Εντός των επόμενων δύο – τριών μηνών εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει η διαδικασία εμπλοκής πιστοποιημένων δικηγόρων, φοροτεχνικών και λογιστών στην έκδοση των συντάξεων, καθώς αμέσως μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης θα πρέπει να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις που θα καθορίσουν εν πολλοίς και την επιτυχία του όλου εγχειρήματος.
Ηδη, από την πλευρά των εργαζομένων στον ΕΦΚΑ αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης υπήρξαν οι πρώτες έντονες αντιδράσεις, ενώ και ειδικοί εκτιμούν πως η διάταξη έχει σημαντικά κενά που θα πρέπει να καλυφθούν με τις υπουργικές αποφάσεις. Επίσης, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι δεν θα επιβαρυνθούν οι ασφαλισμένοι, καθώς η διάταξη προβλέπει πως οι δικηγόροι και οι φοροτεχνικοί θα αμείβονται από τον ΕΦΚΑ.
Θα πρέπει επίσης να διασφαλιστεί πως οι ειδικοί δεν θα αναλαμβάνουν μόνο τις σχετικά… εύκολες υποθέσεις, π.χ. με ένα μόνο ταμείο ασφάλισης, ενώ οι δύσκολες υποθέσεις, με διαδοχική ασφάλιση, χαμένα ένσημα, ύπαρξη οφειλών κ.ά., θα παραμένουν στους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ.
Η διαδικασία θα κριθεί στην πράξη, εφόσον από το υπουργείο Εργασίας διευκρινιστούν, με την έγκαιρη έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων, όλα τα θολά σημεία. Διακηρυγμένος στόχος πάντως του αρμόδιου υπουργού Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη είναι να ρίξει στη μάχη όλα τα όπλα, προκειμένου να επιτύχει τη μείωση του χρόνου απονομής των συντάξεων.
Η «Κ» παρουσιάζει σήμερα, με τη μορφή ερωτήσεων – απαντήσεων, τον τρόπο που θα λειτουργεί η διαδικασία, με βάση τα όσα ορίζει η σχετική διάταξη που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή.
– Ποιοι θα μπορούν να εμπλακούν στη διαδικασία;
– Δικηγόροι (μέλη των δικηγορικών συλλόγων της χώρας με τριετή δικηγορία) και μέλη του Οικονομικού Επιμελητηρίου λογιστές – φοροτεχνικοί Α΄ τάξης, αφού παρακολουθήσουν σεμινάριο επιμόρφωσης και πιστοποιηθούν από τους οικείους επαγγελματικούς συλλόγους τους, θα μπορούν να συμμετέχουν σε διάφορα στάδια της διαδικασίας απονομής σύνταξης. Για την εκτέλεση του έργου τους θα έχουν πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία και δεδομένα που τηρούνται σε ηλεκτρονικά και έγχαρτα αρχεία του e-ΕΦΚΑ.
– Ποιες εργασίες θα μπορούν να διεκπεραιώνουν;
– Οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες θα μπορούν να εκδίδουν βεβαιώσεις για τον χρόνο ασφάλισης, την ύπαρξη ή μη οφειλομένων εισφορών, θα υποβάλλουν αίτηση για ρύθμιση, θα εκδίδουν βεβαίωση για το οφειλόμενο ποσό και την αναγνώριση πλασματικού χρόνου, προσυνταξιοδοτικές βεβαιώσεις, σχέδια πράξης διακανονισμού οφειλών, αλλά και σχέδια αποφάσεων προσωρινής καθώς και οριστικής κύριας και επικουρικής σύνταξης.
– Από ποιον θα εκδίδεται η συνταξιοδοτική απόφαση;
– Οι βεβαιώσεις που θα εκδίδουν οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες θα θεωρούνται ισχυρές και θα παράγουν πλήρη απόδειξη ως προς τα στοιχεία που εμπεριέχουν. Θα πρέπει όμως να υποβάλλονται στον ΕΦΚΑ μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης, για να μετράει και ο χρόνος θεμελίωσης του δικαιώματος. Αυτοί που θα εκδίδουν τις αποφάσεις θα είναι οι υπάλληλοι του ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση που υποβληθεί σχέδιο οριστικής σύνταξης, οι υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα το επικυρώνουν. Εάν δεν έχει γίνει αυτό εντός 30 ημερών, το σχέδιο θεωρείται ότι έχει εγκριθεί και η σύνταξη απονέμεται σύμφωνα με αυτό.
– Πού θα μπορεί ο ασφαλισμένος να βρει τους πιστοποιημένους επαγγελματίες;
– Οι πιστοποιημένοι επαγγελματίες εγγράφονται σε ειδικό μητρώο πιστοποιημένων επαγγελματιών που τηρείται στον ΕΦΚΑ, εποπτεύεται από αυτόν και είναι προσβάσιμο μέσω της ενιαίας ψηφιακής πύλης της δημόσιας διοίκησης (gov.gr).
– Πώς θα τους επιλέγει κάποιος;
– Η σχετική ανάθεση θα γίνεται από τον ενδιαφερόμενο ασφαλισμένο μέσω υπεύθυνης δήλωσης προς τον ΕΦΚΑ. Με τη δήλωση αυτή θα καθορίζει και το ειδικότερο αντικείμενο του έργου, δηλαδή ποια ή ποιες από τις πράξεις που προαναφέρθηκαν ανατίθενται στον ιδιώτη.
– Μπορεί να προσφύγει στον ιδιώτη και κάποιος που έχει ήδη υποβάλει αίτηση;
– Ναι. Η ανάθεση σε πιστοποιημένους επαγγελματίες μπορεί να γίνεται και στο πλαίσιο της διαδικασίας απονομής συντάξεων σε αιτήσεις που εκκρεμούν.
– Ποιος θα πληρώνει;
– Η διάταξη ορίζει ότι ο ΕΦΚΑ θα καταβάλλει κατ’ αποκοπήν αποζημιώσεις στους πιστοποιημένους επαγγελματίες για κάθε επιμέρους πράξη. Τα ποσά θα καθοριστούν με υπουργική απόφαση όπως και οι προϋποθέσεις και ο τρόπος καταβολής της αποζημίωσης αυτής και ο τρόπος αποτύπωσής της στα βιβλία των επαγγελματιών. Προσοχή όμως. Δεν ορίζεται ρητά ότι ο ασφαλισμένος δεν θα πληρώνει. Δικηγορικοί κύκλοι εκτιμούσαν ότι «το θέμα θα ρυθμιστεί από την αγορά», εννοώντας σαφώς πως οι ιδιώτες θα ζητούν επιπλέον χρήματα από τους ασφαλισμένους, οι οποίοι και θα αποφασίζουν.
– Τι θα γίνει σε περίπτωση λάθους από τον ιδιώτη;
– Η αρμόδια υπηρεσία του e-ΕΦΚΑ θα πραγματοποιεί υποχρεωτικά κάθε μήνα τυχαίο δειγματοληπτικό έλεγχο στο 5% των πράξεων απονομής σύνταξης που εκδόθηκαν τον προηγούμενο μήνα. Εάν προκύψει ότι βεβαιώσεις ή σχέδια αποφάσεων των πιστοποιημένων επαγγελματιών με βάση τις οποίες χορηγήθηκε η σύνταξη είναι εσφαλμένα ή ελλιπή, η απόφαση απονομής σύνταξης που βασίζεται σε αυτές κατά περίπτωση θα ανακαλείται ή θα μεταρρυθμίζεται το αργότερο μέσα σε μια 10ετία.
– Θα τιμωρείται ο πιστοποιημένος επαγγελματίας;
– Εάν διαπιστωθεί ότι έχει εκδώσει εσφαλμένες ή ελλιπείς βεβαιώσεις που αφορούν τουλάχιστον τρεις ασφαλισμένους, η πιστοποίησή του θα ανακαλείται και θα αποκλείεται από τη λίστα των πιστοποιημένων για 5 χρόνια. Αν το σφάλμα ή οι ελλείψεις αποδειχθεί ότι οφείλονται σε βαριά αμέλειά του ή σε δόλο, θα πρέπει να πληρώσει ο ίδιος την επιστροφή των συντάξεων που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως εξαιτίας του σφάλματος. Επίσης, προβλέπονται διοικητικά πρόστιμα από 1.000 έως 10.000 ευρώ για κάθε εσφαλμένη πράξη.