Τον δρόμο για τη μείωση του ενεργειακού κόστους ευάλωτων νοικοκυριών, Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων και Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης και Αποχέτευσης ανοίγει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με νομοθετική ρύθμιση για την εφαρμογή του προγράμματος «Απόλλων» που αναμένεται να φέρει μέσα στο επόμενο διάστημα στη Βουλή.
Σκοπός του προγράμματος να επωφεληθούν οι 13 περιφέρειες και οι 332 δήμοι για μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα δημοτικά τους κτίρια, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και 127.500 δικαιούχοι του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ Α). Επιπλέον, θα μπορέσουν να καλυφθούν 9.455 παροχές κατανάλωσης των Δημοτικών Επιχειρήσεων Υδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και 3.570 παροχές κατανάλωσης που εξυπηρετούν ανάγκες των ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ (Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων και Γενικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων).
Τα έργα ΑΠΕ (με ή χωρίς αποθήκευση) που θα συμμετέχουν σε αυτό μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών θα λάβουν κατά προτεραιότητα όρους σύνδεσης με το δίκτυο και οι απαιτούμενες τροποποιήσεις των αδειών ή έκδοση νέων θα εξεταστούν επίσης κατά απόλυτη προτεραιότητα από τις αρμόδιες αρχές. Επίσης, θα επιδοτηθούν από πόρους της Ε.Ε., του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ή και άλλες πηγές χρηματοδότησης.
Η παραγόμενη ενέργεια των σταθμών ΑΠΕ που θα επιλεγούν μέσω διαγωνιστικών διαδικασιών για να συνάψουν συμβάσεις προμήθειας με τους ωφελουμένους θα συμψηφίζεται με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό με τις απαιτούμενες καταναλώσεις τους. Η ρύθμιση καθιστά υποχρεωτική την εγκατάσταση από τον ΔΕΔΔΗΕ έξυπνων μετρητών με την έναρξη ισχύος της για τους καταναλωτές του ΚΟΤ Α και θέτει σε απόλυτη προτεραιότητα την εγκατάστασή τους και για τις υπόλοιπες κατηγορίες των ωφελουμένων του προγράμματος.
Η προϋπόθεση
Σύμφωνα με τη νομοθετική ρύθμιση, για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα απαιτείται η σύσταση μιας ενεργειακής κοινότητας πολιτών (ΕΚΠ) σε κάθε περιφέρεια στην οποία θα συμμετάσχουν ως μέλη οι ωφελούμενοι που ανήκουν στην ίδια περιφέρεια εκτός των ωφελουμένων που ανήκουν στην κατηγορία του ΚΟΤ Α, οι οποίοι δεν απαιτείται να είναι μέλη, ανεξαρτήτως εάν συμμετέχουν ως μέλη σε άλλη ΕΚΠ που δραστηριοποιείται στην ίδια περιφέρεια. Αντικείμενο δραστηριότητας της ΕΚΠ είναι υποχρεωτικά η ιδιοκατανάλωση ενέργειας από ΑΠΕ.
Οι ΟΤΑ β΄ βαθμού κάθε περιφέρειας οφείλουν να συστήσουν την εκάστοτε ΕΚΠ εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι μηνών από την έναρξη ισχύος της νομοθετικής ρύθμισης και η κάθε ΕΚΠ να συγκεντρώσει και να αποστείλει στον αρμόδιο φορέα υλοποίησης (διεύθυνση ΑΠΕ και εναλλακτικών καυσίμων του ΥΠΕΝ) το σύνολο των ωφελουμένων που συμμετέχουν σε αυτή, το συνολικό πλήθος των προς συμψηφισμό παροχών κατανάλωσης, τις ετήσιες καταναλώσεις των μελών της καθώς και τα προφίλ κατανάλωσης αυτών για το έτος 2023, όπως επίσης και το πλήθος των δικαιούχων ΚΟΤ Α και τις συνολικές καταναλώσεις τους για το 2023. Οι ωφελούμενοι που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα επιτρέπεται να εγκαθιστούν σταθμούς ΑΠΕ για την κάλυψη καταναλώσεων που δεν καλύπτονται από το πρόγραμμα, αποκλειστικά μέσω αυτοκατανάλωσης ή αυτοκατανάλωσης με εφαρμογή εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού.
Τα έργα ΑΠΕ και η σύνδεσή τους με το δίκτυο θα υλοποιηθούν με fast track διαδικασίες.
Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετάσχουν ωφελούμενοι που έχουν λάβει κατ’ ελάχιστον προσφορά σύνδεσης για την εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ εφόσον προχωρήσουν στην υλοποίησή τους για την κάλυψη έως και του 30% των καταναλώσεών τους. Το ποσοστό κάλυψης των ενεργειακών αναγκών για κάθε κατηγορία ωφελουμένων, ο φορέας και το μοντέλο δημοπρασίας των έργων ΑΠΕ, η ανώτατη επιτρεπόμενη τιμή προσφοράς για την παραγόμενη και προς συμψηφισμό ενέργεια και κάθε άλλη λεπτομέρεια του προγράμματος θα καθοριστούν με απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η υλοποίηση του προγράμματος περιλαμβάνει 7 φάσεις με πρώτο βήμα τη σύσταση ΕΚΠ η οποία στη συνέχεια απευθύνει πρόσκληση ενδιαφέροντος συμμετοχής των ωφελουμένων και στη συγκέντρωση των απαιτούμενων στοιχείων. Στην τρίτη φάση, ο ΔΕΔΔΗΕ αναλαμβάνει να προχωρήσει σε μελέτη και διαστασιολόγηση των απαιτούμενων έργων ΑΠΕ. Ακολουθεί η προκήρυξη ανταγωνιστικής διαδικασίας και η επιλογή των έργων ΑΠΕ για κάθε ΕΚΠ και εν συνεχεία η σύναψη των απαιτούμενων συμβάσεων μεταξύ των κατόχων των επιλέξιμων έργων, των προμηθευτών και του διαχειριστή των ΑΠΕ (ΔΑΠΕΕΠ) καθώς και η υλοποίηση των έργων.
Συμβάσεις
Οι κάτοχοι των επιλέξιμων σταθμών ΑΠΕ υπογράφουν σύμβαση λειτουργικής ενίσχυσης με τον ΔΑΠΕΕΠ για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια για την ενέργεια που θα παρέχουν στις ΕΚΠ και η κάθε ΕΚΠ σύμβαση αυτοκατανάλωσης για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια με τους εκάστοτε προμηθευτές που εκπροσωπούν τις προς συμψηφισμό παροχές κατανάλωσης, όπως επίσης και με τους κατόχους των επιλέξιμων σταθμών και τον ΔΑΠΕΕΠ. Το κόστος ενέργειας που θα παρέχεται προς συμψηφισμό μπορεί να καλύπτεται από τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). Προβλέπεται μάλιστα δυνατότητα χρεώσεων στους ωφελουμένους για μέρος της ενέργειας που συμψηφίζεται, οι οποίες θα αποτελούν έσοδο του ΕΛΑΠΕ.
Το επόμενο βήμα είναι η θέση των σταθμών σε λειτουργία και η εφαρμογή συμψηφισμού για τα μέλη της ΕΚΠ και τους δικαιούχους του ΚΟΤ Α.