O Ιταλός πιανίστας Λούκα Ρουτζέρο Τζακοβέλα δεν έκανε καμία προσπάθεια να κρύψει τον ενθουσιασμό και την περηφάνια του, αναρτώντας στο προφίλ του στο Facebook την επιστολή που έλαβε, ενόψει της επικείμενης συναυλίας στον θρυλικό ομώνυμο ναό της τζαζ στο Χάρλεμ, στις 30 Απριλίου: «Είναι πάντοτε ευχάριστο να μαθαίνουμε για τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους γιορτάζουν οι άνθρωποι την 30ή Απριλίου. Ακόμη και η πιο ταπεινή παρατήρηση κάνει τη διαφορά. Το θαύμα αυτής της ημέρας είναι ότι δείχνει στον κόσμο πόσο οικουμενικές είναι οι αξίες της τζαζ: η ειρήνη, η αμοιβαία κατανόηση, η συνεργασία, η υπέρβαση πολιτιστικών, εθνικών και γλωσσικών συνόρων – όλα είναι δυνατά, όταν ερχόμαστε κοντά για να απολαύσουμε και να εκτιμήσουμε αυτήν τη μουσική».
Στο τέλος της επιστολής, η υπογραφή του Χέρμπι Χάνκοκ (ο λόγος για τη δικαιολογημένη περηφάνια του κ. Τζακοβέλα) δεν συνοδευόταν από την ιδιότητά του ως ενός από τους σημαντικότερους μουσικούς στην ιστορία της τζαζ, τoυ πιανίστα που καθόρισε τον post-bop ήχο, που έδωσε ουσία στο φανκ και που παραμένει δημιουργικός εδώ και πέντε δεκαετίες. Οχι, ο αλλοτινός συνεργάτης του Μάιλς Ντέιβις υπέγραφε ως πρέσβης καλής θέλησης της UNESCO για τον Διαπολιτισμικό Διάλογο και ως πρόεδρος του Ινστιτούτου Θελόνιους Μονκ για την Τζαζ. Είναι άλλωστε με αυτήν την ιδιότητα που κατάφερε να θεσπίσει την 30ή Απριλίου ως Παγκόσμια Ημέρα της Τζαζ, κίνηση που εκ πρώτης όψεως μοιάζει ελαφρώς συντεχνιακή, πλην όμως αγκαλιάστηκε με θέρμη από δεκάδες εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς οργανισμούς ανά τον κόσμο.
«Η μουσική, μέσα στον χρόνο, έχει αποδείξει πως είναι ένα ισχυρό όχημα επικοινωνίας», αναγραφόταν στη σχετική διακήρυξη της UNESCO, τον Αύγουστο του 2011. «Οταν πηγάζει από την ανάμειξη μουσικής διαφορετικών πολιτισμών και δημιουργεί μια αρμονική έκφραση που απευθύνεται σε διαφορετικούς πολιτισμούς, η προσέγγιση είναι πλήρης. Η τζαζ είναι το παράδειγμα αυτής της διαδικασίας. Η τζαζ είναι ένα μοναδικό είδος μουσικής που δημιουργήθηκε στον Νότο των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά έχει τις ρίζες της στην Αφρική και αναμειγνύει τις μουσικές παραδόσεις της Αφρικής και της Ευρώπης. Αψηφώντας τους προσδιορισμούς, η τζαζ μιλάει πολλές γλώσσες και έχει γίνει μια ενωτική δύναμη για τους θιασώτες της, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας ή εθνικής προέλευσης».
Στην Οζάκα
Η Παγκόσμια Ημέρα της Τζαζ γιορτάστηκε για πρώτη φορά το 2012, με δύο μεγάλες συναυλίες: μία τα ξημερώματα, στην πλατεία Κονγκό της Νέας Ορλεάνης, της γενέτειρας του ιδιώματος, και μία το σούρουπο, στις εγκαταστάσεις του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, την πόλη που παραμένει η Μέκκα της τζαζ (είχε προηγηθεί μία τρίτη συναυλία, προαναγγελίας της γιορτής, στο Παρίσι, έδρα της UNESCO και πόλη με μεγάλη παράδοση στην τζαζ).
Πέρυσι, η κεντρική συναυλία έλαβε χώρα στην Αγία Ειρήνη της Κωνσταντινούπολης, πόλης που επελέγη στη μνήμη του Αχμέτ Ερτεγκούν. Γιος του Τούρκου πρέσβη στην Ουάσιγκτον τη δεκαετία του ’30, ο Ερτεγκούν λάτρεψε την τζαζ όταν έφηβος παρακολούθησε συναυλία του Ντιουκ Ελινγκτον. Αργότερα, ως ιδρυτής και επικεφαλής της δισκογραφικής εταιρείας Atlantic, προσέφερε δισκογραφική στέγη στους Τσαρλς Μίνγκους, Τζον Κολτρέιν, Χέρμπι Μαν, Ορνέτ Κόλμαν, Modern Jazz Quartet, αλλά και τον Ρέι Τσαρλς, ο οποίος υπήρξε δική του ανακάλυψη.
Φέτος, η πόλη που φιλοξενεί τις κεντρικές εκδηλώσεις είναι η Οζάκα της Ιαπωνίας, η οποία φέρει τον τίτλο της ασιατικής τζαζ πρωτεύουσας ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ’20. Θα συμμετάσχουν διεθνή τζαζ αστέρια της χώρας, όπως η πιανίστα και συνθέτις Τοσίκο Ακιγιόσι και ο ομότεχνός της Μακότο Οζόνε, πλαισιωμένα από μια dream team της τζαζ που περιλαμβάνει νέα ταλέντα όπως ο τραγουδιστής Γκρέγκορι Πόρτερ, ο πιανίστας Κρις Μπάουερς, η τραγουδίστρια Ρομπέρτα Γκαμπαρίνι, ο τρομπετίστας Τίο Κρόκερ, η κοντραμπασίστρια Εσπεράντσα Σπόλντινγκ, καταξιωμένους καλλιτέχνες όπως ο κιθαρίστας Τζον Σκόφιλντ, η τραγουδίστρια Ντι Ντι Μπριτζγουότερ, ο τρομπετίστας Ρόι Χάργκροουβ, ο σαξοφωνίστας Κένι Γκάρετ, ο τρομπονίστας Στιβ Τουρέ, ο μπασίστας Μάρκους Μίλερ, η ντράμερ Τέρι Λιν Κάρινγκτον και θρύλους του είδους όπως ο Γουέιν Σόρτερ και –φυσικά– ο Χέρμπι Χάνκοκ.
Παράλληλες δράσεις
Η συναυλία θα μεταδοθεί ζωντανά στη 1 μ.μ. (ώρα Ελλάδας) μέσω του site www.jazzday.com, ενώ θα είναι διαθέσιμη για «κατέβασμα» λίγες ώρες αργότερα. Τζαζ κλαμπ και πολιτιστικά κέντρα ανά τον κόσμο θα τη μεταδώσουν ζωντανά κι ακόμη περισσότερα θα συμμετέχουν με δικές τους συναυλίες και άλλες δράσεις. Οποιοσδήποτε επιθυμεί μπορεί να συμμετάσχει στη γιορτή, με όποιον τρόπο επιλέξει, καταχωρίζοντας την εκδήλωσή του στην ιστοσελίδα της διοργάνωσης. Ηδη σε δεκάδες χώρες του κόσμου έχουν ανακοινωθεί συναυλίες. Από ελληνικής πλευράς, έως τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, σήμερα στη Σύρο, στο θέατρο «Απόλλων» θα εμφανιστούν οι Tap Motif Sextet, σε μια παράσταση tap dance (κλακέτες), ακολουθούμενοι από το ελπιδοφόρο Next Step Quintet. Την Τρίτη 29/4 θα εμφανιστεί η Μιράντα Βερούλη με τον Βραζιλιάνο κιθαρίστα Γκαμπριέλ Ιμπόρτα και στη συνέχεια ο Γιώργος Τρανταλίδης με τους 4 Generations. Παράλληλα, στην αίθουσα Τέχνης Δήμου Σύρου θα παρουσιαστεί έκθεση φωτογραφίας και στις 28 Απριλίου, παράσταση με την ιστορία του σουίνγκ.