Σε πολλές δόσεις, πιθανότατα από το τέλος Μαΐου, θα ξεκινήσει η πληρωμή εισφορών από τους περίπου 10.000-15.000 περιστασιακά εργαζομένους που έλαβαν την αμοιβή τους με παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών (ΠΠΥ), όπως μετονομάστηκαν οι τίτλοι κτήσης, πρώην αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης. Στον ΕΦΚΑ εκτιμούν ότι η εκκαθάριση των εισφορών του 2020 θα ολοκληρωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, αφού εγκατασταθεί το νέο απαιτούμενο λογισμικό, έως το τέλος Μαΐου, ενώ θα ακολουθήσουν οι αντίστοιχες διαδικασίες για το 2021. Αν και το καθεστώς της αμοιβής των περιστασιακά εργαζομένων και κατά συνέπεια της ασφάλισης του αντίστοιχου χρόνου εργασίας τους με την πληρωμή εισφορών απασχολεί το υπουργείο Εργασίας από το 2017, ακόμη, πέντε και πλέον έτη μετά, δεν έχει ξεκαθαριστεί το θέμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο τελευταίος νόμος ψηφίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2021 και έκτοτε δεν έχει εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση.
Σύμφωνα με στελέχη του ΕΦΚΑ, τα αναδρομικά των παρελθόντων ετών θα αναζητηθούν σε πολλές δόσεις, τουλάχιστον οκτώ, προκειμένου να διευκολυνθούν οι αμειβόμενοι με απόδειξη δαπάνης. Αλλωστε, από την ίδια τη φύση της περιστασιακής απασχόλησης προκύπτει ότι αυτοί που περιστασιακά απασχολούνταν το 2020 είναι πολύ πιθανό να μην εργάζονται σήμερα.
Να σημειωθεί ότι με βάση την ισχύουσα νομοθεσία (άρθρο 75 του ν. 4826/2021) προβλέπεται ότι για τα πρόσωπα που αμείβονται με αποδείξεις δαπάνης (ή τίτλο κτήσης ή παραστατικά παρεχόμενων υπηρεσιών) καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του ΕΦΚΑ για κύρια σύνταξη και υγειονομική περίθαλψη (παροχές σε είδος και σε χρήμα). Η εισφορά υπολογίζεται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού και διαμορφώνεται σε 13,33% υπέρ κύριας ασφάλισης και 6,95% υπέρ υγειονομικής περίθαλψης, εκ της οποίας 6,45% για παροχές σε είδος και 0,50% για παροχές σε χρήμα (συνολικό ποσοστό 20,28%). Η παρακρατούμενη εισφορά υπέρ κύριας ασφάλισης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 155 ευρώ ανά παραστατικό (το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας), ενώ για την υγειονομική περίθαλψη δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 55 ευρώ ανά παραστατικό. Για παράδειγμα, έστω φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες ευκαιριακά και ως παρεπόμενη απασχόληση, το οποίο αμείβεται με το συμφωνηθέν ποσό των 200 ευρώ. Στο ποσό αυτό θα υπάρξει παρακράτηση για ασφαλιστικές εισφορές ποσού ίσου με 40,56 ευρώ (200 x 20,28%). Εάν για την αμοιβή συμφωνηθεί ένα ποσό της τάξης των 1.200 ευρώ, οι ασφαλιστικές εισφορές θα περιοριστούν στο ποσό των 210 ευρώ (155 + 55 ευρώ), καθώς δεν επιτρέπεται να υπερβούν τα ανωτέρω τιθέμενα όρια. Ενας εργαζόμενος μπορεί να έχει αμοιβές μέσω των ΠΠΥ έως 10.000 ευρώ μεικτά ετησίως.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα εκδοθούν τα ειδοποιητήρια για το 2021 και το 2022.
Οι εισφορές που προκύπτουν βαρύνουν τον ασφαλισμένο στο σύνολό τους. Υπόχρεος παρακράτησης και απόδοσης, όμως, είναι ο εκδότης του παραστατικού. Ο νόμος ορίζει ότι οι εισφορές δηλώνονται στον e-ΕΦΚΑ μέσω Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της έκδοσης του παραστατικού μήνα, και καταβάλλονται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου της δήλωσης μήνα.
Ο χρόνος ασφάλισης για τους εν λόγω απασχολούμενους-επαγγελματίες προκύπτει από τις καταβληθείσες εισφορές και προβλέπεται ότι ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να ξεπερνάει τον ένα μήνα ανά παραστατικό, αποσυνδέοντας στην ουσία το ύψος του παραστατικού από τον ασφαλιστικό χρόνο με τον οποίο αντιστοιχίζεται. Σε συνδυασμό με την αντίστοιχη νομοθεσία του υπουργείου Οικονομικών προκύπτει ότι ο συνολικός χρόνος ασφάλισης από ΠΠΥ δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις μήνες ανά έτος.
Βάσει του προγραμματισμού, ο οποίος βέβαια ανατρέπεται συνεχώς, έως το τέλος Μαΐου αναμένεται να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά που αναλογούν στις μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές του 2020, ενώ αργότερα θα ακολουθήσει η αναδρομική καταβολή των εισφορών για τα έτη 2021 και 2022.