Εκτίναξη του πληθωρισμού στο 8,5% κατά μέσον όρο φέτος, με κορύφωση τον Μάιο – Ιούνιο, οπότε θα φτάσει κατά μέσον όρο στο 12%, «βλέπει» σε χθεσινή ανάλυσή της η Eθνική Τράπεζα, στον απόηχο της προχθεσινής ανακοίνωσης της Eurostat για εναρμονισμένο δείκτη στο 10,7% τον Μάιο, αλλά και της ΕΛΣΤΑΤ, μία μέρα πριν, για αύξηση του γενικού δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία κατά 48,8% τον Απρίλιο.
Οι πιέσεις είναι έντονες, ωστόσο οι αναλυτές της Εθνικής επισημαίνουν ότι παράλληλα υπάρχουν ισχυρές άμυνες τόσο των νοικοκυριών, χάρη στις αυξήσεις μισθών και απασχόλησης, όσο και των επιχειρήσεων, χάρη στην ισχυρή ζήτηση και στον τουρισμό.
Οσον αφορά τα νοικοκυριά, προβλέπουν αύξηση της απασχόλησης κατά 4,5% το 2022, μείωση της ανεργίας στο 11% τον Δεκέμβριο και επισημαίνουν ότι δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για μια ευρύτερη προσαρμογή των μισθών του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα, μετά μια μακρά περίοδο συγκράτησης. Ετσι, πέρα από τον κατώτατο μισθό, εκτιμούν ότι θα αυξηθεί η μέση αμοιβή εργασίας σε ονομαστικούς όρους κατά 2%-2,5% το 2022 και 1,5% το 2023.
Η αύξηση αυτή, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της απασχόλησης, εκτιμάται ότι οδηγεί σε ετήσια αύξηση της συνολικής αμοιβής της εργασίας κατά σχεδόν 6,5% το 2022 και 3% το 2023.
Παρά τις πληθωριστικές πιέσεις, η ιδιωτική κατανάλωση θα παραμείνει σε θετική τροχιά, εκτιμούν οι αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας.
Παράλληλα, συνεχίζουν οι αναλυτές, άλλες πηγές μη μισθολογικού εισοδήματος, όπως εισοδήματα από επιχειρηματικότητα και ελευθέρια επαγγέλματα, αναμένεται να παρουσιάσουν ισχυρή αύξηση 10% το 2022 και 4,5% το 2023. Τέλος, προσθέτουν τη δημοσιονομική στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, περίπου 2,2 δισ. ευρώ, για να περιοριστεί ο αντίκτυπος του υψηλότερου ενεργειακού κόστους.
Αντιστοίχως, άμυνες έναντι του πληθωρισμού αναπτύσσονται και στον επιχειρηματικό τομέα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της τράπεζας, η δυνητική ετήσια επιβάρυνση στην επιχειρηματική κερδοφορία από την επιδείνωση των όρων εμπορίου θα μπορούσε να φτάσει τα 7 δισ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ το 2022, ενώ η προσαρμογή των μισθών προσθέτει άλλο 1,5 δισ. ευρώ. Συνολικά, επομένως, η επίδραση φτάνει τα 8,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, η Εθνική σημειώνει ότι υπάρχουν παράγοντες που μετριάζουν τον αντίκτυπο: «Η ανθεκτική ζήτηση, η αυξημένη τιμολογιακή ισχύς και τα σημαντικά αποθέματα ρευστότητας θα αμβλύνουν την πίεση στις επιχειρήσεις από το αυξημένο κόστος παραγωγής».
«Συμπερασματικά», καταλήγουν οι αναλυτές, «με δεδομένη την επίδραση των ανωτέρω σημαντικών αντισταθμιστικών παραγόντων, θεωρούμε ότι η ιδιωτική κατανάλωση, παρά τη μεγάλη πληθωριστική επιβάρυνση, θα παραμείνει σε θετική τροχιά, σημειώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης περίπου 1,5%-2,0% το 2022 και 2,8% το 2023 (σε σταθερές τιμές), υποστηρίζοντας την υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης».
Η ανάλυση επισημαίνει επίσης ότι το παραγωγικό κενό θα τείνει προς μηδενισμό στο τέλος του έτους για πρώτη φορά από το 2009, κάτι που λειτουργεί ενισχυτικά στον πληθωρισμό.
Αυξήθηκε το διαθέσιμο εισόδημα
Tην ισχυρή αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών το 2021, με αποτέλεσμα να ξεπεράσει τα προ COVID-19 επίπεδα κατά 3,7 δισ. ευρώ, επισημαίνει ανάλυση της Eurobank στο χθεσινό δελτίο της «7 Ημέρες Οικονομία», σημειώνοντας όμως και τους κινδύνους που διατρέχει σήμερα το εισόδημα εξαιτίας του πληθωρισμού.
Η άνοδος αυτή είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα των δημοσιονομικών παρεμβάσεων της κυβέρνησης, οι οποίες συνδυάστηκαν με υψηλά ελλείμματα και συσσώρευση δημοσίου χρέους, επισημαίνει εξάλλου η ανάλυση.
Συγκεκριμένα, ο αναλυτής (Στ. Γώγος) σημειώνει ότι στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος τη μεγαλύτερη συνεισφορά είχε η ενίσχυση των κερδών των ατομικών επιχειρήσεων.
Αυτή, με τη σειρά της, δεν προήλθε, τονίζει, από την άνοδο της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας των επιχειρήσεων, αλλά από τις επιδοτήσεις του κράτους.
Αντίθετα, συνεχίζει, οι αμοιβές εξαρτημένης εργασίας, δηλαδή η άλλη κύρια πηγή εισοδήματος των νοικοκυριών, δεν κάλυψε τις απώλειες του πρώτου έτους της υγειονομικής κρίσης. Συγκεκριμένα, υπολείπεται κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Πέραν των επιδοτήσεων, βεβαίως, το κράτος στήριξε το εισόδημα των νοικοκυριών μέσω κοινωνικών παροχών, οι οποίες το 2021 ήταν αυξημένες κατά 1,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2019.
Κυρίαρχος καθοδικός κίνδυνος για το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το 2022 είναι η άνοδος των τιμών, αναφέρει ο αναλυτής.
Κατά την εκτίμησή του, οι επιπτώσεις των πληθωριστικών πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημα αναμένεται να ενταθούν το 2ο τρίμηνο του 2022. Επισημαίνει όμως και ως παράγοντες αντιστάθμισης την άνοδο της απασχόλησης, του κατώτατου μισθού και των μέτρων στήριξης που έλαβε η κυβέρνηση.
Μεσοπρόθεσμα, καθοριστική είναι η συμβολή της παραγωγικότητας.
