Θύμα της πανδημίας του κορωνοϊού και των πρωτοφανών συνεπειών της σε όλους τους τομείς της οικονομίας, έχουν πέσει και τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν την αγορά εργασίας και δη την ανεργία. Οπως παραδέχεται και η Ελληνική Στατιστική Αρχή, που δημοσιοποίησε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία η ανεργία κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020 μειώθηκε στο 16,7% από 16,9% το αντίστοιχο διάστημα του 2019, τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης, με χιλιάδες εργαζομένους σε αναστολή συμβάσεων, μείωση της απασχόλησης αλλά και των ωρών εργασίας και αύξηση της εξ αποστάσεως εργασίας, επηρέασαν όχι μόνο την αγορά εργασίας αλλά και τον τρόπο συλλογής των στοιχείων της έρευνας της Στατιστικής Αρχής. Με αποτέλεσμα, να παρουσιάζεται ένα «θολό» τοπίο, το οποίο όταν αποκαλυφθεί, εκτιμάται ότι θα προκαλέσει σοκ από το μέγεθος των συνεπειών της πανδημίας στην απασχόληση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό ανεργίας κατά το διάστημα Απριλίου – Ιουνίου, εν μέσω δηλαδή του «παγώματος» της αγοράς και του γενικευμένου lockdown, ανήλθε στο 16,7%, έναντι 16,2% του προηγούμενου τριμήνου και 16,9% του αντίστοιχου τριμήνου του προηγούμενου έτους. Παράλληλα, βέβαια, καταγράφεται μείωση της απασχόλησης κατά 0,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 2,8% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 768.276 άτομα, αυξήθηκε δηλαδή κατά 3,1%, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μειώθηκε κατά 4,6%, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.844.034 άτομα.
Από την εικόνα απουσιάζουν παντελώς οι χιλιάδες αναστολές συμβάσεων που έβαλαν στον «πάγο» εργαζομένους οι οποίοι κλήθηκαν να ζήσουν με την ειδική αποζημίωση των έως 534 ευρώ τον μήνα. Η ΕΛΣΤΑΤ σπεύδει να ξεκαθαρίσει ότι με βάση και τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (Eurostat), τα άτομα που τίθενται σε αναστολή σύμβασης εξακολουθούν να θεωρούνται απασχολούμενοι, εφόσον η διάρκεια της αναστολής είναι μικρότερη από 3 μήνες ή αν λαμβάνουν περισσότερο από το 50% των αποδοχών τους.
Σύμφωνα δε με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, στη συνέχεια, τα άτομα αυτά μεταφέρονται στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, αλλοιώνοντας επίσης την πραγματική εικόνα. Είναι ενδεικτικό ότι στα στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν χθες από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, οι οικονομικά μη ενεργοί κάτω των 75 ετών, δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, ανήλθαν σε 3.289.155 άτομα.
Το ποσοστό των μη ενεργών μειώθηκε κατά 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αυξήθηκε κατά 3,4% σε σχέση με αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Μέρος αυτής της αύξησης προέρχεται από τη ροή ανέργων προς τους οικονομικά μη ενεργούς, καθώς, σύμφωνα –και πάλι με τον ορισμό–, εάν ένα άτομο δεν εργάζεται, δεν αναζητεί ενεργά εργασία και δεν είναι διαθέσιμο να αναλάβει άμεσα εργασία, δεν κατατάσσεται στους ανέργους αλλά στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό.
Στο… κάδρο πρέπει να προστεθούν και τα στοιχεία της ποιοτικής ανάλυσης που προκύπτουν από την ΕΛΣΤΑΤ, όπως ότι σχεδόν ένας στους τέσσερις εργαζομένους απουσίασε από την εργασία του κατά τη διάρκεια του β΄ τριμήνου του 2020, ενώ σημειώθηκε και δραματική μείωση των ωρών εργασίας.
Ετσι, νευραλγικοί κλάδοι της οικονομίας, όπως το εμπόριο, ο τουρισμός με τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, οι μεταφοράς, οι επικοινωνίες, οι κατασκευές αλλά και οι υπηρεσίες έπεσαν κάτω από τις 30 ώρες εργασίας την εβδομάδα. Στους ίδιους κλάδους αυξήθηκαν σημαντικά και οι απουσίες από την εργασία. Το 30,3% των εργαζομένων σε εμπόριο, ξενοδοχεία, εστιατόρια, μεταφορές και επικοινωνίες μέτρησε αυξημένες απουσίες από την εργασία του.