Σε μία από τις ακριβότερες αγορές στέγης της Ευρώπης έχει εξελιχθεί η Ζυρίχη, με τις τιμές των κατοικιών να βρίσκονται σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από εκείνα του Λονδίνου και του Παρισιού, δύο ευρωπαϊκών πρωτευουσών φημισμένων για την ακρίβειά τους. Αιτία είναι η ανεπάρκεια στέγης, συνεπακόλουθο και αυτή του μεγάλου αριθμού υπαλλήλων μεγάλων επιχειρήσεων που εγκαθίσταται στην ελβετική πόλη. Με επιχειρηματικούς κολοσσούς όπως η Google να αυξάνουν το προσωπικό τους στη Ζυρίχη, οι ενδιαφερόμενοι αναγκάζονται να συμβιβαστούν με το δυσθεώρητο κόστος της στέγης και να αγνοήσουν τα υψηλά επιτόκια που οδηγούν στα ύψη τις δόσεις των στεγαστικών δανείων.
Ετσι, οι τιμές στην πόλη της Ζυρίχης έχουν υπερβεί τις 18.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και βρίσκονται σε ύψη υπερδιπλάσια των αντιστοίχων του Λονδίνου. Στο ευρύτερο καντόνι της Ζυρίχης, στο οποίο ανήκουν απομονωμένα ορεινά χωριά, όσοι βρουν εκεί στέγη καταβάλλουν και πάλι τιμήματα εξίσου υψηλά με τα αντίστοιχα για την αγορά κατοικίας στο Παρίσι. Και στο μεταξύ οι τιμές εξακολουθούν να κινούνται ανοδικά, δεδομένου ότι τον περασμένο μήνα αυξήθηκαν κατά 5,8% σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2022, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη άνοδο των τελευταίων 16 μηνών. Κινούνται, άλλωστε, ανοδικά οι τιμές και στις περισσότερες αγορές σε αντίθεση με το Παρίσι, τη Βιέννη και το Βερολίνο, που σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους εμφανίζουν υποχώρηση.
Στη Σουηδία, για παράδειγμα, που φέτος έχει γνωρίσει κρίση στην αγορά ακινήτων, οι τιμές των κατοικιών στη Στοκχόλμη σημείωσαν άνοδο 4,3% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτος. Ο παράγοντας που πιθανώς εξωθεί ανοδικά τις τιμές των κατοικιών είναι η χαμηλή προσφορά κατοικιών προς ενοικίαση. Σε Μαδρίτη και Μιλάνο, δύο πόλεις όπου η αγορά στέγης δεν γνώρισε την εκρηκτική ανάπτυξη άλλων πόλεων κατά την περίοδο του φθηνού χρήματος, οι τιμές των κατοικιών έχουν και πάλι αυξηθεί κατά περισσότερο από 3%. Οι αυξήσεις αυτές παραμένουν, ωστόσο, μικρότερες σε σύγκριση με εκείνες των προηγούμενων μηνών. Και πάλι πάντως η Ζυρίχη είναι κυριολεκτικώς εκτός συναγωνισμού σε ό,τι αφορά την ακρίβεια της στέγης: σήμερα τα σπίτια στην ελβετική πόλη κοστίζουν περισσότερο τουλάχιστον 50% περισσότερο από όσο κόστιζαν πριν από μία δεκαετία. Η ελβετική τράπεζα UBS κατατάσσει τη Ζυρίχη στην πρώτη θέση ανάμεσα στις πόλεις όπου υπάρχει ο κίνδυνος να δουν σύντομα να σκάει μια «φούσκα» ακινήτων.
Η UBS κατατάσσει την ελβετική πόλη στην πρώτη θέση ανάμεσα στις πόλεις όπου υπάρχει ο κίνδυνος να δουν σύντομα να σκάει μια «φούσκα» ακινήτων.
Παράλληλα, η UBS εκτιμά πως ένας παράγοντας καθοριστικός πίσω από την εκτόξευση των τιμών ήταν και εξακολουθεί να είναι ο μεγάλος αριθμός υψηλόμισθων υπαλλήλων επιχειρήσεων που κατοικούν στην πόλη. Είναι ενδεικτικό ότι το 1/3 των περίπου 450.000 κατοίκων της είναι ξένοι. Σήμερα, περισσότεροι από 5.000 άνθρωποι από 85 χώρες που είναι υπάλληλοι της Alphabet, μητρικής της Google, ζουν και εργάζονται στη Ζυρίχη. Εξάλλου, τα τελευταία 25 χρόνια, η Ελβετία έχει ενθαρρύνει την εγκατάσταση ξένων επιχειρήσεων στο έδαφός της, παραχωρώντας προνόμια στη φορολογική τους μεταχείριση προκειμένου να τις κρατήσει εντός όπως, άλλωστε, και τους υπαλλήλους τους. Σύμφωνα, άλλωστε, με αναλυτές της αγοράς, τα στοιχεία προδίδουν πως οι επίδοξοι αγοραστές προσαρμόζονται σταδιακά στα υψηλά επιτόκια, αφού η μεγάλη ζήτηση και η ανεπάρκεια προσφοράς στέγης εμποδίζει την υποχώρηση των τιμών.
Από την εμπειρία του παρελθόντος προκύπτει, βέβαια, πως χρειάζεται να παρέλθει σημαντικό χρονικό διάστημα μέχρις ότου διοχετευθούν τα επιτόκια στην ευρύτερη οικονομία, να διαμορφωθούν νέες συνθήκες και να επηρεάσουν τα ανακλαστικά των καταναλωτών που ήδη αγωνίζονται να αντεπεξέλθουν στον υψηλό πληθωρισμό και στην ακρίβεια. Σύμφωνα, πάντως, με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg, οι τιμές των ακινήτων υποχωρούν από μήνα σε μήνα σε εννέα πόλεις που παρακολουθούν οι αναλυτές του, αν και τα τελευταία στοιχεία δεν αντανακλούν ενδεχομένως τη γενικότερη τάση, δεδομένου ότι το καλοκαίρι υποχωρεί πάντα η οικονομική δραστηριότητα στην αγορά στέγης.