Η χθεσινή ιλιγγιώδης πτώση της τουρκικής λίρας προσφέρει θλιβερή δικαίωση στον ηγέτη της τουρκικής αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, που κατηγορεί τον Τούρκο πρόεδρο ότι απαξίωσε το νόμισμα της Τουρκίας και τον χαρακτηρίζει «θεμελιώδες πρόβλημα εθνικής ασφάλειας». Καταγράφοντας πρωτοφανές ιστορικό ρεκόρ, το νόμισμα της Τουρκίας υποχώρησε χθες κατά περίπου 15%, στις 13 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο, έχοντας χάσει περίπου το 45% της αξίας του από την αρχή του έτους. Επρόκειτο για την ενδέκατη συναπτή συνεδρίαση αδιάκοπης πτώσης, που είναι και η μεγαλύτερη των τελευταίων 20 ετών και έπεται της μείωσης των επιτοκίων στην οποία προχώρησε την περασμένη εβδομάδα η Τράπεζα της Τουρκίας. Ηταν η τρίτη φορά μέσα σε δύο μήνες που η κεντρική τράπεζα χαλάρωσε τη νομισματική πολιτική της καθ’ υπαγόρευσιν του Τούρκου προέδρου, με τα επιτόκια να έχουν μειωθεί κατά 400 μονάδες βάσης κι ενώ ο πληθωρισμός στη γειτονική χώρα βρίσκεται στο 20%.
Είχε προηγηθεί λίγες ώρες νωρίτερα, το βράδυ της Δευτέρας, ομιλία του Ταγίπ Ερντογάν, που υπεραμύνθηκε της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων και της ανορθόδοξης θεωρίας του ότι τα επιτόκια επιταχύνουν αντί να τιθασεύουν τον πληθωρισμό. Επανήλθε στην παλαιότερη ρητορική του περί «πολέμου οικονομικής ανεξαρτησίας» που δίνει η χώρα του, στην αποφασιστικότητά του να μην ενδώσει στους «καιροσκόπους», όπως αποκάλεσε τους οικονομολόγους, και στους «παγκόσμιους οικονομικούς ακροβάτες» που ζητούν να αυξηθεί το κόστος του δανεισμού.
Υποστήριξε μάλιστα πως η κυβέρνηση θέτει σε προτεραιότητα την οικονομική ανάπτυξη προκειμένου να ενθαρρύνει τις επενδύσεις, την παραγωγή, τις εξαγωγές και την απασχόληση. «Γι’ αυτό και δεν δίνουμε σημασία στις εκκλήσεις αυτών των καταστροφολόγων», τόνισε ο Ταγίπ Ερντογάν αναφερόμενος σε οικονομολόγους και επενδυτές που προειδοποιούν για εκτόξευση του πληθωρισμού.
Η πολιτική αυτή του οικονομικού αυτοχειριασμού που επιβάλλει ο Ταγίπ Ερντογάν στην κεντρική τράπεζα, διορίζοντας και αποπέμποντας τακτικά τους διοικητές της ώστε να διασφαλίζει την υποταγή τους, στοχεύει στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με βάση τον φθηνό δανεισμό.
Απώτερο στόχο έχει τη δημοτικότητα του Τούρκου προέδρου, που ωστόσο βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα από την αρχή της πρώτης θητείας του στο τιμόνι της Τουρκίας, εξαιτίας των δεινών που προκαλεί η υποτίμηση του νομίσματος και ο πληθωρισμός στα τουρκικά νοικοκυριά. Ισως η νέα οικονομική κρίση να οδηγήσει στην πτώση του Ερντογάν, μολονότι αναδείχθηκε σε ηγέτη χάρη στην οικονομική κρίση του 2001, που εξαφάνισε τότε το πολιτικό κατεστημένο της γειτονικής χώρας.