Δύο εξαιρετικά ευμετάβλητοι παράγοντες, απόλυτα αλληλεξαρτώμενοι, θα κρίνουν την τύχη των προβλέψεων του κοινωνικού προϋπολογισμού για πλεόνασμα 754 εκατ. ευρώ, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του κρατικού προϋπολογισμού 2021, όπως κατατέθηκε χθες στη Βουλή. Πρόκειται για το ύψος της ανεργίας και τα έσοδα του e-ΕΦΚΑ από εισφορές.
Το οικονομικό επιτελείο έχει ενσωματώσει στις προβλέψεις του τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες αλλά και το δικαίωμα προσλήψεων χωρίς ασφαλιστικές εισφορές για έξι μήνες (ξεκίνησε από την 1η Οκτωβρίου 2020), έχει μειώσει σημαντικά την κρατική χρηματοδότηση στον e-ΕΦΚΑ και έχει αυξήσει τη χρηματοδότηση του ΟΑΕΔ, όχι όμως κατά το ύψος των κεφαλαίων που του αφαιρούνται, λόγω της μείωσης των εισφορών. Και παρ’ όλα αυτά, εκτιμά ότι το ισοζύγιο των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης θα έχει πλεόνασμα ύψους 754 εκατ. ευρώ, αυξημένο σε σχέση με το 2020 κατά 578 εκατ. ευρώ. Βέβαια, ο αρχικός προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους, που κατατέθηκε πέρυσι τέτοια εποχή στη Βουλή, έκανε λόγο για πλεόνασμα 1,79 δισ. ευρώ στα ταμεία, τον ΟΑΕΔ, τον ΟΠΕΚΑ και τον ΕΟΠΥΥ, καθώς τα όσα συνέβησαν από τον Μάρτιο και μετά, σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο σε σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας είχαν προβλεφθεί… Πλεόνασμα της τάξης των 418 εκατ. προβλέπει για το 2021 ο προϋπολογισμός και για τον e-ΕΦΚΑ. Μάλιστα, το 2020 φαίνεται πως θα κλείσει τελικά με πλεόνασμα 700 εκατ. έναντι πλεονάσματος 1,02 δισ. που είχε αρχικά προϋπολογιστεί.
Κρίσιμη για την τύχη του υπερ-ασφαλιστικού φορέα e-ΕΦΚΑ θεωρείται η πορεία των εσόδων, με τον κρατικό προϋπολογισμό 2021 να εκτιμά ότι θα υπάρχει μείωση ύψους 1,08 δισ., λόγω της μειωμένης κρατικής χρηματοδότησης κατά 1,9 δισ., δεδομένου ότι εντός του τρέχοντος έτους ο e-ΕΦΚΑ επιχορηγήθηκε με το ποσό του 1,4 δισ. για την εφάπαξ πληρωμή των αναδρομικών. Επιπλέον, μειωμένες κατά 632 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020 αναμένονται και οι έκτακτες μεταβιβάσεις που λαμβάνει ο ΕΦΚΑ για την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων που πλήττονται από την πανδημία, με το υπουργείο Οικονομικών να προεξοφλεί ότι θα χρειαστούν λιγότερα μέτρα ανάσχεσης της πανδημίας εντός του 2021.
Αντίθετα, εκτιμάται ότι οι ασφαλιστικές εισφορές, συμπεριλαμβανομένων των εσόδων από ρυθμίσεις οφειλών, θα είναι αυξημένες κατά 1,08 δισ., καθώς η κυβέρνηση αναμένει δραστική επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας και ενίσχυση της απασχόλησης. Στον τομέα των δαπανών, αυτές εκτιμώνται μειωμένες κατά περίπου 1 δισ. σε σχέση με το τρέχον έτος, λόγω της εφάπαξ πληρωμής των αναδρομικών εντός του 2020. Οι δαπάνες για συντάξεις βέβαια θα αυξηθούν κατά περίπου 500 εκατ., όχι γιατί θα αυξηθούν οι συντάξεις, αλλά γιατί θα πληρωθούν περισσότερες, με το υπουργείο Εργασίας να εκτιμά ότι θα υπάρξει έως το τέλος του 2021 εκκαθάριση των εκκρεμών αιτήσεων.
Συγκρατημένα αισιόδοξες είναι και οι προβλέψεις για την πορεία της απασχόλησης στη χώρα μας τον επόμενο χρόνο, καθώς εκτιμάται ότι η συνολική απασχόληση θα αυξηθεί το επόμενο έτος κατά 3,8% και η ανεργία από 18,9% στο τέλος του 2020, θα υποχωρήσει στο 17,9%. Η αισιοδοξία αυτή μεταφέρεται και στον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ, καθώς εκτιμάται ότι θα κλείσει τον επόμενο χρόνο με πλεόνασμα 91 εκατ., έναντι ελλείμματος 720 εκατ. το 2020.