Η οικονομία των ΗΠΑ πέτυχε εκπληκτικές επιδόσεις το 2023. Το πραγματικό ΑΕΠ επεκτάθηκε με ρυθμό 2,4% σε ετήσια βάση, έπειτα από άνοδο 1,9% το 2022, ενώ ο βασικός πληθωρισμός επιβραδύνθηκε από 5,1% σε ετήσια βάση το τέταρτο τρίμηνο του 2022 σε 3,2% τον Νοέμβριο του 2023. Φυσικά, ένα τέτοιο σενάριο ίσως και να μην έχει διάρκεια. Η φαινομενική απώλεια της οικονομικής δυναμικής των ΗΠΑ στα τέλη του 2023 εναρμονίζεται με την άποψη ότι ο πλήρης αντίκτυπος των αυξήσεων των επιτοκίων της Fed ενδέχεται να μην έχει γίνει πλήρως ορατός. Συνεπώς, προβλέπουμε πτώση της ανάπτυξης των ΗΠΑ σε ετήσιο ρυθμό μικρότερο του 1% το πρώτο εξάμηνο του 2024. Ωστόσο, η Fed παραμένει σε καλό δρόμο για να επιτύχει ήπια προσγείωση την επόμενη χρονιά. Οι αγορές μειώνουν το κόστος χρηματοδότησης για εταιρείες και νοικοκυριά πολύ πριν από την πρώτη πραγματική περικοπή επιτοκίων της Fed, την οποία αναμένουμε τον Μάιο του 2024. Οι ευνοϊκότερες πιστωτικές συνθήκες μπορούν να συμβάλουν στον περιορισμό των κινδύνων στις αρχές του 2024 και να ανοίξουν τον δρόμο για υγιή ανάκαμψη και αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ προς το ποσοστό της τάσης του 2% στα τέλη του 2024.
Το 2021 και το 2022 η ανάκαμψη της απασχόλησης μετά την πανδημία συνέπεσε με πτώση της παραγωγικότητας και άνοδο του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, γεγονός που συνέτεινε στις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ το 2023 η παραγωγικότητα ανέκαμψε έντονα. Αυτό επέτρεψε στην οικονομία των ΗΠΑ να μεγεθυνθεί με σταθερό ρυθμό, ενώ η τόνωση της απασχόλησης επιβραδύνθηκε ύστερα από άνοδο 4,3% σε ετήσια βάση το 2022 στον πιο φυσιολογικό ρυθμό του 2,1% το τρίτο τρίμηνο και στο 1,8% έως τον Νοέμβριο του 2023. Ως αποτέλεσμα, οι πιέσεις του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος μειώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια του έτους. Η δε έκπληξη της παραγωγικότητας των ΗΠΑ το 2023 θα μπορούσε να είναι προάγγελος περισσότερων καλών ειδήσεων και όχι απλώς ένα προσωρινό εφάπαξ άλμα, κατά την άποψή μας.
Στις εκθέσεις μας για τις «τάσεις της δεκαετίας», υποστηρίξαμε το 2020 ότι οι αυξανόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού στον προηγμένο κόσμο και την Κίνα θα ενίσχυαν τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων και θα προκαλούσαν σταδιακή αύξηση του πληθωρισμού των μισθών. Αυτό, πρώτον, θα βοηθούσε να τερματιστεί η περίοδος του ασυνήθιστα υποτονικού πληθωρισμού και των χαμηλών επιτοκίων και, δεύτερον, θα έδινε κίνητρα στις επιχειρήσεις να αυξήσουν την παραγωγικότητά τους μέσω επενδύσεων, προκειμένου να συγκρατήσουν την αύξηση του κόστους εργασίας. Ο κόσμος αντιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις το 2024.
* Οι κ. Χόλγκερ Σμίεντινγκ, Κάλουμ Πίκερινγκ και Σάλομον Φίντλερ είναι οικονομολόγοι της Berenberg Bank.