Ανάμεσα σε περίπου 4.500 σελίδες, που καταλαμβάνουν οι πίνακες των αντικειμενικών αξιών, έπρεπε μέχρι σήμερα οι ιδιοκτήτες να αναζητήσουν την τιμή που προσδιορίζει η εφορία για το ακίνητό τους. Μόνο για μία εύκολη διαδικασία, για τον εντοπισμό του ακινήτου, απαιτούνταν αριθμός βημάτων, όπως η αναζήτηση και εστίαση στο οικοδομικό τετράγωνό του βάσει των ονομάτων των οδών που το περιβάλλουν.
Τις τελευταίες ημέρες, οπότε τέθηκε σε λειτουργία η πλατφόρμα εύρεσης και υπολογισμού των αντικειμενικών τιμών valuemaps.gov.gr, η διαδικασία έχει πλήρως αυτοματοποιηθεί και η ενασχόληση με έννοιες, όπως κυκλικές και γραμμικές ζώνες αποτελεί, κατά βάση, υπόθεση των συμβολαιογράφων και των φοροτεχνικών. Η εφαρμογή επιτρέπει στους ιδιοκτήτες, αφότου εντοπίσουν το ακίνητό τους, να υπολογίσουν τις αξίες που προκύπτουν για τα πέντε βασικά έντυπα (Ε1-Ε5) του αντικειμενικού συστήματος. Παρέχει και τη δυνατότητα σύγκρισης τιμών του 2018 με αυτές που θα ισχύσουν από το 2022. Και μπορεί εν έτει 2021 και στην εποχή των τρισδιάστατων ολογραμμάτων, χάρη στην τεχνολογία του 5G, να μοιάζει ίσως αυτονόητη υπόθεση η δημιουργία της συγκεκριμένης πλατφόρμας, όμως απαιτήθηκαν διαδικασίες τριών χρόνων για να ολοκληρωθεί το εγχείρημα.
«Η δημιουργία της εφαρμογής υπήρξε ένα εγχείρημα δύσκολο και σύνθετο, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους υπουργούς Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κ. Πιερρακάκη, όπως και τον γενικό γραμματέα Οικονομικής Πολιτικής Χρ. Τριαντόπουλο. Επιτρέπει, για πρώτη φορά, στον πολίτη να υπολογίζει την αντικειμενική αξία του ακινήτου του σε ένα σύγχρονο περιβάλλον, σε έναν ψηφιακό, δορυφορικό χάρτη της Ελλάδας με έναν αυτοματοποιημένο τρόπο, ο οποίος περιορίζει σημαντικά τις διαδικασίες που πρέπει να πραγματοποιήσουν οι ενδιαφερόμενοι», σημειώνει ο γενικός γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (ΓΓΠΣΔΔ) του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος.
Η αφετηρία του εγχειρήματος εντοπίζεται στον Σεπτέμβριο του 2019, οπότε ξεκίνησε η συγκέντρωση των απαραίτητων δεδομένων για τον προσδιορισμό υποψήφιων περιοχών – οικισμών προς ένταξη στο σύστημα αντικειμενικών αξιών από το υπουργείο Οικονομικών, το Κτηματολόγιο, το υπουργείο Περιβάλλοντος και την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία. Η ΓΓΠΣΔΔ και το τμήμα εκτιμήσεων του υπουργείου Οικονομικών κατέληξαν στον προσδιορισμό των υποψηφίων προς ένταξη περιοχών στο σύστημα αντικειμενικών αξιών, δημιουργώντας στη συνέχεια ένα σύστημα γεωχωρικής απεικόνισης και επεξεργασίας όλων των διαθέσιμων δεδομένων σε έναν ψηφιακό χάρτη.
Κρίσιμο κομμάτι του παζλ υπήρξαν οι δήμοι, οι οποίοι έπρεπε μέσω εξουσιοδοτημένων μηχανικών τους να επιβεβαιώσουν τα δεδομένα των νέων προς ένταξη περιοχών. Για τον σκοπό αυτό δημιουργήθηκε εφαρμογή γεωχωρικής απεικόνισης και επεξεργασίας των συντελεστών δόμησης (σημ.: συμβάλλουν καθοριστικά στον υπολογισμό της αντικειμενικής τιμής) σε δορυφορικούς χάρτες.
Τη χρηστικότητα του valuemaps.gov.gr «ξεκλείδωσε» η δημιουργία του ψηφιακού μητρώου ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού και η διασύνδεση όλων των πινάκων και χαρτών με αυτό, ενώ δημιουργήθηκαν 13.808 πίνακες και πραγματοποιήθηκαν 323 χαρτοσυνθέσεις για τις νέες ζώνες της αναπροσαρμογής.
Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την ψηφιοποίηση των συντελεστών εμπορικότητας και αξιοποίησης οικοπέδου, ώστε μόνο με την επιλογή της πρόσοψης να προσδιορίζονται αυτόματα οι συντελεστές για τον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας και να ξεχωρίζουν οι δρόμοι υψηλής εμπορικότητας.
900 αιτήματα ανά δευτερόλεπτο…
Για την πρόσβαση στην εφαρμογή υπολογισμού των αντικειμενικών αξιών, η οποία στηρίζεται στους ψηφιακούς διαδραστικούς χάρτες της Google, δεν απαιτείται διαδικασία αυθεντικοποίησης και ως αποτέλεσμα δεν είναι δυνατόν να μετρηθεί ο ακριβής αριθμός των χρηστών.
Ωστόσο, υπολογίζεται ότι μόνο κατά την πρώτη ημέρα λειτουργίας της –απογευματινές ώρες– πραγματοποιήθηκαν περίπου 26 εκατ. κλήσεις αυτόματης παροχής στοιχείων – web services (δηλαδή μεταξύ ηλεκτρονικών συστημάτων) για εικόνες και 2,3 εκατ. κλήσεις για δεδομένα. Κατά την πρώτη ημέρα λειτουργίας, η εφαρμογή δέχτηκε τον μεγαλύτερο φόρτο από τις 19.30 έως τις 22.00 με 900 αιτήματα ανά δευτερόλεπτο, δηλαδή 54.000 ανά λεπτό.
Η «δημοτικότητα» της εφαρμογής γεωγραφικού εντοπισμού αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω όταν, μέσα στους επόμενους μήνες, εμπλουτιστεί με την ψηφιοποίηση των υπόλοιπων εντύπων προσδιορισμού αντικειμενικής αξίας ακινήτου όσο και με την εισαγωγή ψηφιοποιημένων δεδομένων, όπως οι συντελεστές δόμησης της πολεοδομίας και οι συντελεστές εμπορικότητας, ώστε να αυτοματοποιηθεί πλήρως ο υπολογισμός αξίας ακινήτων.
Ιδίως η προσθήκη του συντελεστή εμπορικότητας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς λειτουργεί καθοριστικά για τον προσδιορισμό της αντικειμενικής αξίας και των φόρων που απαιτούνται σε μία μεταβίβαση. Ως εκ τούτου, εκτιμάται ότι θα ανοίξει ο δρόμος για τον υπολογισμό, διαδικτυακά, του φόρου μεταβίβασης, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή 3% και του φόρου γονικών παροχών και δωρεών ο οποίος υπολογίζεται με κλίμακα η οποία μεταβάλλεται συναρτήσει του βαθμού συγγένειας.
Μακροπρόθεσμα, τα συναρμόδια υπουργεία σχεδιάζουν τη δημιουργία πληροφοριακού συστήματος μαζικών εκτιμήσεων αξιών ακινήτων, που θα λαμβάνει υπόψη τα δεδομένα και τις τάσεις που επικρατούν στην αγορά ακινήτων.