Ποιότητα ζωής, καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας, ενεργειακή αυτάρκεια και βέλτιστες υποδομές. Αυτά και άλλα πολλά υπόσχεται μια ομάδα δισεκατομμυριούχων της Σίλικον Βάλεϊ, που σχεδιάζει να χτίσει από το μηδέν έναν «οικιστικό παράδεισο» στην άνυδρη κομητεία Σολάνο, στη βόρεια Καλιφόρνια. Επειτα από μήνες επικρίσεων και καθυστερήσεων, μια νεοσύστατη εταιρεία που υποστηρίζεται από δισεκατομμυριούχους μεγιστάνες αποκάλυψε την πρότασή της για τη νέα πόλη-ουτοπία.
Το σχέδιο «California Forever», όπως ονομάζεται, προβλέπει τη μετατροπή γεωργικών εκτάσεων βορειοανατολικά του Σαν Φρανσίσκο σε μια νέα μητρόπολη περίπου 90 χιλιόμετρα έξω από αυτό, που θα μπορούσε να στεγάσει συνολικά έως και 400.000 πολίτες. Πίσω από το μεγαλόπνοο πλάνο, που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων, βρίσκεται μια μυστηριώδης μέχρι σήμερα εταιρεία, η Flannery Associates, που τα τελευταία χρόνια έκανε επιθετικές εξαγορές γης πληρώνοντας πολύ πάνω από την αξία των οικοπέδων, είτε ήταν καταχωρισμένα προς πώληση είτε όχι. Αγόρασε αθόρυβα –με τρόπο αμφιλεγόμενο για πολλούς– περισσότερα από 60.000 στρέμματα αγροτικής γης αξίας 800 εκατ. δολαρίων και ευελπιστεί να χτίσει περίπου στο ένα τρίτο αυτής της έκτασης διαμερίσματα, αρχοντικά και πολυκατοικίες.
Ποιοι είναι όμως οι εμπνευστές του «California Forever»; Ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος είναι ο 36χρονος Τζαν Σράμεκ, πρώην στέλεχος της Goldman Sachs, που σύμφωνα με τους New York Times είχε την αρχική ιδέα. «Σκέφτηκε να πάρει ένα άνυδρο κομμάτι από λόφους που τέμνονται από έναν αυτοκινητόδρομο δύο λωρίδων ανάμεσα σε προάστια και αγροτεμάχια και να το μετατρέψει σε μια κοινότητα με δεκάδες χιλιάδες κατοίκους, καθαρή ενέργεια και δημόσια μέσα μεταφοράς».
Για να το πετύχει αυτό προσείλκυσε και κατάφερε να πείσει τα μεγαλύτερα ονόματα στον τομέα της τεχνολογίας και των επιχειρηματικών κεφαλαίων. Ανάμεσά τους ο Ρέιντ Χόφμαν, συνιδρυτής του LinkedIn, ο Μάικλ Μόριτζ της Sequoia Capital, ο Μαρκ Αντρισεν, ένας από τους «πατέρες του Διαδικτύου», συνιδρυτής του Netscape και πρωτεργάτης του Μosaic, και η Λορίν Πάουελ Τζομπς, της Emerson Collective και σύζυγος του αείμνηστου Στιβ Τζομπς.
Εν μέσω έντονων αντιδράσεων από τους ντόπιους, το όλο πλάνο αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία στις επικείμενες εκλογές του Νοεμβρίου.
Στην Καλιφόρνια, η στέγαση είναι εδώ και καιρό ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα και οι μεγιστάνες της Σίλικον Βάλεϊ είναι πάγια απογοητευμένοι από την έλλειψη ακινήτων και τη δυσκολία οικοδόμησης στην περιοχή, την ώρα που το εργατικό δυναμικό τους επεκτείνεται. Εταιρείες όπως η Google συγκρούστηκαν με πόλεις όπως το Πάλο Αλτο και το Μάουντεν Βιου για την επέκταση των κεντρικών γραφείων τους, ενώ τα στελέχη τους έχουν χρηματοδοτήσει πολιτικούς και ακτιβιστές του κινήματος υπέρ της οικιστικής ανάπτυξης «Ναι στην αυλή μου» (Yes in my backyard), που πιέζουν για χαλαρότερους οικοδομικούς νόμους με την ελπίδα να τα καταφέρουν να χτίσουν πιο εύκολα και πιο γρήγορα.
Εν μέσω έντονων αντιδράσεων από τους ντόπιους, το όλο πλάνο αναμένεται να τεθεί σε ψηφοφορία στις επικείμενες εκλογές του Νοεμβρίου. Το «California Forever» άρχισε να συλλέγει υπογραφές για να εντάξει την πρωτοβουλία στις κάλπες (σ.σ. θα χρειαστεί 13.500 για να μπει στο ψηφοδέλτιο του Νοεμβρίου). Πολύ πριν παρουσιαστεί το σχέδιο, η ξέφρενη προσπάθεια της εταιρείας να αποκτήσει μεγάλες εκτάσεις γης τράβηξε ακόμη και την προσοχή του αμερικανικού στρατού και του FBI, και προκάλεσε ανησυχίες στους κατοίκους, ιδιαίτερα αφότου η εταιρεία μήνυσε ιδιοκτήτες γης που πούλησαν τη γη τους για «παράνομη συνωμοσία με στόχο να διογκώσουν τις τιμές».
Ο ίδιος ο Σράμεκ σε συνέντευξη Τύπου είπε ότι το έργο θα συγκεντρώσει τοπικούς εργολάβους, αρχιτέκτονες, κατασκευαστές σπιτιών, οικογένειες και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, «για κάτι που δεν έχει γίνει στην Αμερική τα τελευταία 50 χρόνια, αλλά πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητο».
Παραμένει άγνωστο εάν θα καταφέρει να υλοποιήσει το όραμά του. Το έργο έχει δεχθεί σφοδρή αντίδραση από τοπικούς πολιτικούς, περιβαλλοντικές ομάδες και κατοίκους που ανησυχούν για τις επιπτώσεις μιας νέας πόλης στην κομητεία Σολάνο. Εκλεγμένοι αξιωματούχοι σε κοντινές πόλεις, όπως η Ρίο Βίστα και το Φέρφιλντ, έχουν εκφράσει ανησυχίες για την αρχική μυστική προσέγγιση της εταιρείας. Εκφράζουν φόβους για τον υπερπληθυσμό και την αυξημένη επιβάρυνση των φορολογουμένων για να στηρίξουν τη νέα πόλη. Κάνουν λόγο για μια «εχθρική εξαγορά», που θα αφαιρέσει σημαντική γεωργική γη, θα επηρεάσει τη φορολογική βάση και θα πλήξει τους ήδη περιορισμένους υδάτινους πόρους της περιοχής.