Χέρι χέρι με τη στεγαστική πίστη βαδίζει η αγορά των καταναλωτικών δανείων με νέες εκταμιεύσεις το 2023 ύψους 1,3 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή ήταν και οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων την ίδια χρονιά. Η καταναλωτική πίστη συναγωνίζεται ευθέως τη στεγαστική, δημιουργώντας προβληματισμό στις τράπεζες κυρίως για τη χαμηλή ζήτηση στεγαστικών δανείων, που παρέμεινε καθηλωμένη σε ανάλογα επίπεδα –στο 1,3 δισ. ευρώ–, παρά τα δάνεια μέσω του προγράμματος «Σπίτι μου», που έδωσαν ώθηση στην αγορά με νέες εκταμιεύσεις 250 εκατ. ευρώ το 2023.
Σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών, κινητήρια δύναμη στην αγορά των καταναλωτικών δανείων την προηγούμενη χρονιά ήταν τα δάνεια για την αγορά αυτοκινήτου, που απορρόφησαν περί τα 500 εκατ. ευρώ του συνόλου των εκταμιεύσεων. Αλλα 600 εκατ. ευρώ δόθηκαν απευθείας από τις τράπεζες με τη μορφή τοκοχρεωλυτικών δανείων για την κάλυψη καταναλωτικών αναγκών, ενώ περίπου στα 200 εκατ. ευρώ ανήλθαν τα καταναλωτικά δάνεια που δόθηκαν μέσω εμπόρων, δηλαδή για την αγορά προϊόντων με πίστωση από το κατάστημα. Στα νούμερα αυτά δεν περιλαμβάνονται τα υπόλοιπα των πιστωτικών καρτών.
Στα ίδια περίπου επίπεδα με μικρή άνοδο αναμένεται να κινηθεί η αγορά της καταναλωτικής πίστης και το 2024, καθώς οι τράπεζες έχουν αναπτύξει εργαλεία για την ψηφιακή υποβολή αιτήσεων για καταναλωτικά δάνεια, διευρύνοντας παράλληλα τις συνεργασίες με εμπόρους για αγορές μέσω πίστωσης στο φυσικό κατάστημα ή στο ηλεκτρονικό. Να σημειωθεί ότι τα νούμερα αυτά ωχριούν μπροστά στα μεγέθη της καταναλωτικής πίστης πριν από την κρίση, όταν οι χορηγήσεις καταναλωτικών δανείων άγγιζαν τα 6-7 δισ. ευρώ τον χρόνο και τα υπόλοιπα το 2009 είχαν φτάσει τα 36 δισ. ευρώ, περισσότερα δηλαδή από όσα είναι σήμερα τα υπόλοιπα στη στεγαστική πίστη, η οποία κινούνταν επίσης με εκταμιεύσεις έως και 12 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Εκτοτε η αγορά τόσο των στεγαστικών όσο και των καταναλωτικών δανείων συρρικνώθηκε δραματικά, ενώ πολλά από τα δάνεια της περιόδου εκείνης «κοκκίνισαν» και έχουν μεταφερθεί πλέον εκτός τραπεζικού συστήματος μέσω των πωλήσεων σε funds. Με βάση την εικόνα που μεταφέρουν αρμόδιες πηγές, το υπόλοιπο της χρηματοδότησης στην καταναλωτική πίστη είναι πλέον ενήμερο και αποτελεί υγιή βάση για την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς.
Τα στοιχεία της ΤτΕ επιβεβαιώνουν ότι η αγορά των καταναλωτικών δανείων έκλεισε τον Δεκέμβριο με θετικό ετήσιο ρυθμό πιστωτικής επέκτασης 3,4%, διπλάσιο σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2023. Τα υπόλοιπα των καταναλωτικών δανείων προσέγγισαν τα 9 δισ. ευρώ (περιλαμβάνονται και τα υπόλοιπα πιστωτικών καρτών) έναντι 28,4 δισ. ευρώ που έκλεισε η αγορά των στεγαστικών δανείων το ίδιο διάστημα, η οποία κατέγραψε αντιστρόφως ανάλογη πορεία σε ό,τι αφορά τον ρυθμό πιστωτικής επέκτασης που έκλεισε με αρνητικό πρόσημο -3,5%. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μετά τις αποπληρωμές υφιστάμενων οφειλών, οι καθαρές εκταμιεύσεις καταναλωτικών δανείων ανήλθαν το 2023 στα 290 εκατ. ευρώ έναντι αρνητικής καθαρής ροής άνω του 1 δισ. ευρώ στα στεγαστικά δάνεια, που κατέγραψαν μεγαλύτερες αποπληρωμές σε σχέση με τις νέες εκταμιεύσεις.