Τα χαρτιά της σε σχέση με τη στάση της απέναντι στον φόρο που επέβαλε η Βουλγαρία στο ρωσικό φυσικό αέριο αναμένεται να ανοίξει σήμερα η Gazprom, καθώς είναι η πρώτη ημέρα συμμόρφωσης με το μέτρο που επιβλήθηκε αιφνιδιαστικά στις 13 Οκτωβρίου. Η αγορά πάντως, μία ημέρα πριν, δείχνει να έχει προεξοφλήσει ότι τίποτα δεν θα συμβεί που να διαταράξει τη ροή του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Βουλγαρίας, καθώς οι τιμές στον ευρωπαϊκό κόμβο TTF υποχώρησαν χθες κοντά στο 2%.
Η Gazprom, εάν σήμερα δεν πληρώσει το τέλος για τις ποσότητες αερίου που έχουν διακινηθεί μέσω της Βουλγαρίας θα πρέπει ή να καταθέσει δικαιολογητικά που να αποδεικνύουν ότι το αέριο που μπήκε στη χώρα δεν είναι ρωσικής προέλευσης, όπως προβλέπει εγκύκλιος του υπουργείου Οικονομικών της Βουλγαρίας για την εφαρμογή του μέτρου ή να μην καταθέσει τίποτα και επικαλούμενη τη σύμβαση που έχει υπογράψει με τον διαχειριστή δικτύου της Βουλγαρίας, Bulgartransgaz, να αμφισβητήσει τον έκτακτο φόρο προσφεύγοντας στη Διαιτησία. Σε αυτή την περίπτωση δυνατότητα διακοπής των ροών αερίου έχει η Bulgartransgaz, οι συμβάσεις όμως με τους πελάτες της, μεταξύ των οποίων και η Gazprom, προβλέπουν προθεσμία 30 ημερών για να βρεθεί κάποιος φιλικός διακανονισμός.
Αυτό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, σημαίνει ότι για τις επόμενες 30 ημέρες δεν διαφαίνεται κάποια διαταραχή ως προς τις ροές του ρωσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας προς τις χώρες υποδοχής, όπως η Ελλάδα, η Σερβία, η Αυστρία και η Ουγγαρία. Μέχρι και χθες, εξάλλου, οι ρωσικές ροές μέσω Βουλγαρίας, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό διαχειριστή ΕΝΤSO-E, συνεχίστηκαν ανεμπόδιστα, με τις ποσότητες να ανέρχονται (χθες) στα 32 εκατ./mcm/ημέρα, ενώ κανονικά –σύμφωνα με πηγές της εγχώριας αγοράς– εκτελούνται και τα συμβόλαια των ελληνικών εταιρειών.
Ο κίνδυνος, ωστόσο, σε σχέση με την ασφάλεια εφοδιασμού, αλλά και τις τιμές, παραμένει για χώρες εξαρτώμενες από τη Βουλγαρία ως διαμετακομιστή του ρωσικού αερίου σε περίπτωση που προχωρήσει σε διακοπή των ροών. Δεδομένου ότι ο χειμώνας είναι μπροστά, πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι πέραν των τιμών που θα εκτοξευτούν στα ύψη θα υπάρξουν και προβλήματα εφοδιασμού σε ημέρες με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες. Αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι οι ποσότητες μέσω του Tap και της Ρεβυθούσας (220.000 και 30.000 μεγαβατώρες αντίστοιχα ημερησίως) δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες μιας πολύ κρύας ημέρας, που οι καταναλώσεις ανεβαίνουν στις 300.000-350.000 μεγαβατώρες.
Στην περίπτωση της Ελλάδας οι επιπτώσεις επεκτείνονται και στο γεωπολιτικό σκέλος και τον ρόλο της στην περιοχή, καθώς οι εξελίξεις μπορεί να οδηγήσουν σε αναβάθμιση του ρόλου της Τουρκίας. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν έχει κρύψει τις προθέσεις του να καταστήσει την Τουρκία «κόμβο» ροής του ρωσικού αερίου. Η Βουλγαρία έχει υπογράψει εδώ και έναν χρόνο μακροπρόθεσμη συμφωνία (13 ετών) με την Τουρκία για προμήθεια 1,5 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως, η οποία έχει προκαλέσει την αντίδραση της Κομισιόν, καθώς η Τουρκία δεν διαθέτει δικό της αέριο και υπάρχει κίνδυνος να βαφτίζεται «τουρκικό» το ρωσικό αέριο που θα φτάνει στην Ευρώπη μέχρι το 2036, αφού η προέλευση του αερίου που φτάνει στην Τουρκία από διάφορες πηγές δεν μπορεί να ελεγχθεί.