Μετά την εκτόξευση του πληθωρισμού της Ευρωζώνης και με δεδομένη την ανάκαμψη της οικονομίας της ανοίγει στους κόλπους της ΕΚΤ η συζήτηση για μείωση του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων, με τους αναλυτές να πιθανολογούν σχετική κίνηση τον Δεκέμβριο και τους επενδυτές να εξωθούν ήδη ανοδικά τις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων. Σε συνέντευξή του στο Bloomberg ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, καλεί την ΕΚΤ να μη δώσει υπερβολική σημασία στην άνοδο του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Επαναλαμβάνει, μάλιστα, τη θέση που έχει υποστηρίξει επανειλημμένως και η πρόεδρος της τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, ότι η επιτάχυνση του πληθωρισμού οφείλεται σε προσωρινούς παράγοντες, όπως «οι ελλείψεις και η συμφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα εξαιτίας της πανδημίας», και επισημαίνει ότι «οι εξελίξεις στους μισθούς και το κόστος εργασίας ανά μονάδα, που καθορίζουν τον πυρήνα του πληθωρισμού, δεν εμφανίζουν την ίδια μεταβλητότητα».
Μέχρι στιγμής η ΕΚΤ έχει επιδείξει επιφυλακτικότητα σαφώς μεγαλύτερη από την αμερικανική Federal Reserve, θεωρώντας αναγκαία την περαιτέρω στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και προεξοφλώντας αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων, τις οποίες έχει επανειλημμένως χαρακτηρίσει «παροδικές» και απότοκες της ανάκαμψης. Μεσολάβησαν, όμως, τα τελευταία στοιχεία που φέρουν τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης να επιταχύνεται τον Αύγουστο στο 3%, υπερβαίνοντας σαφώς τον στόχο του 2% που έχει θέσει η τράπεζα και σημειώνοντας ρεκόρ δεκαετίας. Λίγες ώρες αργότερα δόθηκαν, άλλωστε, στη δημοσιότητα τα στοιχεία της Eurostat για τις τιμές παραγωγού που έχουν αυξηθεί κατά 12,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους και αναμένεται να δώσουν περαιτέρω ώθηση και στις τιμές καταναλωτή. Ειδικότερα, οι τιμές της ενέργειας σημείωσαν τον Ιούλιο αύξηση 28,9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2020.
Η Bundesbank
Ο πλέον επιθετικός από τους «ιέρακες» της ΕΚΤ, ο επικεφαλής της γερμανικής Bundesbank, Γενς Βάιντμαν, έσπευσε, έτσι, να τονίσει πως «πρέπει να προσέξουμε τους κινδύνους από τις αυξήσεις των τιμών» και τάχθηκε υπέρ της σταδιακής μείωσης του προγράμματος αγοράς ομολόγων ύψους 1,85 τρισ. ευρώ. Είχαν, άλλωστε, προηγηθεί δύο στελέχη της, οι επίσης θεωρούμενοι «ιέρακες» της τράπεζας, Κλάας Κνοτ και Ρόμπερτ Χόλζμαν, που υποστήριξαν πως πρέπει να τερματιστεί το έκτακτο πρόγραμμα στήριξης. Μιλώντας στο Bloomberg, ο Πιτ Κρίστιανσεν, οικονομολόγος της Danske Bank, επισήμανε πως «τα “γεράκια” της ΕΚΤ έχουν σιωπήσει επί ενάμιση χρόνο και έχουν στηρίξει την αντίδραση της τράπεζας στην πανδημία, αλλά τώρα που επιστρέφει κάποια κανονικότητα θέλουν να ακουστούν ξανά». Ο εν λόγω οικονομολόγος θεωρεί πιθανόν να επιτευχθεί κάποιου είδους συμφωνία επί του θέματος ακόμη και στη συνεδρίαση της ΕΚΤ την επόμενη Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου. Οπως τονίζει, «τα “γεράκια” θα επιτύχουν να ληφθεί απόφαση για μείωση της αγοράς ομολόγων από το έκτακτο πρόγραμμα κατά της πανδημίας, οι οποίες αυξήθηκαν προ μηνών», ενώ προβλέπει ότι η «μεγάλη μάχη» για το μέλλον του έκτακτου προγράμματος θα αναβληθεί μέχρι τον Δεκέμβριο.
Ανάλογες είναι οι εκτιμήσεις των περισσότερων οικονομικών αναλυτών, που εκτιμούν πως η ΕΚΤ θα τηρήσει στάση αναμονής για λίγο ακόμη διάστημα προτού ανακοινώσει αποφάσεις. Μιλώντας στο δίκτυο CNBC η Κιάρα Ζανγκαρέλι, οικονομολόγος στη Nomura, εκτιμά πως η ΕΚΤ θα θελήσει να δει πρώτα πώς εξελίσσεται η πανδημία τους επόμενους μήνες. Η ίδια επισημαίνει, πάντως, ότι όπως έχουν τα πράγματα «ακόμη και τα λεγόμενα “περιστέρια” της τράπεζας θα δυσκολευτούν να αναβάλουν μια ανακοίνωση για μείωση του προγράμματος πέραν του Δεκεμβρίου». Ομοίως και ο Ζιλ Μεκ, επικεφαλής των οικονομολόγων στην AXA Investment Managers, που επίσης τοποθετεί τις αποφάσεις της ΕΚΤ στη συνεδρίασή της και τονίζει ότι τα στελέχη της «θα θελήσουν ακόμη λίγο χρόνο και τη δυνατότητα να έχουν και κάποιες άλλες προβλέψεις» προτού λάβουν αποφάσεις. Τις εκτιμήσεις τους φαίνεται να δικαιώνει ο επικεφαλής των οικονομολόγων της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, που την περασμένη εβδομάδα δήλωσε πως «ο Σεπτέμβριος απέχει πάρα πολύ» από την ημερομηνία ολοκλήρωσης του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων κατά της πανδημίας, αφήνοντας, έτσι, να εννοηθεί πως θα περάσουν μερικοί μήνες ακόμη προτού ανακοινωθεί απόφαση για το μέλλον του προγράμματος.
Τι βλέπουν οι αναλυτές
Στο μεταξύ, η αγορά προεξοφλεί τη μείωση του επίμαχου προγράμματος της ΕΚΤ, όπως τονίζει σε σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times ο Μοχάμεντ Καζμί, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στη Union Bancaire Privee, που επισημαίνει μάλιστα ότι έως τώρα «η αγορά δεχόταν πολύ άνετα την προοπτική να συνεχιστεί η αγορά ομολόγων μέχρι το τέλος του έτους». Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης κινούνται ήδη ανοδικά, όπως και των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου. Ενδεικτικά, οι αποδόσεις των δεκαετών της Γερμανίας αυξήθηκαν χθες στο -0,36% από το -0,5% στο οποίο ήταν πριν από δύο εβδομάδες.