Στην πρώτη διεύρυνσή της μετά την ενσωμάτωση της Νοτίου Αφρικής το 2010 προχώρησε χθες η ομάδα των χωρών BRICS, προσκαλώντας, όμως, αυτή τη φορά χώρες που ενισχύουν την οικονομική της επιρροή αλλά και τη δυνατότητά της να αμφισβητήσει την παγκόσμια οικονομική τάξη πραγμάτων. Και αυτό γιατί ανάμεσα στις έξι χώρες που θα αποτελέσουν μέλη της από την αρχή του επόμενου έτους συγκαταλέγεται ο κολοσσός του πετρελαίου και μέχρι προσφάτως στενός σύμμαχος της Ουάσιγκτον, Σαουδική Αραβία, που της προσδίδει τεράστια οικονομική και γεωπολιτική δύναμη. Η Σαουδική Αραβία προσεταιρίζεται, έτσι, μια συσπείρωση ετερόκλητων αναδυόμενων οικονομιών, που φιλοδοξούν να κλονίσουν την παντοδυναμία του δολαρίου και να δημιουργήσουν μια νέα οικονομική τάξη πραγμάτων. Από την αρχή του 2024, οπότε θα υλοποιηθεί η διεύρυνση, οι χώρες BRICS θα αντιπροσωπεύουν το 36% του παγκόσμιου ΑΕΠ και το 46% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Μιλώντας από το βήμα της συνάντησης στο Γιοχάνεσμπουργκ, ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών, Φαϊζάλ μπιν Φαρχάν, τόνισε πως το Ριάντ διαθέτει «τα αναγκαία εργαλεία αλλά και την υπευθυνότητα για να σταθεροποιήσει την αγορά ενέργειας». Προσέθεσε, άλλωστε, πως η χώρα του θέλει να προωθήσει την περαιτέρω σύσφιγξη των οικονομικών σχέσεων με τις BRICS και έδωσε έμφαση στην ανάγκη κοινής αντιμετώπισης των προκλήσεων. Οπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, η προσχώρηση της Σαουδικής Αραβίας στις BRICS αναμένεται να δώσει ώθηση στα σχέδια του πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν για διαφοροποίηση της οικονομίας της χώρας του και σταδιακή απεξάρτησή της από το πετρέλαιο. Πρόκειται για τα σχέδια που τα τελευταία χρόνια έχουν φέρει το βασίλειο πιο κοντά στη Ρωσία, στη συνεργασία της οποίας βασίζεται για να δώσει ώθηση στις τιμές του πετρελαίου στο πλαίσιο του ΟΠΕΚ+. Παράλληλα, όμως, έχουν φέρει το βασίλειο κοντύτερα στην Κίνα, τον σημαντικότερο πελάτη του σε ό,τι αφορά τις αγορές πετρελαίου, που άσκησε και τις μεγαλύτερες πιέσεις για την προσχώρηση νέων μελών στην ομάδα BRICS. Από την πλευρά του ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ χαιρέτισε τη διεύρυνση της ομάδας χαρακτηρίζοντάς την «ιστορικής σημασίας» και «αρχή μιας συνεργασίας ανάμεσα στις αναπτυσσόμενες χώρες, που καταδεικνύει ότι είναι αποφασισμένες να ενωθούν και να συνεργαστούν με άλλες αναπτυσσόμενες».
Ιράν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αίγυπτος, Αιθιοπία και Αργεντινή, τα άλλα νέα μέλη.
Παράλληλα, ο Λι Κεξίν, υφυπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων στο υπουργείο Εξωτερικών της Κίνας, κάλεσε τη χώρα του και την Ινδία να διευθετήσουν τις διαφορές τους και υποσχέθηκε πως αυτό θα συμβεί «αν όχι σήμερα, ίσως αύριο». Η παρατεταμένη ένταση ανάμεσα στις δύο ισχυρότερες οικονομίες της Ασίας αποτελεί ένα από τα «αγκάθια» των BRICS, που συνήθως επικαλούνται όσοι αμφισβητούν τη δυνατότητα των χωρών αυτών να συσπειρωθούν και να δημιουργήσουν νέα τάξη πραγμάτων. Ανάμεσα στις χώρες που θα αποτελέσουν νέα μέλη των BRICS από τον Ιανουάριο του 2024 συγκαταλέγεται και το επίσης πετρελαιοπαραγωγό Ιράν, όπως και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος, η Αιθιοπία και η Αργεντινή. Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Ανίλ Σουκλάλ, πρέσβης της Νοτίου Αφρικής στις BRICS, τόνισε πως εφεξής η ομάδα θα εφαρμόσει ένα σύστημα 2/3 καθώς θα αποτελείται από πλήρη μέλη και από συνδεδεμένα μέλη-εταίρους. Στο μεταξύ, τα τεκταινόμενα στο Γιοχάνεσμπουργκ δεν πέρασαν απαρατήρητα από τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, που κάλεσε τους ηγέτες των χωρών BRICS να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη της παγκόσμιας κοινής γνώμης στην πολυμερή συνεργασία σε διεθνές επίπεδο.