Οι υπεύθυνοι πίσω από το μεγαλύτερο πείραμα πυρηνικής σύντηξης στον κόσμο επιχειρούν να επαναπροσλάβουν συνταξιούχους μηχανικούς, οι οποίοι διαθέτουν γνώσεις απαραίτητες για την ολοκλήρωση ενός ημιτελούς αντιδραστήρα στο Κανταράς της νότιας Γαλλίας. Ο Διεθνής Θερμοπυρηνικός Πειραματικός Αντιδραστήρας (ITER), ένα διεθνές πρόγραμμα έρευνας και κατασκευής ενός αντιδραστήρα πυρηνικής σύντηξης, που στοχεύει στην αναπαραγωγή των διαδικασιών σύντηξης του Ηλιου για την παραγωγή ενέργειας στη Γη, επιδιώκει να δώσει νέα ώθηση στο έργο, καθώς οι αλυσίδες εφοδιασμού του διαταράχθηκαν σημαντικά από τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πανδημία του κορωνοϊού. Οι καθυστερήσεις σημαίνουν ότι οι προσπάθειες του ITER να αξιοποιήσει τη μηχανική της καθαρής ενέργειας του Ηλιου στη Γη θα μπορούσαν να ξεπεραστούν από πιο ευέλικτες startups, που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πυρηνικής σύντηξης. «Ο,τι χρειάζεται για να προχωρήσει μια εγκατάσταση όπως το ITER και να σχεδιαστεί από την αρχή, έχει χαθεί. Η γνώση είναι διαθέσιμη κάπου, αλλά δεν είναι παγιωμένη. Γι’ αυτό πρέπει να επαναφέρουμε στο πρόγραμμα τους συνταξιούχους», εξηγεί ο Πιέτρο Μπαραμπάσι, γενικός διευθυντής του ITER.
Οι ιθύνοντες αποκάλυψαν το κενό γνώσης στο συνέδριο του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας στο Λονδίνο, όπου εκατοντάδες επιστήμονες και μηχανικοί συγκεντρώνονται για να αξιολογήσουν την κατάσταση μιας βιομηχανίας που αντλεί επενδύσεις από δισεκατομμυριούχους, όπως ο Τζεφ Μπέζος και ο Μπιλ Γκέιτς.
Το διεθνές ενεργειακό εγχείρημα ITER είχε αρχικά προγραμματιστεί να κοστίσει περίπου 5 δισ. δολ. και να ξεκινήσει τις δοκιμές το 2020. Ο προϋπολογισμός έχει ξεπεράσει πλέον τα 22 δισ. δολ., ενώ δεν έχει οριστεί μέχρι στιγμής ημερομηνία για νέες δοκιμές. Τα εξαιρετικά σύνθετα κομμάτια μηχανών, περισσότερα από ένα εκατομμύριο εξαρτήματα, προέρχονται από όλο τον κόσμο και ακόμη και οι παραμικρές ανωμαλίες στις μετρήσεις μπορεί να προκαλέσουν μήνες ή χρόνια καθυστερήσεων. «Η σύντηξη πρέπει να συνδυάσει μια σειρά από διαφορετικές τεχνολογίες που δεν έχουμε δει ποτέ. Το όνειρο των φυσικών του πλάσματος είναι ο εφιάλτης των μηχανικών», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Kyoto Fusioneering, Σατόσι Κονίσι.
Ο Μπαραμπάσι του ITER λέει ότι οι επιστήμονες της σύντηξης έχουν κάνει καλύτερη δουλειά από τους μηχανικούς στη διαχείριση της γνώσης, εν μέρει επειδή τείνουν να δημοσιεύουν και να μοιράζονται ανακαλύψεις σε επιστημονικά περιοδικά. Οι μηχανικοί που γνωρίζουν την επιστήμη και μπορούν να χειριστούν τους μηχανισμούς της σύντηξης είναι «σαν σκόνη χρυσού», συνοψίζει ο Ιαν Τσάπμαν, επικεφαλής της Αρχής Ατομικής Ενέργειας του Ηνωμένου Βασιλείου.
