Οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις δεν έχουν πυροδοτήσει αύξηση στις τιμές των ακινήτων, όπως αναφέρει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Τζιάκομο Τροβάτο, επικεφαλής της εταιρείας βραχυπρόθεσμων μισθώσεων Airbnb για τις περιοχές της Ιταλίας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο λόγος της ανόδου των αξιών, όπως σημειώνει ο Τροβάτο, που βρέθηκε πριν από μερικές εβδομάδες στην Ελλάδα για να συμμετάσχει στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, σχετίζεται με την έλλειψη επαρκούς αποθέματος κατοικιών. Προσθέτει ότι το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο είναι πλήρες, προκειμένου οι ιδιοκτήτες να αντλούν τα οφέλη των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων.
– Πώς διαμορφώνεται το τοπίο των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων εντός κι εκτός Ελλάδας;
– Θα έλεγα πως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις είναι εξαιρετικά δημοφιλείς στην Ελλάδα. Αποτελούν πυλώνα της κουλτούρας της ελληνικής φιλοξενίας και συμβάλλουν στο να καταστεί αυτή μοναδική. Ο διαμοιρασμός κατοικιών αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που υποστηρίζει την αύξηση των τουριστικών ροών, επιτρέποντας στους ιδιοκτήτες να αξιοποιήσουν περιουσιακά στοιχεία που συχνά παραμένουν ανεκμετάλλευτα.
Από την πλευρά μας δεσμευόμαστε να συνεισφέρουμε σημαντικά στην ελληνική οικονομία και επιθυμούμε να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση ενός υγιούς και υπεύθυνου τουριστικού μοντέλου. Προς την κατεύθυνση αυτή θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι οικοδεσπότες συμμορφώνονται με όλες τις διοικητικές και φορολογικές υποχρεώσεις. Γι’ αυτό είμαστε ικανοποιημένοι με τη συμφωνία που πετύχαμε με τις ελληνικές φορολογικές αρχές για την εγγραφή των μισθωτών στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, την ανταλλαγή δεδομένων και την αφαίρεση των καταχωρίσεων που δεν συμμορφώνονται με τον νόμο. Επίσης, υπάρχουν μερικές τάσεις που αξίζει να αναφέρουμε.
Η μία είναι η αύξηση της ζήτησης για λιγότερο δημοφιλείς προορισμούς. Κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022, παγκοσμίως, οι διανυκτερεύσεις σε δημοφιλείς αστικούς προορισμούς αποτέλεσαν το 51% της συνολικής ακαθάριστης αξίας από κρατήσεις, με το ποσοστό αυτό να διαμορφώνεται σε 59% πριν από έναν χρόνο. Η δεύτερη αφορά την αύξηση του αριθμού των κρατήσεων με μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, που συνδέονται με το γεγονός ότι η έξυπνη εργασία έχει κατακτήσει έδαφος. Ετσι, αυτού του είδους οι κρατήσεις, διάρκειας 28 ημερών ή περισσότερο, αντιπροσώπευαν το 21% της συνολικής ακαθάριστης αξίας διανυκτερεύσεων κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022.
– Ποια είναι τα βασικά μεγέθη της ελληνικής αγοράς βραχυχρόνιων ενοικιάσεων;
Στη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων οικοδεσποτών αντιστοιχεί μόνο μία καταχώριση.
– Υπάρχουν περισσότερες από 100.000 καταχωρίσεις στην Ελλάδα. Στη συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων οικοδεσποτών αντιστοιχεί μόνο μία καταχώριση, ενώ μεγάλος αριθμός καταλυμάτων βρίσκεται εκτός των αστικών κέντρων, γεγονός που συμβάλλει στην ενίσχυση των ωφελειών για τις τοπικές οικογένειες και κοινότητες.
Η έρευνα που πραγματοποιήσαμε στην κοινότητα των οικοδεσποτών μας, φανερώνει ότι το 75% αυτών δεν θεωρεί την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας μέσω του Airbnb ως κύρια απασχόλησή του. Στην πραγματικότητα, το 30% από τους ερωτηθέντες προχωράει στη μίσθωση της πρώτης κατοικίας του, του ακινήτου δηλαδή όπου πραγματικά ζει. Οσον αφορά τους φιλοξενουμένους, η μέση δαπάνη ανά άτομο και ανά ημέρα διαμορφώνεται σε 113 δολάρια τους τελευταίους 6 μήνες (εξαιρουμένων των εξόδων διαμονής).
– Εχουν οδηγήσει οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις σε αύξηση των τιμών στις κατοικίες και κατ’ επέκταση στη διόγκωση του στεγαστικού προβλήματος;
– Λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τις ανησυχίες που διατυπώνονται για τη στέγαση και χαιρετίζουμε πάντα κάθε είδους ευκαιρία για συνεργασία με τις κυβερνήσεις για την εξεύρεση λύσεων. Οσον αφορά την πορεία των τιμών ενοικίασης στην Ελλάδα, οι ειδικοί συμφωνούν ότι το ζήτημα της έλλειψης προσιτής στέγης μπορεί να συνοψιστεί στο γεγονός ότι δεν κατασκευάζεται επαρκής αριθμός προσιτών οικονομικά κατοικιών. Αυτή είναι και η αιτία για την οποία το κόστος στέγασης αυξάνεται παντού και για όλους.
Η αλήθεια είναι πως οι περισσότεροι οικοδεσπότες της Airbnb μισθώνουν μόλις ένα σπίτι, ενώ για πολλούς η αξιοποίηση, μέσω της πλατφόρμας, των ακινήτων τους λειτουργεί ως μοχλός αντιστάθμισης του αυξημένου κόστους διαβίωσης.
– Ωστόσο, οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις έχουν κατηγορηθεί ότι αλλοιώνουν την πραγματική φυσιογνωμία των πόλεων. Τι θα απαντούσατε;
– Καταγράφουμε τις ιστορικές προκλήσεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες οι πόλεις και επιθυμούμε η πλατφόρμα μας να αποτελεί μέρος μιας λύσης. Πάντοτε καλωσορίζουμε τις εκάστοτε νομοθετικές πρωτοβουλίες, υποστηρίζοντας την υιοθέτηση και εφαρμογή απλών κανόνων που λειτουργούν προς όφελος των νοικοκυριών και εις βάρος των κερδοσκόπων που τροφοδοτούν τις ανησυχίες για έλλειψη στέγης και τη δημιουργία υπερτουρισμού. Πιστεύουμε απόλυτα ότι τα ελληνικά νοικοκυριά και οι πολίτες που μισθώνουν έναν χώρο θα πρέπει να προστατεύονται. Τον στόχο αυτό υπηρετούν το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο, σε συνδυασμό με τη συμφωνία που έχει πραγματοποιήσει η Airbnb με τις ελληνικές φορολογικές αρχές.
– Επαρκεί το υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο ή απαιτείται η αυστηροποίησή του, όπως ζητεί ο ξενοδοχειακός κλάδος;
– Θεωρούμε πως οι σαφείς, αναλογικοί και απλοί κανόνες μπορούν να «ξεκλειδώσουν» τα οφέλη της φιλοξενίας για όσους διαθέτουν το ακίνητό τους μέσω της πλατφόρμας μας και τους βοηθούν να ενισχύσουν το εισόδημά τους. Επίσης, η θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής εγγραφής του ακινήτου στο μητρώο βραχυχρόνιων μισθώσεων που εφαρμόζουμε από κοινού με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και τις άλλες πλατφόρμες είναι καθοριστικής σημασίας. Κι αυτό, παρά την πρόταση της Κομισιόν για τη θέσπιση κανονισμού για τη συλλογή και ανταλλαγή δεδομένων που αφορούν τις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις και βρίσκεται στο μικροσκόπιο του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Εξάλλου, το ελληνικό μητρώο βραχυχρόνιων ενοικιάσεων διασφαλίζει την αποτελεσματικότερη και αποδοτικότερη ανταλλαγή δεδομένων, υπακούοντας και στο πνεύμα της πρότασης της Κομισιόν.