Κοντά στην εξασφάλιση επιδοτήσεων και πιστώσεων της τάξεως του 1,5 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση νέων ακτοπλοϊκών οχηματαγωγών επιβατηγών πλοίων, που θα περιορίζουν δραστικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του κλάδου, βρίσκεται ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστος Στυλιανίδης.
Ο υπουργός και πρώην επίτροπος της Ε.Ε. έχει ήδη συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και τα συναρμόδια υπουργεία, όπως το Μεταφορών, για κονδύλια ύψους περίπου 580 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη χρηματοδότηση τέτοιων δράσεων αλλά και τη βελτίωση στοχευμένων λιμενικών υποδομών, σε νησιωτικούς κυρίως προορισμούς. Παράλληλα, συνεχίζει τη διαβούλευση με τις Βρυξέλλες προκειμένου να βρει τους επιπλέον πόρους, οι οποίοι ενδέχεται να περιλαμβάνουν και αμιγείς επιδοτήσεις.
Εφόσον ολοκληρωθούν οι σχετικές διεργασίες εκτιμάται πως το συνολικό ποσό επιδοτήσεων και άτοκων δανείων θα αγγίξει και θα ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ. Σε συνδυασμό με τα ίδια κεφάλαια με τα οποία θα συμμετάσχουν οι επιλέξιμες ακτοπλοϊκές επιχειρήσεις, ο συνολικός προϋπολογισμός για τέτοιες δράσεις αναμένεται να προσεγγίσει ενδεχομένως ακόμη και τα 2 δισ. ευρώ.
Επιλέξιμες θα είναι εκείνες οι επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν και θα κερδίσουν μια σειρά διαγωνισμών για την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων που θα διενεργήσει το υπουργείο. Οι συγκεκριμένες συμβάσεις θα είναι μακροπρόθεσμες, θα έχουν δηλαδή δεκαετή διάρκεια και θα μπορέσουν έτσι να προικίσουν με προβλεψιμότητα τις ταμειακές ροές που θα παράγει η λειτουργία των συγκεκριμένων πράσινων πλοίων, διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο την πρόσβασή τους σε τραπεζικό δανεισμό ή και στην εγχώρια ομολογιακή αγορά.
Με τα ίδια κεφάλαια των επιλέξιμων ακτοπλοϊκών ο συνολικός προϋπολογισμός αναμένεται να προσεγγίσει τα 2 δισ.
Επιπλέον, η λειτουργία των πλοίων αυτών θα είναι ανταγωνιστική με δεδομένο ότι από το 2029 και μετά το σύνολο της ελληνικής ακτοπλοΐας εντάσσεται στο ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας ρύπων (ETS), που σημαίνει ότι οι εταιρείες θα πρέπει να αγοράζουν δικαιώματα προκειμένου να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν ναυτιλιακό πετρέλαιο. Ηδη από την 1η Ιανουαρίου φέτος τα πλοία που εκτελούν γραμμές προς την Ιταλία αλλά και οι απευθείας συνδέσεις με την Κρήτη έχουν επιβαρυνθεί με την ένταξή τους στο ETS, ενώ η εξαίρεση για τα υπόλοιπα δρομολόγια εκπνέει σε μια πενταετία.
Τα νέα αυτά πράσινα πλοία κατά πάσα βεβαιότητα θα είναι διπλού καυσίμου, δηλαδή βραχυπρόθεσμα θα έχουν τη δυνατότητα να κινηθούν με διαθέσιμα φιλικότερα προς το περιβάλλον καύσιμα, όπως το φυσικό αέριο, και κατόπιν, όταν διευρυνθεί η χρήση καθαρότερων τεχνολογιών πρόωσης, όπως για παράδειγμα η μεθανόλη, θα μπορούν εύκολα να μετατρέψουν τα συστήματα πρόωσής τους ώστε να περάσουν σε λειτουργία μηδενικών εκπομπών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα.
Με τις σχετικές επιδοτήσεις και τη νέα αρχιτεκτονική για συμβάσεις δημόσιας υπηρεσίας, η κυβέρνηση και ο υπουργός Χρήστος Στυλιανίδης διασφαλίζουν τους απαραίτητους πόρους για την πράσινη μετάβαση της ακτοπλοΐας, επιταχύνοντας συνολικά και την ευρύτερη επίδοση της χώρας στην προσπάθεια για δραστική μείωση και εντέλει μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα και με τις δεσμεύσεις στους πανευρωπαϊκούς στόχους που έχουν τεθεί. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα λειτουργεί εντός του πλαισίου Fit for 55, ενός πακέτου στόχων και μέτρων της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έχει σχεδιαστεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030.
Το πακέτο αυτό αποτελεί μέρος της στρατηγικής της Ε.Ε. για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που εγκρίθηκε το 2020, είναι ένα σύνολο πρωτοβουλιών πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με πρωταρχικό στόχο να καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ενωση ουδέτερη (net zero) για το κλίμα έως το 2050.