Σε Silicon Valley της Ευρώπης έχει αναδειχθεί η Σουηδία, καθώς αποτελεί την έδρα ενός διαρκώς αυξανόμενου αριθμού νεοφυών εταιρειών τεχνολογίας, που κατορθώνουν μάλιστα να επιβιώσουν για αρκετά χρόνια. Το οφείλει σε ένα καινοτόμο πρόγραμμα που εγκαινίασε η κυβέρνηση πριν από 23 χρόνια, όταν πολλές οικογένειες χαμηλού εισοδήματος δυσκολεύονταν να αποκτήσουν ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Σήμερα η Σουηδία εμφανίζει τον τρίτο υψηλότερο στον κόσμο ρυθμό ανάδυσης νεοφυών εταιρειών τεχνολογίας μετά την Τουρκία και την Ισπανία, καθώς η χώρα αριθμεί 20 νεοφυείς ανά 1.000 εργαζομένους. Μπορεί, άλλωστε, να υπερηφανεύεται για το προσδόκιμο ζωής των νεοφυών αυτών, που είναι το υψηλότερο, εφόσον σε 74% οι νεοφυείς της επιβιώνουν για τουλάχιστον τρία χρόνια – σύμφωνα με πρόσφατη σχετική μελέτη αναλυτών του ΟΟΣΑ. Η Στοκχόλμη εμφανίζει, άλλωστε, το μεγαλύτερο –μετά τη Silicon Valley– ποσοστό «μονόκερων», όπως αποκαλούνται όσες νεοφυείς εταιρείες έχουν αξία άνω του ενός δισ. δολαρίων. Σύμφωνα με τη Σάρα Γκεμούρι, στέλεχος της επενδυτικής νεοφυών Atomico, αντιστοιχούν 0,8 «μονόκεροι» ανά 100.000 κατοίκους της σουηδικής πρωτεύουσας. Οπως τονίζει η ίδια, στο κέντρο της τεχνολογίας, τη Silicon Valley, αντιστοιχούν 1,4 «μονόκεροι» ανά 100.000. Η σουηδική πρωτεύουσα είναι, άλλωστε, έδρα ορισμένων νεοφυών διεθνους φήμης, όπως οι Spotify και Skype.
Οπως επισημαίνει σε σχετικό ρεπορτάζ του το Reuters, η σκανδιναβική χώρα όλα αυτά τα οφείλει στην πρωτοβουλία που έλαβε τότε η κυβέρνησή της στα τέλη της δεκαετίας του 1990, με στόχο να βάλει έναν κομπιούτερ σε κάθε σπίτι. «Οι υπολογιστές δεν ήταν προσιτοί τότε για τις οικογένειες χαμηλού εισοδήματος», τονίζει ο Σεμπάστιαν Ζιμιατκόφσκι, ιδρυτής της νεοφυούς Klarna, που ανήκε ακριβώς σε αυτήν την κατηγορία των φτωχών οικογενειών. Προσθέτει, όμως, πως όταν η κυβέρνηση υιοθέτησε αυτήν τη «μεταρρύθμιση», όπως την αποκαλεί, η μητέρα του έσπευσε την άλλη μέρα κιόλας να τους αγοράσει υπολογιστή. Στο διάστημα των τριών ετών που ήταν ενεργό το εν λόγω πρόγραμμα, από το 1998 έως το 2001, 850.000 Σουηδοί αγόρασαν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Ο αριθμός αυτός ισοδυναμεί με περίπου το 25% των 4.000.000 νοικοκυριών που αριθμούσε τότε η χώρα.
Ετσι ο Ζιμιατκόφσκι άρχισε τότε να μαθαίνει τη χρήση υπολογιστή από τα 16 του χρόνια. Σήμερα, περισσότερο από δύο δεκαετίες αργότερα, έχει μια εταιρεία ηλεκτρονικών πληρωμών, της οποίας η αξία ανέρχεται σε 46 δισ. δολάρια και σχεδιάζει την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο. Πολλά τραπεζικά στελέχη προβλέπουν πως το επόμενο έτος θα προχωρήσει στην αρχική δημόσια εγγραφή της στην αγορά της Νέας Υόρκης.
Αναλυτές του Reuters υπογραμμίζουν πως κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πόσο θα διαρκέσει αυτή η αλματώδης ανάπτυξη του κλάδου στη σκανδιναβική χώρα. Είναι δύσκολο, δεδομένου ότι στη Σουηδία οι αποδόσεις κεφαλαίου φορολογούνται με συντελεστή 30%, ενώ ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος ανέρχεται στο δυσθεώρητο 60%. Είναι ενδεικτική η περίπτωση της Spotify, που το 2016 ανακοίνωσε ότι μελετούσε ενδεχόμενη μετακίνηση των κεντρικών της γραφείων και της φορολογικής της έδρας εκτός της χώρας, καθώς η υψηλή φορολογία την εμπόδιζε να προσελκύσει ταλέντα για τη στελέχωσή της. Δεν το έχει κάνει πάντως.