Τη μεγαλύτερη στον κόσμο ζώνη ελεύθερου εμπορίου ετοιμάζεται να ολοκληρώσει η Κίνα με 14 χώρες της Ασίας, που από κοινού αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 1/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ. Με τις υπογραφές που θα πέσουν αυτό το Σαββατοκύριακο, η Κίνα φέρει εις πέρας μια προσπάθεια που διήρκεσε επί μία δεκαετία και στόχευε στην οικονομική ενσωμάτωσή της σε αυτήν την καίρια περιοχή για την παγκόσμια οικονομία.
Αντιπαλότητα
Η ζώνη ελεύθερου εμπορίου στην επικράτεια των 15 χωρών αποτελεί, άλλωστε, εμφανώς εναλλακτική και διέξοδο για την Κίνα, καθώς η οικονομική και τεχνολογική αντιπαλότητα με την Ουάσιγκτον αναμένεται να συνεχιστεί παρά την αλλαγή στο τιμόνι της υπερδύναμης.
Η Περιφερειακή Οικονομική Συνεργασία, όπως ονομάζεται, ενσωματώνει χώρες από την Ιαπωνία μέχρι την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, που αποτελούν μια γιγάντια αγορά 2,2 δισ. ανθρώπων και συγκεντρώνουν αθροιστικό ΑΕΠ ύψους 26,2 τρισ. δολαρίων. Στοχεύει στη μείωση των δασμών αλλά και στη σύσφιγξη των εμπορικών σχέσεων με την ενίσχυση της τροφοδοτικής αλυσίδας, με κοινούς κανόνες και κωδικοποιημένη νομοθεσία, που θα διέπουν το μεταξύ τους ηλεκτρονικό εμπόριο.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αναλυτών του Bloomberg, η σύναψη της συμφωνίας θα θέσει ενδεχομένως σε ανταγωνιστικό μειονέκτημα ορισμένες αμερικανικές επιχειρήσεις καθώς και κάποιες πολυεθνικές που βρίσκονται εκτός της ζώνης, δεδομένου ότι ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει διακόψει τις συνομιλίες για την ανεξάρτητη εμπορική συμφωνία Ασίας – Ειρηνικού, τη γνωστή με το ακρωνύμιο ΤΡΡ.
Νίκη
Οπως σχολιάζει ο Σαούν Ρος, οικονομολόγος θεμάτων Ασίας – Ειρηνικού στην S&P Global Ratings, «η Κίνα κατήγαγε μείζονα διπλωματική νίκη κλείνοντας αυτή τη συμφωνία». Ο ίδιος επισημαίνει πως η εν λόγω ζώνη ελεύθερου εμπορίου είναι «ρηχή» αν συγκριθεί με την ΤΡΡ, αλλά έχει πολύ μεγάλο εύρος και καλύπτει πολλές οικονομίες και μεγάλο φάσμα αγαθών, κάτι σπάνιο πλέον στην εποχή επιστροφής στον προστατευτισμό.
Ο αντίκτυπος της εν λόγω ζώνης ελεύθερου εμπορίου εκτιμάται πως θα επεκταθεί πέραν της περιοχής. Οπως τονίζει το Bloomberg, η σύναψή της καταδεικνύει πως η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από την ΤΡΡ έχει ελαχιστοποιήσει, ενδεχομένως εξαφανίσει, τη δυνατότητα της υπερδύναμης να εξισορροπήσει την ανερχόμενη ισχύ της Κίνας και τη διαρκώς αυξανόμενη οικονομική επιρροή της στις γειτονικές της χώρες. Και βέβαια την πρόκληση αυτή θα κληθεί σύντομα να αντιμετωπίσει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αν όπως όλα δείχνουν αναλάβει και επισήμως πρόεδρος της υπερδύναμης.
Αντίδραση
Ο Ουίλιαμ Ρέινς, άλλοτε στέλεχος του εμπορικού επιτελείου επί κυβέρνησης Κλίντον και επίλεκτος σύμβουλος του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών στην Ουάσιγκτον, εκτιμά, πάντως, πως θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αντίδραση των ΗΠΑ το κατά πόσον η νέα αυτή εμπορική συμφωνία θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων υπέρ της Κίνας. Μιλώντας στο Bloomberg, ο κ. Ρέινς τόνισε πως «το εκκρεμές της επιρροής θα στραφεί προς την Κίνα αν η Ουάσιγκτον εξακολουθήσει είτε να αγνοεί είτε να παρενοχλεί τις χώρες εκείνης της περιοχής». Προσέθεσε, ωστόσο, πως «αν πάλι έχει κάποιο αξιόπιστο σχέδιο ο Μπάιντεν και αποκαταστήσει την παρουσία και την επιρροή των ΗΠΑ στην περιοχή, τότε το εκκρεμές μπορεί να στραφεί υπέρ τους».
Τέλος, να σημειωθεί πως στη συμφωνία δεν συμμετέχει η Ινδία, που αποχώρησε πέρυσι από τις σχετικές συνομιλίες. Ετσι η συμφωνία θα ανακοινωθεί επισήμως μετά την ολοκλήρωση της συνόδου των χωρών ASEAN, την οποία φιλοξενεί το Βιετνάμ.