Την πρώτη ύφεση από την επέλαση της πανδημίας κατέγραψε η Γερμανία, διαψεύδοντας όσους ήλπιζαν ότι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης θα κατάφερνε να αντισταθμίσει το βάρος από την εκτίναξη του κόστους ενέργειας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εθνική στατιστική υπηρεσία της χώρας, η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,3% τους πρώτους τρεις μήνες του 2023, ενώ το τελευταίο τρίμηνο του 2022 είχε υποχωρήσει κατά 0,5%. Σημειώνεται πως δύο συναπτά τρίμηνα συρρίκνωσης αποτελούν τεχνική ύφεση. Αρχικά, προβλεπόταν πως η γερμανική οικονομία θα απέφευγε την ύφεση, παραμένοντας στάσιμη το πρώτο τρίμηνο του έτους.
Πρόκειται βέβαια για αποτέλεσμα της ισχυρής πίεσης που δέχεται η γερμανική οικονομία μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και την απόφαση των Ευρωπαίων να διακόψουν τους δεσμούς τους με τη Μόσχα. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, είχε αφήσει να εννοηθεί τον Ιανουάριο ότι η χώρα θα απέφευγε την ύφεση.
Καθοριστικός παράγοντας για το αποτέλεσμα ήταν οι δαπάνες των νοικοκυριών: οι Γερμανοί ξόδεψαν πολύ λιγότερα το πρώτο τρίμηνο του έτους, με τις τελικές δαπάνες να μειώνονται κατά 1,2%. «Η διστακτικότητα των νοικοκυριών να αγοράσουν ήταν εμφανής σε πολλούς τομείς. Τα νοικοκυριά ξόδεψαν λιγότερο σε τρόφιμα και ποτά, ένδυση, υπόδηση και έπιπλα», σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση της γερμανικής στατιστικής υπηρεσίας. Επίσης, αγόρασαν λιγότερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα λόγω του περιορισμού των κινήτρων αγοράς από τη γερμανική κυβέρνηση.
Παράλληλα, καταγράφηκε μείωση στις κυβερνητικές δαπάνες, ενώ οι επενδύσεις αυξήθηκαν, παίρνοντας εν μέρει ώθηση από τον τομέα των κατασκευών, ο οποίος ευνοήθηκε από τις καλύτερες καιρικές συνθήκες τη συγκεκριμένη περίοδο.
Καθοριστικός παράγοντας για τη συρρίκνωση της γερμανικής οικονομίας κατά 0,3% το α΄ τρίμηνο του έτους ήταν η μεγάλη μείωση δαπανών των νοικοκυριών κατά 1,2%.
«Εξάλλου, η Γερμανία περιήλθε σε ύφεση στο τέλος του περασμένου έτους, διότι το σοκ στις τιμές ενέργειας επιβάρυνε τις δαπάνες των νοικοκυριών», δήλωσε ο Κλάους Βίστενσεν, επικεφαλής οικονομολόγος για την Ευρωζώνη στο Pantheon Macroeconomics. Ο ίδιος προσέθεσε ότι οι πιθανότητες συρρίκνωσης τα επόμενα τρίμηνα είναι χαμηλές.
Η εικόνα που αποτυπώνουν οι μεγάλες εταιρείες της χώρας καταδεικνύει την επιδείνωση του καταναλωτικού κλίματος στη Γερμανία. Ενδεικτικά, τα αποθέματα της εταιρείας ένδυσης Zalando αυξήθηκαν το πρώτο τρίμηνο, λόγω μείωσης της κατανάλωσης. Αντίστοιχα, σύμφωνα με την ένωση αυτοκινητοβιομηχανιών VDA, οι παραγγελίες αυτοκινήτων περιορίστηκαν κατά περίπου ένα τρίτο το ίδιο διάστημα.
Προβλήματα δείχνει και ο τομέας της μεταποίησης, ο οποίος αποτελεί κλειδί για την οικονομία. Μάλιστα η επιδείνωση είναι τόσο μεγάλη, ώστε ορισμένοι αμφιβάλλουν εάν μπορεί να υπάρξει ανάκαμψη μέχρι το τέλος του έτους. Εν τω μεταξύ, το κλίμα στη βιομηχανία επιβαρύνει με τη σειρά του και τις επιχειρηματικές προοπτικές. Ενδεικτικά, ο δείκτης προσδοκιών του γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου Ifo υποχώρησε για πρώτη φορά εδώ και οκτώ μήνες τον Μάιο.
Παρότι ορισμένοι φορείς αναμένουν στασιμότητα της οικονομίας φέτος, έκθεση της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας δείχνει ότι ενδέχεται να αναπτυχθεί ελαφρώς αυτό το τρίμηνο. Αυτή η πρόβλεψη αποδίδεται στην εξομάλυνση των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα και την αποκλιμάκωση του κόστους της ενέργειας, η οποία ευνοεί τον τομέα της βιομηχανίας.
«Το μέγεθος της επί τα χείρω αναθεώρησης του γερμανικού ΑΕΠ σημαίνει ότι η ανάπτυξη της Ευρωζώνης είναι πιθανό επίσης να αναθεωρηθεί προς τα κάτω το πρώτο τρίμηνο. Εφόσον τα υπόλοιπα παραμείνουν σταθερά, αυτό θα οδηγήσει κατά πάσα πιθανότητα σε στασιμότητα την οικονομία της περιοχής στην αρχή του 2023, αλλά εάν υπάρξουν και μεγάλες μεταβολές μπορεί… να ρίξουν την περιοχή σε τεχνική ύφεση», δήλωσαν οικονομολόγοι του Bloomberg.