«Το Υπερταμείο αλλάζει», διακήρυξε χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ανακοινώνοντας δύο σημαντικές κινήσεις στην κατεύθυνση αυτή: τη δημιουργία ενός Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου, που θα λειτουργεί στο πλαίσιό του, καθώς και τον εκσυγχρονισμό της νομοθεσίας η οποία διέπει τις επιχειρήσεις του.
Χρειάστηκαν διαπραγματεύσεις 5 μηνών με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) για να συμφωνηθούν οι αλλαγές αυτές, τις οποίες ανακοίνωσε ο κ. Χατζηδάκης στο πλαίσιο του Growthfund Summit, που διοργάνωσε το Υπερταμείο. Ο ΕSM έχει λόγο, δεδομένου ότι το Υπερταμείο, που συστήθηκε στα δύσκολα χρόνια του τελευταίου μνημονίου το 2016, έχει συγκεκριμένο προορισμό: να συμβάλει, με την αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου, στην αποπληρωμή του χρέους.
Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση διαπραγματεύθηκε τη μεταφορά της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο και συμφωνήθηκε τα μισά από τα κεφάλαια που αντιστοιχούν στην αξία των δύο εταιρειών να διοχετευθούν για τη μείωση του δημοσίου χρέους, αποπληρώνοντας δάνεια του ESM και τα υπόλοιπα μισά για να ξεκινήσει το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο. Ετσι, αν για παράδειγμα η αποτίμηση, που θα γίνει από ανεξάρτητο αποτιμητή, καταλήξει ότι η αξία των δύο εταιρειών είναι 800 εκατ. ευρώ, τα 400 εκατ. ευρώ θα δοθούν για τη μείωση του δημοσίου χρέους και τα υπόλοιπα 400 εκατ. ευρώ θα είναι το αρχικό κεφάλαιο του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου.
Στο οικονομικό επιτελείο επικρατεί ικανοποίηση για το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, καθώς όχι μόνο δεν δόθηκαν καινούργιες επιχειρήσεις για να αντισταθμιστεί η απώλεια από τη μεταφορά της ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Δημόσιο, όπως επιδιώχθηκε αρχικά από την άλλη πλευρά, αλλά συμφωνήθηκαν κι αυτές οι μεταρρυθμίσεις.
Το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, θα είναι ένα επενδυτικό εργαλείο αντίστοιχο με αυτά που λειτουργούν στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε., ενισχύοντας αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, ιδιαίτερα σε κλάδους αιχμής, νέες τεχνολογίες και πράσινες επενδύσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες από το οικονομικό επιτελείο, ο στόχος της κυβέρνησης είναι να διοικηθεί το Ταμείο από μια επενδυτική ομάδα κύρους, ενδεχομένως και επενδυτική εταιρεία με διεθνές προφίλ. H δομή και η λειτουργία του, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ακολουθήσει τη διεθνή επιτυχημένη πρακτική εθνικών επενδυτικών ταμείων της Ευρώπης, όπως Νορβηγίας, Ιρλανδίας, Ιβηρικών χωρών και άλλων χωρών, π.χ. Temasek-Σιγκαπούρη.
«Το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο θα έχει σύγχρονο μάνατζμεντ και θα λειτουργεί με βάση τις καλύτερες ευρωπαϊκές πρακτικές. Αξιοποιούμε τη λειτουργία του Υπερταμείου και το στρέφουμε σε κατεύθυνση ολοένα και περισσότερο αναπτυξιακή για την ελληνική οικονομία», είπε χθες ο κ. Χατζηδάκης. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στόχος είναι να επενδύει το Ταμείο σε ελληνικές επιχειρήσεις με αναπτυξιακές προοπτικές, ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, εξωστρέφεια και ισχυρή ομάδα διοίκησης, λαμβάνοντας υπόψη και την κοινωνικοοικονομική διάσταση, π.χ. τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Θα μπορεί να επενδύσει, σημειώνεται, συμπληρωματικά και με άλλα δημόσια εργαλεία, σχήματα ή επενδυτικά κεφάλαια συμμετοχών – π.χ. με συμμετοχή της Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων/HDBI (πρώην ΤΑΝΕΟ), άλλα private equity funds που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, καθώς και πιστωτικά ιδρύματα (ελληνικά, διεθνή, όπως EIB, EBRD, BSTDB).
Τη διοίκηση του Ταμείου θα αναλάβει επενδυτική ομάδα κύρους, ενδεχομένως και επενδυτική εταιρεία με διεθνές προφίλ.
Ο ορίζοντας της επένδυσης θα είναι μακροπρόθεσμος και θα υπάρχουν σαφείς μηχανισμοί και ορίζοντας αποεπένδυσης (exit strategy).
Τα κεφάλαια του νέου Επενδυτικού Ταμείου θα συνεχίσουν να ενισχύονται, μετά την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από τα έσοδα των εταιρειών του Υπερταμείου, την αξιοποίηση των ακινήτων της ΕΤΑΔ, στην οποία θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση, καθώς και από μόχλευση.
Ο σχεδιασμός προβλέπει, επίσης, δυνατότητα να αξιοποιηθούν διαθέσιμα και συνηθισμένα επενδυτικά εργαλεία (π.χ. συμμετοχή σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, μετατρέψιμα ομολογιακά δάνεια κ.ά.).
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη πρωτοβουλία, το νέο θεσμικό πλαίσιο για τον εκσυγχρονισμό των δημοσίων επιχειρήσεων που λειτουργούν υπό την ομπρέλα του Υπερταμείου, ο σχεδιασμός προβλέπει ψήφιση της σχετικής πρωτοβουλίας έως το τέλος του α΄ εξαμήνου του 2024.
«Θέλουμε μεγαλύτερη επιχειρησιακή ευελιξία και εμπορική δυναμική. Δεν θέλουμε τις δυσκαμψίες που υπάρχουν σήμερα σε επιχειρήσεις που σχετίζονται με το Δημόσιο. Εχουμε θετικά και αρνητικά παραδείγματα, εμπνέομαι πιο πολύ από τις επιχειρήσεις που έχουν περιορίσει τα ελλείμματά τους και έδωσαν περισσότερες ευκαιρίες στους εργαζομένους», τόνισε ο υπουργός. Ηδη, όπως σημείωσε, έχει γίνει ένα σημαντικό βήμα με τον νόμο 4972/2022 περί Εταιρικής Διακυβέρνησης Ανωνύμων Εταιρειών του Δημοσίου, με τον οποίο αντιμετωπίστηκαν μια σειρά από χρόνια ζητήματα και δημιουργήθηκε το πλαίσιο για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων.