Αχμέντ Γουαχμπί, Νταχμάν ελ Χαράτσι, Μπλαουί ελ Χουαρί, Λιλί Μπονίς, ο θεμελιωτής του σύγχρονου ράι Μπελεμού Μεσάουντ και πρόσφατα o Τσεμπ Κάλεντ και ο άδικα χαμένος Ρασίντ Ταχά.

Σχεδόν παράλληλη χρονικά πορεία με αυτή του εμβληματικού τραγουδοποιού-συνθέτη κινηματογραφικής μουσικής Λίλι Μπονίς (1921-2008) ακολούθησε ο συνθέτης κορυφαίων σάουντρακ αλγερινών ταινιών και πολυοργανίστας (κοντραμπάσο, ακορντεόν, φλάουτο, πλήκτρα κ.ά.) Αχμέντ Μάλεκ (1932-2008). Στις 14 Ιουλίου συμπληρώνονται 14 χρόνια από τον θάνατό του.

Αναγνωρίστηκε από νωρίς αποσπώντας σημαντικά βραβεία σε Αλγερία και εξωτερικό. Ηταν ο μαέστρος της Ορχήστρας της Αλγερινής Τηλεόρασης και Ραδιοφωνίας (RTA) για πολλές δεκαετίες και εκπροσώπησε τη χώρα του διεθνώς όπως στην Expo σε Ιαπωνία, Καναδά, Κούβα, Ισπανία.

Αιχμή της δημιουργίας του ήταν αναμφίβολα η κινηματογραφική μουσική. Συνέθεσε σε εντυπωσιακά μεγάλο αριθμό αλγερινών κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγών. Ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, ντοκιμαντέρ, κινούμενα σχέδια, τηλεοπτικές σειρές, τηλεταινίες από τη δεκαετία του ’70 έως του ’90 σφραγίζονται από τα μοναδικά του αξέχαστα θέματα. Το αλγερινό σινεμά, μετά την αποκλειστική θεματική αναφορά σε πόλεμο Αλγερίας το 1957, αποικιοκρατία, ανεξαρτησία, στη δεκαετία του ’70 αλλάζει φορά και στρέφεται σε κοινωνικά θέματα και στην καθημερινότητα. Μπορεί το 1975 ο Χρυσός Φοίνικας των Καννών να πήγε στην αλγερινή «Chronicle of the Years of Fire» του Μοχάμαντ Λακντάρ Χαμίνα με θέμα τον αλγερινό πόλεμο μέσα από τα μάτια ενός αγρότη, ωστόσο είχε αρχίσει να διαφαίνεται η φρέσκια σύγχρονη ματιά. Αυτή είναι ιδανική συνθήκη για να αναδειχθούν το λαμπρό ταλέντο, η γλυκιά μελωδική αίσθηση, η δημιουργική μουσική φαντασία του Μάλεκ που με κάθε νέα μουσική του εντυπωσιάζει, συγκινεί, συναρπάζει, απογειώνει το συναίσθημα, μαγεύει με ευαισθησία και μελαγχολία, χωρίς στιγμή να θλίβει, αλλά αντιθέτως ενεργοποιεί πεδία ευφορίας, νοσταλγίας, μαγικού λυρισμού.

Πολύχρωμα ηχοχρώματα, διεισδυτικοί εξωστρεφείς ρυθμοί, υπέροχες μπαλάντες, φλερτ με ηλεκτρονικούς ήχους, κυρίως από λιτά εκφραστικά σχήματα και όχι από μεγάλες ορχήστρες, πλημμυρίζουν τις αισθήσεις δημιουργώντας λεπτεπίλεπτη, στοχαστική μουσική με προσωπικότητα και ύφος, που διατηρεί την αυτονομία της και ακούγεται ανεξάρτητα κινηματογραφικού προορισμού. Οπως ο ίδιος σημειώνει σε συνέντευξή του: «Κάθε ταινία έχει ένα ιδιαίτερο χρώμα. Το να βρεις την κατάλληλη μουσική γι’ αυτή είναι σαν ένας ράφτης που ράβει ένα κοστούμι… Μισώ την ατμοσφαιρική μουσική, που είναι συχνά ανούσια και άχρηστη για μια ταινία. Αυτό το είδος “μεγάλου βιολιού στο φως του φεγγαριού” που συνήθως συναντάμε σε πολλές κλασικές παραγωγές. Η κινηματογραφική μουσική απαιτούσε μεγάλες ορχήστρες. Σήμερα, ευτυχώς, εργαζόμαστε αποτελεσματικά με μικρές ομάδες».

Ταινίες, ντοκιμαντέρ, κινούμενα σχέδια, τηλεοπτικές σειρές, τηλεταινίες από τη δεκαετία του ’70 έως του ’90 σφραγίζονται από τα αξέχαστα θέματά του.

Κορυφαίες μουσικές του για τον αλγερινό κινηματογράφο (επιλογές δισκογραφίας και ανέκδοτο υλικό) συναντάμε στην έκδοση βινυλίου-συλλογή «Musique Originale de Films» (Habibi Funk). Ο δίσκος αρχίζει με το ανεπανάληπτο λυρικό ομώνυμο μοτίβο του σκηνοθετικού ντεμπούτου μεγάλου μήκους του Μερζάκ Αλουάς «Omar Gatlato» (1976), ταινία αναφοράς του αλγερινού σινεμά, και τελειώνει με εναλλακτική εκδοχή του ίδιου θέματος που «σβήνει» με χορωδιακά φωνητικά, τη μοναδική παρουσία ανθρώπινης φωνής στο ινστρουμένταλ άλμπουμ. Μια ταινία για τις ψευδαισθήσεις μετά την ανεξαρτησία της αλγερινής νεολαίας που γοητεύτηκε από τη μουσική σάαμπι και τις ινδικές ταινίες.

Ενδιάμεσα δεσπόζουν αριστουργήματα του Μάλεκ: το μελισματικό θέμα «Les Silence Des Cendres» της ταινίας «The Marriage of Moussa» (1980) του Μεφτί Ταγίμπ, θέματα από την ταινία «Leila et les Autres» (1977) του Σιντ Αλί Μαζίφ για τη γυναικεία χειραφέτηση, το κατασκοπευτικό «Autopsie d’un complot» (1978) του Σλιμ Ριάντ, τη δημοφιλή κωμωδία «Les vacances de l’ inspecteure Tahar» (1972) του Mούσα Χαντάντ κ.ά.

Η απάντηση της Αλγερίας στον Μορικόνε-1
Κορυφαίες μουσικές του Μάλεκ για τον αλγερινό κινηματογράφο συναντάμε στην έκδοση βινυλίου-συλλογή «Musique Originale de Films» (Habibi Funk).

Ο εκδότης του δίσκου, Τζάνις Στρουντζ, χαρακτήρισε τον Mάλεκ «την απάντηση της Αλγερίας στον Ενιο Μορικόνε». Ο Μάλεκ ωστόσο δεν έχει ανάγκη συγκρίσεις. Εχει δική του αξία, ιδιοσυγκρασιακό ταλέντο και σπουδαίο έργο να μιλήσουν και να τον καθορίσουν. Ενα έργο – ασίγαστη εστία επίδρασης σε μεταγενέστερους Αλγερινούς συνθέτες και μουσικούς.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT