Αφού διετέλεσε επί δεκαετίες το «εργοστάσιο του κόσμου» χωρίς αντιπάλους, η Κίνα μετατρέπεται στο «ναυπηγείο του κόσμου», ποντάροντας με αξιώσεις στη ναυπηγική βιομηχανία για να ενισχύσει όχι μόνο την ανάπτυξη αλλά και τη στρατιωτική ισχύ της. Περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας εμπορικής ναυπηγικής παραγωγής του πλανήτη προήλθε από την Κίνα πέρυσι, καθιστώντας την κορυφαία ναυπηγική δύναμη με μεγάλη διαφορά. Τα κάποτε παραγωγικά ναυπηγεία της Δύσης που βοήθησαν στη δημιουργία αυτοκρατοριών, στην επέκταση του εμπορίου και στη νίκη πολέμων, έχουν πλέον συρρικνωθεί.
Η Ευρώπη αντιπροσωπεύει μόλις το 5% της παγκόσμιας παραγωγής, ενώ οι ΗΠΑ δεν συνεισφέρουν σχεδόν καθόλου, καθώς τα περισσότερα από τα πλοία που δεν κατασκευάζει η Κίνα προέρχονται από τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία. Η ακμάζουσα ναυπηγική αυτοκρατορία είναι σύμβολο του ιστορικού μετασχηματισμού της Κίνας από ένα ηπειρωτικό έθνος εσωστρέφειας σε ναυτική υπερδύναμη. Αλλά είναι κάτι περισσότερο από αυτό. Αποτελεί βασικό στρατηγικό πλεονέκτημα για το Πεκίνο, καθώς ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ προσπαθεί να αναδιαμορφώσει την παγκόσμια τάξη σε καιρό ειρήνης και προετοιμάζεται να επικρατήσει των αντιπάλων του κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Οι γιγάντιες κινεζικές εταιρείες που ναυπηγούν εμπορικά πλοία για τον πλανήτη είναι συχνά οι ίδιες που κατασκευάζουν πολεμικά πλοία για τον στόλο της Κίνας. Τα ναυπηγεία της χώρας ακμάζουν, εξασφαλίζοντας συμβόλαια δισ. δολαρίων όχι μόνο για τα πολεμικά γκρίζα σκαριά, αλλά και για πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, πετρελαιοφόρα και φορτηγά χύδην φορτίου για ναυτιλιακές γραμμές από την Κίνα, τη Δύση, ακόμη και την Ταϊβάν.
Με τα βιβλία παραγγελιών τους γεμάτα για τα επόμενα χρόνια, τα ναυπηγεία επεκτείνονται, εκπαιδεύουν τεράστιες ομάδες εργαζομένων και δημιουργούν εκτεταμένες αλυσίδες εφοδιασμού. Οι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες της Κίνας δημιουργούν έτσι τον μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο σε αριθμό σκαφών, μια δύναμη κομβική στις φιλοδοξίες του Σι για την επέκταση της κινεζικής ισχύος στο εξωτερικό και την προστασία των θαλάσσιων δρόμων που συνδέουν την Κίνα με τον κόσμο.
Το Πεκίνο στοχεύει να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη αλλά και τη στρατιωτική ισχύ του.
Στον αντίποδα, η κάποτε πανίσχυρη ναυπηγική βιομηχανία της Αμερικής έχει συρρικνωθεί. Δεν παράγει πλέον σημαντικό αριθμό ποντοπόρων εμπορικών πλοίων. Πολλά ναυπηγεία έχουν μόνο έναν μεγάλο πελάτη, το πολεμικό ναυτικό, και συχνά αντιμετωπίζουν καθυστερήσεις, ελλείψεις εργαζομένων και προμηθευτών αλλά και υπερβάσεις κόστους. Σε μια παρατεταμένη σύγκρουση, τα ναυπηγεία της Κίνας θα έδιναν στον στόλο της σημαντικό προβάδισμα. Συνηθισμένα σε «πολεμικούς ρυθμούς» θα είναι σε θέση να επιταχύνουν την παραγωγή, να αντικαταστήσουν τα χαμένα πλοία και να επισκευάσουν τα κατεστραμμένα, ικανότητα που είχαν τα ναυπηγεία των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Σήμερα, τα ναυπηγεία της Αμερικής αγωνίζονται να ανταποκριθούν ακόμη και στη ζήτηση εν καιρώ ειρήνης. Δεν υπάρχει εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό, οι αποβάθρες είναι ελλιπείς και κρίσιμα εξαρτήματα βρίσκονται σε έλλειψη. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, λένε οι στρατηγοί των ΗΠΑ, υπό το φως της σύγκρουσης στην Ουκρανία: οι πόλεμοι μπορεί να διαρκέσουν πολύ και κάτι τέτοιο απαιτεί ισχυρή βιομηχανία. Κοντολογίς, οι κατασκευαστές πυρομαχικών και τα ναυπηγεία των ΗΠΑ δεν είναι έτοιμα για έναν υποθετικό πόλεμο με την Κίνα.
Το νησί Τσανγκσίνγκ κοντά στη Σαγκάη, στις εκβολές του ποταμού Γιανγκτσέ, μετατρέπεται σε κολοσσιαία «ναυπηγική βάση» σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών. Τα ναυπηγεία της Κίνας ανήκουν σε θυγατρικές της China State Shipbuilding Corporation, ενός κρατικού κολοσσού με πελάτες από το κινεζικό ναυτικό έως ξένες ναυτιλιακές εταιρείες. Ο γαλλικός ναυτιλιακός κολοσσός CMA CGM υπέγραψε πέρυσι συμφωνία ύψους 3 δισ. δολαρίων για 16 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, αφού παρήγγειλε 22 πλοία, δύο χρόνια πριν. Η ναυτιλιακή εταιρεία της Ταϊβάν Evergreen Marine έχει επίσης υπογράψει μεγάλα συμβόλαια.
Το ναυτικό της Κίνας διαθέτει 370 πλοία μάχης, περισσότερα από το ναυτικό των ΗΠΑ, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί σε 435 έως το 2030. Τα ναυπηγεία της κατασκευάζουν ολοένα και πιο εξελιγμένα πολεμικά πλοία, όπως το μεγάλο και καλά εξοπλισμένο μαχητικό επιφανείας κλάσης Renhai. Εχουν επίσης κατασκευάσει τη μεγαλύτερη ακτοφυλακή και αλιευτικούς στόλους στον κόσμο, καθώς και ένα εκτεταμένο εμπορικό ναυτικό, ενισχύοντας τη θαλάσσια ισχύ της Κίνας.
Το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ, την ίδια ώρα, εκτιμάται ότι θα παραμείνει στο ίδιο μέγεθος ή θα συρρικνωθεί τα επόμενα χρόνια, από τα σημερινά 292 σκάφη. Ο στόλος υλικοτεχνικής υποστήριξης και θαλάσσιας μεταφοράς που βοηθάει τον στρατό γερνάει. Για τον υπουργό Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, Κάρλος Ντελ Τόρο, ωστόσο, η ναυπηγική βιομηχανία έχει ιδιαίτερη σημασία. «Η Ιστορία δείχνει ένα σαφές μοτίβο: Καμία μεγάλη ναυτική δύναμη δεν υπήρξε ποτέ χωρίς να είναι παράλληλα κυρίαρχη εμπορική θαλάσσια δύναμη, πρωτοπόρος δηλαδή στη ναυπηγική αλλά και την παγκόσμια ναυτιλία», λέει.