Η εξέλιξη του πληθωρισμού αποτελεί τη μεγάλη αβεβαιότητα για την ελληνική οικονομία, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιοποίησε το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή.
Η έκθεση επισημαίνει τον υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (13,4%) που πέτυχε η οικονομία το τρίτο τρίμηνο του χρόνου, η οποία ήταν η δεύτερη υψηλότερη εντός της Ευρωζώνης. Μάλιστα, ο επικεφαλής του Γραφείου Φραγκίσκος Κουτεντάκης τόνισε ότι αν η βελτίωση, σε σχέση με τους στόχους στο πρωτογενές ισοζύγιο, κατά 620 εκατ. ευρώ το 10μηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου συνεχιστεί και το τέταρτο τρίμηνο, τότε θα έχουμε και λίγο χαμηλότερο πρωτογενές έλλειμμα στο τέλος του χρόνου, σε σχέση με όσα προβλέπει η εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2022.
Ο επικεφαλής του Γραφείου απέδωσε την άνοδο του τρίτου τριμήνου στην κατακόρυφη αύξηση των εξαγωγών, ειδικά στις υπηρεσίες, γεγονός που είναι αποτέλεσμα της ανάκαμψης του τουρισμού από τον Ιούλιο και μετά. Μάλιστα η αύξηση του τουριστικού προϊόντος ήταν και η βασική αιτία για τη μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το εννεάμηνο κατά περίπου 2 δισ. ευρώ.
Σε ό,τι αφορά την πορεία του πληθωρισμού τόνισε ότι τόσο η αύξηση των τιμών παραγωγού στη βιομηχανία, που αυξήθηκε το τρίτο τρίμηνο κατά 23% όσο και ο δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία, που αυξήθηκε το ίδιο διάστημα κατά 32,9% προοιωνίζονται συνέχιση των ανατιμήσεων.
Οι ανατιμήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε αλλαγή της ευνοϊκής νομισματικής πολιτικής που ασκούν οι κεντρικές τράπεζες.
Ωστόσο ο κ. Κουτεντάκης επισήμανε τον κίνδυνο η επιμονή των ανατιμήσεων να οδηγήσει τις κεντρικές τράπεζες στην αναθεώρηση της στάσης τους απέναντι στην ευνοϊκή νομισματική πολιτική που ασκούν τα τελευταία χρόνια. Ειδικά για την Ελλάδα υπογράμμισε τη σημασία της προστασίας της ΕΚΤ για τους ελληνικούς τίτλους μετά το τέλος του έκτακτου προγράμματος αγοράς ομολόγων (PEPP) τον ερχόμενο Μάρτιο. Είπε συγκεκριμένα ότι ακόμη και με την υποψία ότι η Ελλάδα θα μείνει οριστικά εκτός των προγραμμάτων αγορών ομολόγων από την ΕΚΤ, οι αποδόσεις του ελληνικού δεκαετούς αυξήθηκαν σε σχέση με το αντίστοιχο ιταλικό, ενώ μέχρι τότε ακολουθούσαν πορείες ταυτόσημες.
Ως δεύτερη μεγάλη αβεβαιότητα ανέφερε τη συνέχιση της πανδημίας με τη μετάλλαξη «Ομικρον», η οποία μπορεί να δημιουργήσει αυξημένες ανάγκες για μέτρα στήριξης ανάλογα με την ένταση της αύξησης κρουσμάτων και θανάτων.
Στην έκθεση τονίζεται ότι από το 2023 θα τεθεί σε εφαρμογή το υπό αναθεώρηση Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που θα προδιαγράφει μια πορεία αποκατάστασης της δημοσιονομικής ισορροπίας και θα επαναφέρει δημοσιονομικούς περιορισμούς που είχαν ανασταλεί.
Με δεδομένες αυτές τις αβεβαιότητες διαμορφώνεται ένα αρκετά ρευστό εξωτερικό περιβάλλον, εντός του οποίου θα κινηθεί η ελληνική οικονομία τα επόμενα έτη και ο ρόλος της οικονομικής πολιτικής αναμένεται να είναι κρίσιμος στον καθορισμό των ρυθμών μεγέθυνσης. Ο προϋπολογισμός του 2022 προβλέπει σημαντική μείωση του πρωτογενούς ελλείμματος (1,4% έναντι εκτίμησης 7% για το 2021, σε όρους ESA) που θα προέλθει από μερική απόσυρση των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, τα μέτρα αυτά αναλογούσαν σε περίπου 9% του ΑΕΠ ετησίως για το 2020 και 2021 και θα περιοριστούν σε 2,2% του ΑΕΠ για το 2022. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι μια δυσμενής εξέλιξη της πανδημίας, καθώς και μια συνέχιση των αυξήσεων του κόστους ενέργειας μπορεί να προκαλέσουν πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να περιορίσουν την έκταση της δημοσιονομικής προσαρμογής.