Λίγο πάνω από 1%, έναντι 2,5% που προβλέπεται στο νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2024-2025, θα ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας φέτος χωρίς τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, αναγνωρίζουν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, επιβεβαιώνοντας τον καθοριστικό ρόλο του Ταμείου για την ελληνική οικονομία.
Η εκτίμηση αυτή καταδεικνύει, επίσης, ότι η σύγκλιση με την Ευρώπη ίσως αργήσει πολύ εάν η ελληνική οικονομία δεν αποκτήσει δική της αναπτυξιακή δυναμική έως τη λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης, στα μέσα του 2026. Σημειώνεται ότι το ΑΕΠ στην Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθεί κατά 0,8% το 2024 και 1,5% το 2025, επομένως η διαφορά από τις προβλέψεις για την Ελλάδα (2,5% το 2024 και 2,6% το 2025), αν αφαιρεθεί η επίδραση του Ταμείου, δεν είναι μεγάλη.
Το πρώτο ζητούμενο, βεβαίως, είναι να απορροφηθούν στην ώρα τους τα διαθέσιμα κονδύλια και να διατεθούν γρήγορα στην πραγματική οικονομία. Σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας, που κατέθεσε προχθές στις Βρυξέλλες το οικονομικό επιτελείο, οι εισπράξεις των επιχορηγήσεων του Ταμείου προβλέπονται σε 1,5% του ΑΕΠ φέτος, 2% του ΑΕΠ το 2025 και 2,7% του ΑΕΠ το 2026. Τα δάνεια θα είναι 1% του ΑΕΠ φέτος, 1,9% του ΑΕΠ το 2025 και 1,4% του ΑΕΠ το 2026. Η διάθεσή τους στους τελικούς δικαιούχους είναι μια άλλη ιστορία – για τις σχετικές καθυστερήσεις χτύπησε προειδοποιητικό καμπανάκι πρόσφατα ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας.
Πέρα από τις δημόσιες επενδύσεις υπάρχουν και οι ιδιωτικές, για τις οποίες η αβεβαιότητα είναι ακόμη μεγαλύτερη. Το 2023 είχε προβλεφθεί ότι ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου, δηλαδή το σύνολο των επενδύσεων θα αυξάνονταν κατά 15,5% και τελικά αυξήθηκαν κατά 4%. Για το 2024 ο προϋπολογισμός, τον περασμένο Νοέμβριο, προέβλεπε αύξηση 15,1% και το Πρόγραμμα Σταθερότητας την κατέβασε στο 9,1%. Διατήρησε την αισιοδοξία του για το 2025 προβλέποντας ρυθμό 14,4%. Ο λόγος της αναθεώρησης προς τα κάτω, σύμφωνα με τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, είναι η διατήρηση των επιτοκίων σε υψηλά επίπεδα και η αβεβαιότητα σχετικά με την εξέλιξή τους. Πάντως, το πρόγραμμα αναφέρει ότι ως ποσοστό του ΑΕΠ οι επενδύσεις θα αυξηθούν στο 17% το 2025 (από 14% το 2023), μικραίνοντας την απόσταση από την Ε.Ε. (22% το 2023).
Η πρόβλεψη για χαμηλότερο ρυθμό αύξησης των επενδύσεων εξάλλου, σε συνδυασμό με τη γενικότερη αναθεώρηση προς τα κάτω και των προβλέψεων για την ευρωπαϊκή οικονομία, οδήγησε στην αναθεώρηση και της πρόβλεψης για τον ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2,5% φέτος, από 2,9% που προέβλεπε ο προϋπολογισμός.
Ο πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει από 4,2% το 2023 σε 2,6% του ΑΕΠ φέτος και 2% το 2025.
Η ανεργία προβλέπεται επίσης να υποχωρήσει από 11,3% το 2023 σε 10,6% φέτος και 9,9% το 2025.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο οι προβλέψεις παραμένουν σταθερές. Το πρωτογενές πλεόνασμα προβλέπεται φέτος, όπως και το 2025, στο 2,1% του ΑΕΠ.
Πάντως, όλα τα μεγέθη θα επανεξετασθούν στο νέο τετραετές δημοσιονομικό – διαρθρωτικό πρόγραμμα που θα υποβάλει η Ελλάδα, όπως και οι άλλες χώρες, το φθινόπωρο, στο πλαίσιο του νέου Συμφώνου Σταθερότητας.