Μπορεί τα κυβερνητικά σχέδια να προβλέπουν σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης και ο πήχυς των προσδοκιών για τη ΔΕΘ να διατηρείται φέτος χαμηλά από το οικονομικό επιτελείο, αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το σημείο καμπής δεν θα φθάσει πριν από την 1η/1/2024. Μέχρι τότε αναμένεται πιθανότατα να συνεχιστεί τόσο το market pass για την αντιμετώπιση της ακρίβειας όσο και η στήριξη των τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε αυτές να μην ξεπεράσουν περίπου τα σημερινά επίπεδα για τους τελικούς καταναλωτές.
Σε αυτό το πλαίσιο αναμένεται να κινηθούν και οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ. Σε ό,τι αφορά το market pass εκτιμάται –με βάση πληροφορίες από κυβερνητικές πηγές– ότι θα δοθεί ακόμη μία δόση προς το τέλος του χρόνου, πέραν αυτής που επίκειται τον Σεπτέμβριο με Οκτώβριο. Η ακρίβεια, δηλαδή οι υψηλές τιμές που δεν υποχωρούν και όχι πλέον τόσο ο ρυθμός ανόδου τους, όπως μετράται στον πληθωρισμό, αναγνωρίζεται ως σημαντικό πρόβλημα, εξ ου και η αναμενόμενη συνέχιση της βοήθειας. Ο πληθωρισμός ήταν 2,5% τον Ιούλιο –3,5% με βάση τον εναρμονισμένο δείκτη της Ε.Ε.– έναντι 5,3% του μέσου όρου στην Ευρωζώνη. Για το ρεύμα εκτιμάται, επίσης, ότι η κυβέρνηση θα θελήσει να διατηρήσει τα σημερινά επίπεδα τιμών για τους καταναλωτές, οπότε και ενδέχεται, αν χρειαστεί, να συνεχίσει τη στήριξη τουλάχιστον έως το τέλος του χρόνου, αν όχι και μετά, ανάλογα με τις εξελίξεις στις χονδρικές τιμές.
Ενίσχυση ευάλωτων
Η γενική κατεύθυνση πάντως, την οποία έχει δώσει η Κομισιόν και συμμερίζεται η κυβέρνηση, είναι η σταδιακή απόσυρση των μέτρων στήριξης και η συνέχισή τους μόνο για τους ευάλωτους. Αυτό έχει πει ότι θα κάνει σε ό,τι αφορά το ρεύμα και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θόδωρος Σκυλακάκης. Στην ίδια κατεύθυνση θα κινηθεί και στην επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης. Αλλά το πότε θα αλλάξει το σύστημα μένει να ανακοινωθεί.
Ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει σημειώσει την ανάγκη να στηριχθούν οι ευάλωτοι, ενώ έχει αναφερθεί και σε ακόμη μία κατηγορία για την οποία αναμένεται να υπάρξει νέα εξαγγελία παροχής στη ΔΕΘ: τους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά.
Οι φοροελαφρύνσεις που χαρακτήρισαν την προηγούμενη τετραετία εξαντλήθηκαν και δεν θα υπάρξουν άλλες.
Ολα τα παραπάνω, πάντως, δεν αθροίζονται σε τεράστια ποσά και οι κυβερνητικοί κύκλοι διαμηνύουν ότι από φέτος αλλάζει συνολικά το μοντέλο οικονομικής πολιτικής. Οι φοροελαφρύνσεις που χαρακτήρισαν την προηγούμενη τετραετία εξαντλήθηκαν και δεν θα υπάρξουν άλλες, πέραν αυτών που έχουν προεκλογικά εξαγγελθεί, της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία επιπλέον μονάδα και της σταδιακής εξάλειψης του τέλος επιτηδεύματος.
Η έμφαση, σημειώνουν οι κυβερνητικές πηγές, θα δοθεί τώρα στις βελτιώσεις στους τομείς της υγείας, της παιδείας και της δημόσιας διοίκησης, καθώς και στην περαιτέρω ενίσχυση της αναπτυξιακής προοπτικής.
Αλλωστε, σημειώνουν, για φέτος δεν προβλέπεται σημαντικό υπερπλεόνασμα, ενώ από τον επόμενο χρόνο, με βάση τους προτεινόμενους κανόνες του νέου Συμφώνου Σταθερότητας, ακόμη κι αν υπάρχει υπερπλεόνασμα, αυτό δεν θα μπορεί να διατεθεί για παροχές.
Η βασική απάντηση της κυβέρνησης στο πρόβλημα του πληθωρισμού θα είναι η ενίσχυση των εισοδημάτων, σημειώνουν οι κυβερνητικές πηγές. Σε αυτό το πλαίσιο, από 1/1/2024 θα εφαρμοσθεί το νέο ενιαίο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, το οποίο προβλέπει αυξήσεις για όλους και ιδίως τους χαμηλόμισθους και τους κατέχοντες θέσεις ευθύνης.
Επίσης, το νέο έτος θα δοθούν και νέες αυξήσεις στους συνταξιούχους, κατ’ εφαρμογήν του νόμου, δηλαδή ίσες με το άθροισμα του πληθωρισμού και του ρυθμού ανάπτυξης, διαιρούμενο διά 2. Ετσι, εφόσον ο ρυθμός ανάπτυξης διαμορφωθεί φέτος στο 2,3%, όπως προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας, και ο πληθωρισμός στο 4,2% (πρόβλεψη Κομισιόν) με 4,5% (πρόβλεψη Προγράμματος Σταθερότητας), οι αυξήσεις των συντάξεων θα είναι στην περιοχή του 3,5%. Αυτή αναμένεται ότι θα είναι ακόμη μία από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ.