Τη νομοθετική ρύθμιση και κυρίως τις υπουργικές αποφάσεις στις οποίες θα περιλαμβάνονται αναλυτικά οι λεπτομέρειες εφαρμογής των νέων μέτρων κατά της ακρίβειας αναμένει η αγορά, η οποία για την ώρα εμφανίζεται επιφυλακτική για την επίδραση που αυτά θα έχουν τόσο στα έσοδα και την κερδοφορία των επιχειρήσεων όσο και στην τσέπη του καταναλωτή. Πάντως, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης έχει από προχθές ξεκινήσει τις ενημερωτικές συναντήσεις με τα στελέχη των λιανεμπόρων και των προμηθευτών, ενώ σχετικές συναντήσεις είχαν προηγηθεί της ανακοίνωσης των μέτρων, προκειμένου να μην υπάρξει αιφνιδιασμός.
Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι δεν λείπουν τα σχόλια, έστω και ανεπισήμως, περί συνέχισης κρατικών παρεμβάσεων στην αγορά από μια μάλιστα κυβέρνηση που αυτοπροσδιορίζεται φιλελεύθερη, κριτική που έχει γίνει και για το ζήτημα της ύπαρξης πλαφόν στο περιθώριο μεικτού κέρδους σε βασικά προϊόντα.
Από τη μείωση κατά 30% των εκπτώσεων που παρέχουν οι προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ για τη διενέργεια προσφορών και τη μεταφορά του οφέλους στις τιμές τιμοκαταλόγου εκτιμάται ότι θα υπάρχει μικρή επίπτωση στην κερδοφορία των σούπερ μάρκετ, επίπτωση όμως η οποία θα ήταν πολύ μεγαλύτερη εάν η μείωση αφορούσε το σύνολο των παροχών. Κι αυτό διότι οι παροχές των προμηθευτών είναι ζωτικής σημασίας για την κερδοφορία και τη βιωσιμότητα των αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Με άλλα λόγια, μεγάλο μέρος των κερδών προκύπτει από το πόσο φθηνότερα θα αγοράσει στο τέλος της ημέρας ο λιανέμπορος από τον προμηθευτή και όχι από το πόσο ακριβότερα θα πουλήσει.
Στο επιχείρημα που θέτει μερίδα της αγοράς ότι το παραπάνω μέτρο ενδεχομένως να οδηγήσει τελικά σε αύξηση των τιμών στο ράφι, υπό την έννοια ότι οι μειώσεις θα περιοριστούν στο 30% των σημερινών προσφορών, κάτι που πρακτικά σημαίνει μείωση τιμής τιμοκαταλόγου έως 15% για προϊόν που πωλείται σήμερα σε προσφορά τύπου «1+1», δηλαδή με έκπτωση 50%, υπάρχει το εξής αντεπιχείρημα από άλλα στελέχη της αγοράς: ακόμη κι αν αυτό συμβεί στην αρχή, στη συνέχεια θα προχωρήσουν σε μεγαλύτερες μειώσεις τιμών προκειμένου να διατηρήσουν τα μερίδιά τους στην αγορά.
Ας σημειωθεί, άλλωστε, ότι ήδη τα επώνυμα προϊόντα χάνουν συνεχώς μερίδια από πέρυσι σε όφελος των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Αυτό, πάντως, που μένει να δούμε είναι πώς θα κατανείμουν οι προμηθευτές και οι λιανέμποροι στις νέες αναγκαστικά εμπορικές συμφωνίες τη μείωση των τιμών και κατά πόσο θα παρέχεται η σχετική ευελιξία από τις υπουργικές αποφάσεις. Εάν δηλαδή θα προχωρήσουν σε μεγαλύτερες μειώσεις τιμών σε μη δημοφιλείς κωδικούς και σε μικρότερες στους δημοφιλείς κωδικούς.
Το μέτρο στο οποίο, πάντως, όλοι συμφωνούν ότι μπορεί να επιφέρει άμεσα συγκράτηση των αυξήσεων και στην καλύτερη περίπτωση ακόμη και μείωση των τιμών είναι αυτό που προβλέπει απαγόρευση προωθητικών ενεργειών για τρεις μήνες σε προϊόντα τα οποία προηγουμένως έχουν ανατιμηθεί. Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου των σούπερ μάρκετ που μίλησαν στην «Καθημερινή», το εν λόγω μέτρο θα αποτρέψει αρκετούς προμηθευτές από το να προχωρήσουν σε ανατιμήσεις, δεδομένου ότι οι προωθητικές ενέργειες εξακολουθούν να αποτελούν ισχυρό πόλο έλξης των καταναλωτών.
Βρεφικό γάλα
Αμφιβόλου αποτελέσματος θεωρούν οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κατηγορία του βρεφικού γάλακτος το μέτρο για το πλαφόν στο περιθώριο κέρδους. Υποστηρίζουν δε ότι εάν μειωθούν οι τιμές πολύ, δεν θα έχει κανένα νόημα να πωλούν τα προϊόντα τους σε μια τόσο μικρή αγορά όπως η ελληνική. Την ίδια ώρα, πάντως, παραδέχονται ότι η απελευθέρωση της εμπορίας του γάλακτος πρώτης βρεφικής ηλικίας που έγινε το 2011 δεν οδήγησε σε μείωση των τιμών, καθώς τα κοστολόγια στα σούπερ μάρκετ είναι πολύ υψηλά και πλέον οι χαμηλότερες τιμές καταγράφονται μόνο στα ηλεκτρονικά φαρμακεία.