Κανείς δεν σταματά τον Ντέιμον Άλμπαρν από το να ψάξει το επόμενο μουσικό λιμάνι του. Όχι για να μείνει σε αυτό, αλλά για να το εξερευνήσει. Δεν κλείδωσε σε έναν ήχο γηπεδικό σαν τους αδερφούς Γκάλαχερ, δεν υπήρξε τόσο πνευματώδης κι άτακτος όσο ο Τζάρβις Κόκερ, κι όμως οι Blur λειτούργησαν στα 90s ως η πιο αποδοτική σταθερά της britpop. Αλίμονο, βέβαια, αν έμενε εκεί. Οι art ανησυχίες του διοχετεύτηκαν στην πορεία στο supergroup των The Good, the Bad and the Queen, όμως, πριν από αυτό, μα και πολύ πριν η μουσική βιομηχανία αρμέξει ό,τι μπορεί (και) μέσα από ολογράμματα, έφτιαξε μαζί με τον Τζέιμι Χιούλετ μια μπάντα που τα μέλη της δεν υπάρχουν, γιατί πολύ απλά είναι καρτούν: τους Gorillaz.
Μια επίσκεψη στο «Gorillaverse» μοιάζει σαν μια οποιαδήποτε επίσκεψη σε ένα «fantasy universe» που τα όρια των ηρώων ορίζονται από τη φαντασία του δημιουργού τους. Το 2023 πάντως, βρίσκει τους Gorillaz στο «Cracker Island», όπως λέγεται ο όγδοος δίσκος τους. Ένα νησί που επινόησε ο Άλμπαρν για να σχολιάσει την τεχνολογία και τα social media (εξού και ο «Tired Influencer» στο τρίτο track του άλμπουμ). Σε αυτό γεννιέται μια αίρεση που χτίζει έναν «παράδεισο» στον οποίο η αλήθεια έχει τον ήχο του auto-tune.
Στον πραγματικό κόσμο, ο Βρετανός επέλεξε το Λος Άντζελες για τη δημιουργία αυτού του δίσκου. «Πήγαινα συχνά στο LA για τις συζητήσεις γύρω από αυτό που ετοιμάζαμε στο Netflix», λέει, αναφερόμενος σε μια animation ταινία με τους Gorillaz που βρισκόταν στα σκαριά στην πλατφόρμα -και όπως μάθαμε πριν λίγα 24ωρα, απορρίφθηκε τελικά ως πρότζεκτ.
Τα μίτινγκ ήταν πολλά, όπως επίσης και τα διαλείμματα ανάμεσα σε αυτά, οπότε και ο Άλμπαρν είπε να τα εκμεταλλευτεί για να γράψει μουσική. Αν συνυπολογίσει άλλωστε κανείς όλα τα σχήματά του, αλλά και τις σόλο δουλειές του, είναι κάτι που δεν σταματά να κάνει ποτέ.
Δεν είναι πως έτρεφε κάποια ιδιαίτερη αγάπη για την «Πόλη των Αγγέλων». Αντιθέτως, όπως παραδέχεται ο ιθύνων νους των Gorillaz, «Ήμουν πάντα πολύ απρόθυμος απέναντι σε οτιδήποτε καλιφορνέζικο». Επισκεπτόταν φυσικά όλα αυτά τα χρόνια το Λος Άντζελες για να παίξει, όμως ποτέ δεν ένιωσε την περιέργεια να εξερευνήσει τη ζωή στην πόλη. «Καθόμουν στο ξενοδοχείο μου. Δεν οδηγούσα σε αυτές τις επισκέψεις, επομένως ήταν σχεδόν απαγορευτικό το να εξερευνήσω οτιδήποτε» θα πει.
Όταν βέβαια του ξαναδόθηκε η δυνατότητα να βρεθεί στο Λος Άντζελες, σε μια πιο ανεξάρτητη συνθήκη, έδωσε στην πόλη μια ευκαιρία και προσπάθησε να δει υπό μία άλλη οπτική περιοχές τις οποίες ουσιαστικά μέχρι πρότινος είχε μόνο ακουστά. Και τότε έγινε το θαύμα: «Ήταν λες και σηκώθηκε ένα βέλο και ξαφνικά είδα το Λος Άντζελες με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο», εξηγεί ο μουσικός.
Δεν άργησε να βρεθεί στο δρόμο του και ο πρώτης γραμμής παραγωγός Γκρεγκ Κέρστιν που τον εφοδίασε με τα απαραίτητα: «Μου έδωσε απευθείας μια φανταστική συλλογή από synths και ένα φοβερό στούντιο. Και ξεκινήσαμε πολύ γρήγορα να γράφουμε μουσική». Κυριολεκτικά γρήγορα, μιας και η σύνθεση του άλμπουμ ήταν θέμα ημερών: «Το κάναμε όλο σε κάτι λιγότερο από μία εβδομάδα. Και δεν ήταν καν ολόκληρη εβδομάδα, ήταν τρία sessions. Λίγος χρόνος, αλλά επειδή τα βρήκαμε φοβερά καλά, ήταν πολύ εύκολο να γίνει γρήγορα» εξηγεί ο 2-D των Gorillaz.
Και εγένετο «Cracker Island». Αν και χρειάστηκε μια κάποια αναμονή από τη δημιουργία του δίσκου μέχρι αυτός να φτάσει στα αυτιά μας. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από το… πατατράκ που δημιουργήθηκε στην παραγωγή βινυλίου πίσω στα τέλη του 2021, όταν ο πολυαναμενόμενος δίσκος της Αντέλ «30» και οι περισσότερες από μισό εκατομμύριο κόπιες του σε βινύλιο επηρέασαν την παραγωγή εν γένει και έσπρωξαν πίσω χρονικά το κόψιμο βινυλίου σε άλλες κυκλοφορίες. Δεν νοείτο όμως κυκλοφορία Gorillaz χωρίς hard copy εκδοχή, μιας και όπως αναφέρει στην «Κ» ο Άλμπαρν η φυσική διάσταση αυτού που κάνουν και το artwork είναι σημαντικά. «O κόσμος συλλέγει με θρησκευτική ευλάβεια όλα όσα φτιάχνει ο Τζέιμι [Χιούλετ]», λέει αναφερόμενος στον οπτικό δημιουργό της καρτουνίστικης μπάντας.
Με τα περισσότερα τραγούδια των Gorillaz συμβαίνει το εξής: φλερτάρουν συνεχώς με το να ακουστούν κοινότοπα, μα αποδεικνύονται τελικά τραγούδια γραμμένα με αρκετή φροντίδα ώστε να δώσουν την αίσθηση πως βρίσκονταν πάντα «εκεί» -και πως ο Άλμπαρν ήταν απλά αυτός που τους πέρασε ένα βερνίκι ρετροφουτουρισμού.
Το ίδιο συμβαίνει και όσο ακούς τα κομμάτια του «Cracker Island» να διαδέχονται το ένα το άλλο. Μάλιστα, η όγδοη δουλειά των Gorillaz μαζεύει όλα τα trademarks τους -παιχνίδι ανάμεσα στα ποπ είδη, με τις ευλογίες πολλών μουσικών καλεσμένων, δηλαδή- σε ένα πιο συμπαγές αφήγημα από ό,τι στις προηγούμενες πρόσφατες δουλειές τους.
Στο φόντο του «Cracker Island» φυσικά, υπάρχει πάντα η Καλιφόρνια, όπως θα δει κανείς και στο βίντεο κλιπ του ομώνυμου κομματιού και αυτό του «Silent Running», όπου μία πινακίδα «Hollywood» παραμονεύει συνεχώς πίσω από τη δράση. Εξάλλου, «στο τέλος όλα τα τραγούδια κατέληξαν να είναι στρώσεις μια καλιφορνέζικης ουτοπίας» θα πει ο δημιουργός τους. Στο μυαλό του Ντέιμον Άλμπαρν, «η Καλιφόρνια είναι το σπίτι των σύγχρονων ουτοπιών», με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Αλλά συγχρόνως, ένα ιδανικό μέρος για να «διαλογιστείς» πάνω στο χάος.
Σε αυτή τη μουσική «τακτοποίηση» του χάους βρίσκουμε τον Thundercat να τραγουδά με απολαυστικό φαλτσέτο για την «forever cult» του εναρκτήριου track. Τους Tame Impala («New Gold»), γιατί όποιος θέλει να δώσει μια νότα ψυχεδέλειας σήμερα, καλεί στον δίσκο του τον Κέβιν Πάρκερ -και τι καλύτερο να έχει απέναντί του τον Bootie Brown των Pharcyde. Αλλά και τον σούπερ σταρ Bad Bunny για λίγες ρεγκετόν δονήσεις («Tormento»), τον Αντελάι Ομοτάγιο για τη φωνητική του συμβολή στο απόλυτα ραδιοφωνικό «Silent Running» και τον Beck για να κλείσει την αυλαία με την μπαλάντα «Possession Island».
Ω, και τη Στίβι Νικς. Ακούμε το γρέζι της ανάμεσα σε ένα «wall of sound» από synths στο «Oil», μα πιο πολύ από όλους, ο Άλμπαρν την ακούει σχεδόν με δέος, όπως φαίνεται από τον θαυμασμό που δείχνει για τη μοναδική πλέον κυρία των Fleetwood Mac και τη θρυλική της μπάντα.
«Πώς το κάνει κανείς; Θα ήθελα να το μάθω» λέει για «την οικουμενικότητα των τραγουδιών των Fleetwood Mac» με έξαψη που θα είχε κάποιος που δεν λέγεται Ντέιμον Άλμπαρν και μετρά τρεις και βάλε δεκαετίες στα πράγματα. Θα χαρακτηρίσει ενδιαφέρουσα τη δημοκρατικότητα που επικρατούσε στις τάξεις της μπάντας, πριν αναπόφευκτα αναφερθεί στον πρόσφατο χαμό της Κριστίν ΜακΒι για την οποία λέει με πικρία: «Δεν την είχα δει για μερικά χρόνια και δεν περίμενα πως δεν θα την ξαναδώ ποτέ».
Όμως το έργο μένει και «όλη αυτή η ενέργεια που υπήρχε στο δωμάτιο» και μας χάρισε το πολύπαθο «Rumours» αρκεί για να κάνει τον δίσκο των Fleetwood Mac έναν από τους τρεις αγαπημένους του, όπως αποκαλύπτει χωρίς να το πολυσκεφτεί ο Άλμπαρν.
Κι από τα 70s, το tracklist του «Cracker Island» μας πάει νοητά στο σήμερα με τον Bad Bunny. Μια συμμετοχή που ο 54χρονος οφείλει στην κόρη του, που παρεμπιπτόντως, μαθαίνουμε πως μιλά άπταιστα ισπανικά: «Της άρεσε πάντα η ρεγκετόν, οπότε αυτή ήταν που με “εκπαίδευσε” σε αυτό το κομμάτι» παραδέχεται ο μπαμπάς Άλμπαρν, που χωρίς εκπτώσεις, κάλεσε στο άλμπουμ τον πιο επιτυχημένο ισπανόφωνο σταρ εκεί έξω.
Η έννοια του νησιού είναι κάτι στο οποίο ο μουσικός γυρνάει ξανά και ξανά. Το νήμα γι’ αυτόν ξεκινά από τον Τζόναθαν Σουίφτ, που άλλωστε, στα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ» επινόησε το Λαπούτα, ένα ιπτάμενο, αδαμάντινο νησί, οι κάτοικοι του οποίου κινούνται μέσω του μαγνητισμού και από το οποίο ο βασιλιάς της ιστορίας διατάζει τους επίγειους. Το «Cracker Island» στην προκειμένη, πάντως, είναι ένα μέρος που θα έβρισκες πλαστικές παραλίες όπως το φαντάζεται ο εμπνευστής του. Κάτι που ενστικτωδώς μας γυρνάει στο 2010 και τον δίσκο των Gorillaz «Plastic Beach».
Στο νησί καταγωγής του πάλι, τη Βρετανία, ο Ντέιμον Άλμπαρν δεν βρίσκει ούτε την ουτοπία ούτε τον παράδεισο. Αντιθέτως, «είναι ένα νησί που μοιάζει να μη θέλει κανείς πια κι είναι πολύ στενάχωρο». Γι’ αυτό και ανάμεσα στα υπαρκτά νησιά, θα διαλέξει την Ισλανδία, που του εμπνέει μια ελπίδα.
Όποιο νοητό ή υπαρκτό τοπόσημο κι αν επέλεξε ως τώρα πάντως ο μουσικός, έχει αφιερώσει κάθε στιγμή του στη μουσική. Από το «Kings of the Wild Frontier» των Adam and the Ants και λίγο αργότερα, το «Combat Rock» των Queen, που ήταν οι πρώτοι δίσκοι που αγόρασε, ως ένα κάπως πιο μακρινό πρότζεκτ που έχει στα σκαριά και θα αφορά τον κόσμο της όπερας -και μην ξεχνάμε τη reunion περιοδεία των Blur.
Αν κάτι έμαθε ως τώρα είναι το εξής: «Ο καλύτερος τρόπος για να γράψεις ένα κομμάτι είναι να μην το πολυσκέφτεσαι».
Και κάτι ακόμα: «Η τελευταία στρώση στα πράγματα, είναι η στρώση της αλήθειας. Έτσι δεν είναι;» διερωτάται σχεδόν ρητορικά ο Ντέιμον Άλμπαρν.
Για την ακρίβεια, όπως τον ακούμε να λέει και στο «Possession Island» πριν μας αποχαιρετήσει στο «Cracker Island», σε αυτή την τελευταία στρώση είναι «Εκεί που τα πράγματα δεν υφίστανται, κι είμαστε όλοι μαζί, έως το τέλος». Όντως, έτσι είναι.
Η συνέντευξη παραχωρήθηκε αποκλειστικά στην Ελλάδα και την «Κ» από την Warner, από την οποία κυκλοφορεί το «Cracker Island» των Gorillaz.