Ανοιξε ο δρόμος για να χρηματοδοτηθούν με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης ιδιωτικές επενδύσεις, που μπορεί να φτάσουν τα 30 δισ. ευρώ, κατά την προσεχή 5ετία, έπειτα από σχετική κατευθυντήρια γραμμή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ελληνική πλευρά είναι ικανοποιημένη, γιατί σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής δίνεται η δυνατότητα, σε «εξαιρετικές περιπτώσεις», να χρησιμοποιηθούν οι σχετικοί πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης ως «χρηματοδοτικά εργαλεία», δηλαδή ως δάνεια και όχι μόνο ως εγγυήσεις. Παραμένουν, βεβαίως, ως προτιμητέα επιλογή για την Κομισιόν τα μη χρηματοδοτικά εργαλεία, στην ουσία οι εγγυήσεις από ευρωπαϊκούς φορείς, όπως το Invest EU. Ωστόσο, σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου, η νέα αυτή δυνατότητα που δόθηκε για «εξαιρετικές περιπτώσεις», θα μπορέσει να ικανοποιήσει τις ελληνικές επιδιώξεις, τις οποίες παρουσίασε στην Κομισιόν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Πρόκειται για ποσό σχεδόν 13 δισ. ευρώ, το οποίο θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά, για να φτάσουμε στα 30 δισ. ευρώ των επενδύσεων. Τα 13 δισ. ευρώ των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης θα αποτελούν ποσοστό μέχρι 50% της επένδυσης, η οποία θα συμπληρώνεται κατά 20% από ίδια κεφάλαια και κατά 30% από δάνεια από τράπεζες.
Βεβαίως, θα υπάρξει ένα μέρος των πόρων που θα διοχετευθεί μέσω των ευρωπαϊκών θεσμών, Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, EBRD και Invest EU, όπως άλλωστε προβλέπει και το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης. Η αναλογία μεταξύ αυτών και των ελληνικών τραπεζών θα αποφασιστεί κατά τη διαπραγμάτευση που θα διεξαχθεί τις επόμενες μέρες. «Θέλουμε μια σοφή αναλογία», σημειώνουν οι πηγές. «Τα δάνεια των ευρωπαϊκών θεσμών θα μπουν δίπλα σε αυτά του ελληνικού τραπεζικού συστήματος».
Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή των δανείων, αντί των εγγυήσεων, σημαίνει επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, τουλάχιστον προσωρινά, δηλαδή μέχρι την εξόφληση των δανείων. Στον βαθμό που κάποιο δάνειο δεν θα εξοφληθεί, η επιβάρυνση θα είναι μόνιμη. Η ελληνική πλευρά ευελπιστεί ότι αυτό το ποσοστό δεν θα είναι μεγάλο, δεδομένου ότι οι τράπεζες και οι ιδιώτες επενδυτές θα καλύψουν οι ίδιοι τουλάχιστον το 50% της επένδυσης, οπότε θα είναι προσεκτικοί στις επιλογές τους.
Στο υπουργείο Οικονομικών πιστεύουν ότι τα δάνεια αυτά του Ταμείου Ανάκαμψης θα απαλείψουν το μειονέκτημα του υψηλού κόστους δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων, που θα συμμετάσχουν. Συγκεκριμένα, όπως σημειώνουν, οι ελληνικές επιχειρήσεις δανείζονται σήμερα με 190 μονάδες βάσης υψηλότερα επιτόκια από τους ανταγωνιστές τους στην Ευρωζώνη. Με τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια του Ταμείου Ανάκαμψης, το μέσο κόστος δανεισμού τους θα κατέβει από το 4% περίπου σήμερα, στο 2% περίπου, αφού το Ταμείο θα καλύπτει το μισό περίπου κόστος. Αυτό σημαίνει ότι αποκαθίστανται οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για το διάστημα κατά το οποίο θα υπάρχει ακόμη «κίνδυνος χώρας».
Εν τω μεταξύ, συνεχίζεται η παρουσίαση των προτάσεων του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης, που θα χρηματοδοτηθούν με τις επιχορηγήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Σε επίπεδο υπουργών, οι παρουσιάσεις αυτές αναμένεται να ολοκληρωθούν έως τις 10 Φεβρουαρίου, ενώ σε τεχνικό επίπεδο θα συνεχιστούν μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου.
Παράλληλα, ορίστηκε ως σύμβουλος που θα αξιολογήσει το εύλογο κόστος των έργων και προγραμμάτων η Grant Thornton, ενώ η PricewaterhouseCoopers, που είναι σύμβουλος για το σύνολο του σχεδίου, ασχολείται με την αξιολόγηση του «πράσινου» σκέλους των έργων. Οπως είναι γνωστό, τα έργα πρέπει να είναι κατά 37% «πράσινα» και κατά 20% ψηφιακά.