Η Ινδία θα διεξαγάγει τις μεγαλύτερες εκλογές στον κόσμο από την επόμενη εβδομάδα και ο νυν πρωθυπουργός της Ναρέντρα Μόντι θεωρείται φαβορί. Και ήδη καταγράφει τους μελλοντικούς στόχους του. «Βλέπουμε σταθερό ρυθμό ανάπτυξης 6%-8% ολόκληρη την επόμενη δεκαετία», δήλωσε τον Ιανουάριο στο Ρόιτερς. Πρόκειται για μία εντυπωσιακή πρόβλεψη, κυρίως διότι η διεθνής οικονομία θα εμφανίσει αναιμική ανάπτυξη. Πλησίον του χαμηλότερου σημείου διακύμανσης, η Ινδία, η πέμπτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, θα ξεπεράσει τη Γερμανία και την Ιαπωνία έως το 2028.
Ωστόσο, ακόμη κι αν η παραγωγή αυξηθεί 8% ετησίως, η Ινδία θα υπολείπεται του να εξασφαλίσει καθεστώς ανεπτυγμένης χώρας έως το 2047, την 100ή επέτειο από την ανεξαρτησία της από τη βρετανική κυριαρχία. Η οικονομία αναπτύχθηκε με μέσο ετήσιο ρυθμό 5,8% από το 2014, όταν το Κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα του Μόντι ανέλαβε τα ηνία. Αυτό δεν είναι κακό, δεδομένου ότι κυβέρνησε εν μέσω πανδημίας. Ωστόσο, με την προηγούμενη κυβέρνηση η μέση ετήσια αύξηση του ΑΕΠ ήταν 8% το 2004-2013, αν και στηρίχθηκε σε αλόγιστο δανεισμό και κατέληξε σε οικονομική κρίση.
Ο Μόντι εξυγίανε το χρηματοπιστωτικό σύστημα και εφάρμοσε μεταρρυθμίσεις, όπως ο πτωχευτικός κώδικας, η επιβολή εισφοράς σε αγαθά και υπηρεσίες, καθώς και οι νέοι κανόνες για τα ακίνητα. Η Ινδία σήμερα είναι πιο αποδοτική, πιο ανοιχτή σε ξένα κεφάλαια, προσφέροντας βελτιωμένη προστασία στους πιστωτές. Υπό τις τρέχουσες συνθήκες θα μπορούσε να επιτύχει τουλάχιστον 6% μέση ετήσια ανάπτυξη έως το 2030, όπως επισημαίνει ο Σαντάνου Σενγκούπτα, οικονομολόγος της Goldman Sachs στην Ινδία. Ενισχύοντας το αθροιστικό ποσοστό συμμετοχής των επενδύσεων και του εργατικού δυναμικού έως τα προηγούμενα υψηλά επίπεδα, θα προσετίθεντο άλλες 150 μ.β. και με μερικές ακόμη μεταρρυθμίσεις θεωρείται εφικτός ο δυνητικός μακροπρόθεσμος ρυθμός του 8%, προσθέτει ο κ. Σενγκούπτα.
Τα «δίδυμα ελλείμματα» της Ινδίας, δημοσιονομικό και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, είναι πλέον υπό έλεγχο. Οι εξαγωγές ανθούν, ειδικά στις υπηρεσίες πληροφορικής. Οι εταιρείες ακολουθούν το παράδειγμα της Walmart και της JPMorgan με στόχο τη δημιουργία παγκόσμιων κόμβων. Ο διψήφιος πληθωρισμός ανήκει στο παρελθόν και η ρουπία τελεί υπό διαπραγμάτευση σε εξαιρετικά στενή ζώνη διακύμανσης. Ωστόσο, η επιτάχυνση του οικονομικού ρυθμού θα απαιτήσει περισσότερα. Οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 1/3 του ΑΕΠ της Ινδίας, κάτω από το ανώτατο όριο του 40% το 2010 έως το 2011.
Η «Νέα Ινδία», η οποία μεταφράζεται σε παραγωγή υψηλής τεχνολογίας, υπηρεσίες πληροφορικής και νεοφυείς επιχειρήσεις, απασχολεί το 5% του εργατικού δυναμικού, αλλά αντιστοιχεί στο 15% του ΑΕΠ, λέει η Πραντζούλ Μπαντάρι, προϊσταμένη οικονομολόγος Ινδίας στην HSBC. Το υπόλοιπο της οικονομίας, ήτοι οι μικρές εταιρείες και η γεωργία, υστερεί. Μπορεί οι πλούσιοι να αγοράζουν ακριβούς καθαριστές αέρα Dyson και να κάνουν διακοπές στις Μαλδίβες, αλλά η συνολική κατανάλωση, η οποία συνήθως συνεισφέρει περίπου το 60% του ΑΕΠ, προβλέπεται να αυξηθεί φέτος μόνο κατά 3%.
Περίπου 800 εκατ. Ινδοί είναι αρκετά φτωχοί και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για το πρόγραμμα δωρεάν δημητριακών για άλλα πέντε χρόνια. Οι περισσότεροι επιβιώνουν, δεν ευημερούν. Η κυβέρνηση Μόντι παρείχε τραπεζικούς λογαριασμούς, κατασκεύασε τουαλέτες και προσέφερε δωρεάν αέριο μαγειρέματος στους φτωχούς, αλλά συνάντησε επίσης σκληρή αντίσταση, όπου οι αλλαγές καθυστέρησαν. Δεν κατόρθωσε να μεταρρυθμίσει τη γεωργία, η οποία παράγει μόλις το 15% του ΑΕΠ, παρόλο που περισσότερο από το 50% του πληθυσμού ζει από αυτήν. Πάντως, η ανάπτυξη δεν εξαρτάται ούτε από τον Μόντι, μιας και ασχέτως εκλογικής έκβασης, οι μεταρρυθμίσεις του είναι δύσκολο να ανατραπούν.