Αφού πρώτα κατάφερε να τρομάξει και να απωθήσει επενδυτές και επιχειρηματίες με την πολιτική μηδενικής ανοχής στον κορωνοϊό, με τις εκστρατείες του Κινέζου προέδρου κατά μεγάλων επιχειρήσεων, με τις εξαφανίσεις επιχειρηματιών αλλά και με τις ανταλλαγές απειλών και αντιποίνων με την Ουάσιγκτον, η Κίνα προσπαθεί τώρα να ανακτήσει την εμπιστοσύνη τους. Χαλαρώνοντας τους κανονισμούς για τη χορήγηση βίζας επενδυτικής, τουριστικής, επαγγελματικής, προσπαθεί να προσελκύσει ξανά επενδυτές, επιχειρηματίες και ξένους εργαζομένους.
Αποτυγχάνει οικτρά όμως, καθώς έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη, το ξένο κεφάλαιο την έχει εγκαταλείψει και εξακολουθούν να μειώνονται οι ξένες επενδύσεις και οι άδειες παραμονής σε ξένους αλλά και γενικότερα η παρουσία ξένων στη χώρα, που παρά τη χαλάρωση των κανόνων είναι λιγότερες από τα προ πανδημίας επίπεδα. Οι ξένες επενδύσεις στη δεύτερη οικονομία του κόσμου μειώθηκαν στη διάρκεια του 2023 κατά 8% περίπου, στα 157 δισ. δολ., καταγράφοντας την πρώτη πτώση τους μετά δέκα χρόνια.
Πρόκειται για μια εντυπωσιακή αντιστροφή μιας τάσης επενδυτών και επιχειρηματιών που μέχρι πριν από λίγα χρόνια έβλεπαν την Κίνα σαν τη γη των μεγάλων ευκαιριών, ένα είδος Ελντοράντο. Η Σαγκάη και το Πεκίνο συγκαταλέγονταν ανάμεσα στους πλέον ελκυστικούς προορισμούς για επενδυτές και επαγγελματίες. Ακόμη και οι φοιτητές συνέρρεαν στα πανεπιστήμια της Κίνας για να μάθουν τη γλώσσα της χώρας και πολλοί δεν επέστρεφαν στη χώρα τους αλλά παρέμεναν εκεί, όπου και είχαν λαμπρή καριέρα για λογαριασμό πολυεθνικών. Τώρα, όμως, οι περισσότερες πολυεθνικές προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές και να απομακρυνθούν από την Κίνα.
Τους τελευταίους μήνες το Πεκίνο όχι μόνον έχει απλοποιήσει τη διαδικασία έκδοσης βίζας για επισκέπτες και τουρίστες, αλλά την έχει καταστήσει πολύ πιο φθηνή, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις έχει καταργήσει πλήρως τις προϋποθέσεις. Παράλληλα έχει παρατείνει τις φοροελαφρύνσεις για τους ξένους, ενώ ο Κινέζος πρωθυπουργός Λι Τσιανγκ υποσχέθηκε προσφάτως να λάβει περαιτέρω μέτρα για να καταστήσει και πάλι ελκυστική τη χώρα ως επενδυτικό προορισμό. Ολα αυτά εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια του Πεκίνου να βγει από την απομόνωση στην οποία οδήγησε την Κίνα η πανδημία σε συνδυασμό με την πολιτική του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, που έθεσε την ασφάλεια σε απόλυτη προτεραιότητα.
Ουσιαστικά η Κίνα προσπαθεί να επανακτήσει τους δεσμούς της με άλλες χώρες που τη βοήθησαν να σημειώσει θεαματική ανάπτυξη επί δεκαετίες. Οπως επισημαίνει όμως σχετικό ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η Κίνα προσπαθεί να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των ξένων ενώ έχουν αλλάξει τα πάντα, καθώς η οικονομία της επιβραδύνεται, οι έλεγχοι στις επιχειρήσεις και στις κοινωνικές επαφές έχουν ενταθεί και ενισχύονται διαρκώς οι φωνές στην Ουάσιγκτον που την αντιμετωπίζουν με καχυποψία.
Τους τελευταίους μήνες το Πεκίνο έχει απλοποιήσει τη διαδικασία έκδοσης βίζας για επισκέπτες και τουρίστες και έχει παρατείνει τις φοροελαφρύνσεις για τους ξένους.
Τα στοιχεία είναι ενδεικτικά. Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Μετανάστευσης, στη διάρκεια του περασμένου έτους η Κίνα εξέδωσε 711.000 άδειες παραμονής σε ξένους, που αντιπροσωπεύουν μείωση κατά 15% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Οσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες άδειες παραμονής, στις οποίες περιλαμβάνονται όσες αφορούν επιχειρηματίες σε επαγγελματικά ταξίδια, έχουν κι αυτές περιορισθεί ακόμη περισσότερο, καθώς στο ίδιο χρονικό διάστημα μειώθηκαν κατά τα 2/3. Η κλίμακα του προβλήματος είναι φανερή στη Σαγκάη, το λαμπερό χρηματοπιστωτικό κέντρο της Κίνας που άλλοτε ήταν γεμάτο ξένους κάθε είδους.
Το 2022, όμως, ο αριθμός των αδειών παραμονής και εργασίας για τους ξένους εργαζομένους είχε ήδη μειωθεί στις 50.000, από τις 70.000 στις οποίες ανερχόταν μόλις δύο χρόνια νωρίτερα. Η πόλη προσπαθεί ακόμη να ανακάμψει και να ανακτήσει την κοσμοπολίτικη λάμψη της σχεδόν δύο χρόνια από το lockdown που εξώθησε τους ξένους σε άτακτη φυγή. Ο αριθμός των ξένων είχε αρχίσει να μειώνεται πριν και από την πανδημία, καθώς οι επιχειρήσεις είχαν αρχίσει να προσλαμβάνουν ταλαντούχους εργαζομένους από το εγχώριο εργατικό δυναμικό. Για πολλούς όμως τα lockdowns ήταν αυτά που της έδωσαν τη χαριστική βολή.
Προσφάτως σημειώνεται μια μικρή ανάκαμψη στον αριθμό των ξένων στην πόλη, καθώς πολλοί καταφθάνουν για να παρευρεθούν σε διεθνείς εκθέσεις που έχουν αρχίσει και πάλι να λειτουργούν. Σύντομα αναμένεται, άλλωστε, να αυξηθεί ο αριθμός των απευθείας πτήσεων κινεζικών αεροπορικών εταιρειών από και προς τις ΗΠΑ, ενώ οι πτήσεις αυτές είχαν ελαχιστοποιηθεί στη διάρκεια της πανδημίας. Και πάλι πάντως θα είναι πολύ λιγότερες σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ διπλωμάτες, επιχειρηματίες και σύμβουλοι επιχειρήσεων υπογραμμίζουν πως όσες κι αν είναι οι πτήσεις, δεν πρόκειται να ανατρέψουν τους παράγοντες που έχουν απομακρύνει επενδυτές, επιχειρηματίες και επαγγελματίες από την Κίνα.