O αναπτυσσόμενος κόσμος οφείλει στην Κίνα δάνεια ύψους τουλάχιστον 1,1 τρισ. δολαρίων, με τον «Κόκκινο Δράκο» να μετατρέπεται τα τελευταία χρόνια από τον μεγαλύτερο οφειλέτη στον μεγαλύτερο πιστωτή στον πλανήτη, σύμφωνα με νέα στοιχεία. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη σε Κινέζους δανειστές έχουν εκτοξευθεί, σύμφωνα με το AidData, ένα ερευνητικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου William and Mary των ΗΠΑ, το οποίο διαπίστωσε ότι σχεδόν το 80% του δανειακού χαρτοφυλακίου της Κίνας στον αναπτυσσόμενο κόσμο υποστηρίζει αυτή τη στιγμή χώρες σε οικονομική δυσπραγία. Για χρόνια το Πεκίνο χρηματοδοτούσε υποδομές σε φτωχότερες χώρες, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ενας Δρόμος» (BRI) την οποία ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ εγκαινίασε πρo δεκαετίας. Τα χρήματα διοχετεύονταν σε δρόμους, αεροδρόμια, σιδηροδρόμους και σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, από τη Λατινική Αμερική μέχρι τη Νοτιοανατολική Ασία και στη συνέχεια σε πολλές κυβερνήσεις πιο κοντά στο Πεκίνο, γεγονός που πυροδότησε κατηγορίες για ανεύθυνο δανεισμό.
Πλέον, το 55% των επίσημων δανείων της Κίνας προς τις αναπτυσσόμενες χώρες έχει εισέλθει στις περιόδους αποπληρωμής, σύμφωνα με την ανάλυση για τις δύο και πλέον δεκαετίες ξένης χρηματοδότησης της Κίνας σε 165 χώρες που δημοσίευσε η AidData. Τα εν λόγω χρέη λήγουν μάλιστα σε ένα νέο οικονομικό κλίμα υψηλών επιτοκίων, δυσκολίας στα τοπικά νομίσματα και επιβράδυνσης της παγκόσμιας ανάπτυξης. «Πολλά απ’ αυτά τα δάνεια εκδόθηκαν στην αρχή της πρωτοβουλίας BRI το 2013 και συνοδεύονταν από περιόδους χάριτος πέντε, έξι ή επτά ετών… ενώ στη συνέχεια λόγω πανδημίας έλαβαν έξτρα παράταση», δήλωσε στο CNN ο εκτελεστικός διευθυντής και συγγραφέας της έκθεσης της AidData, Μπραντ Παρκς. «Τώρα η ιστορία αλλάζει… Την τελευταία δεκαετία η Κίνα ήταν ο μεγαλύτερος επίσημος οφειλέτης και τώρα είναι ο μεγαλύτερος επίσημος εισπράκτορας χρέους στον κόσμο», πρόσθεσε.
Τα στοιχεία βασίζονται στη βάση δεδομένων της AidData, που παρακολουθεί δεσμεύσεις δανείων και επιχορηγήσεων ύψους 1,34 τρισ. δολαρίων από την κυβέρνηση της Κίνας και τους κρατικούς πιστωτές σε δανειολήπτες του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος μεταξύ 2000 και 2021. Μέχρι το 2021, τονίζει, υπήρχαν τουλάχιστον 57 χώρες σε οικονομική δυσπραγία με ανεξόφλητο χρέος προς την Κίνα, γεγονός που φαίνεται να αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο δανείζει το Πεκίνο.
Η χρηματοδότηση για τα μεγάλα έργα υποδομής στον αναπτυσσόμενο κόσμο βρίσκονται σε απότομη υποχώρηση, αντιθέτως η Κίνα παρέχει σημαντικό αριθμό δανείων έκτακτης ανάγκης διάσωσης. Ακόμη κι έτσι, η Κίνα παραμένει η μεγαλύτερη επίσημη πηγή αναπτυξιακής χρηματοδότησης στον κόσμο, με τις ΗΠΑ και τους εταίρους τους στο G7 να εντείνουν τις προσπάθειές τους, ξεπερνώντας από κοινού την Κίνα κατά περίπου 84 δισ. δολάρια το 2021. Η Παγκόσμια Τράπεζα ανέφερε 72 δισ. δολάρια σε δεσμεύσεις διεθνούς χρηματοδότησης ανάπτυξης το 2021.
Η Κίνα λειτουργεί όλο και περισσότερο ως «διεθνής διαχειριστής κρίσεων», σύμφωνα με την AidData. «Είναι ενδεικτικό ότι δεν λαμβάνουν όλοι όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους ένα δάνειο έκτακτης ανάγκης διάσωσης από την Κίνα – αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι πραγματικά διοχετεύουν αυτά τα δάνεια μόνο στους μεγαλύτερους δανειολήπτες της πρωτοβουλίας BRI, όπου οι κινεζικές τράπεζες έχουν τη μεγαλύτερη έκθεση», καταλήγει ο Παρκς. Με άλλα λόγια, σε «επιφανειακό επίπεδο η Κίνα σώζει τους δανειολήπτες, αλλά σε βαθύτερο επίπεδο διασώζει τις δικές της τράπεζες».