Tο νέο επεισόδιο της ενεργειακής αντιπαράθεσης Ουάσιγκτον – Μόσχας «παίζεται» στη Σιβηρία, στην Αυτόνομη Περιφέρεια Γιαμάλων Νένετς από όπου εξάγεται το περισσότερο φυσικό αέριο της Ρωσίας. Στην περιοχή κατασκευάζεται μια νέα παράκτια εγκατάσταση, έργο πνοής για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος φιλοδοξεί να υπερτριπλασιάσει τις εξαγωγές LNG τα επόμενα χρόνια, «σκοντάφτει» όμως στη Δύση.
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), μια από τις πιο σημαντικές πηγές ενέργειας στον κόσμο, αποτελεί πλέον σημείο ανάφλεξης μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ, με την Ουάσιγκτον να επιστρατεύει μπαράζ κυρώσεων για να ακρωτηριάσει την πρωτοβουλία, γνωστή ως Arctic LNG 2, εμποδίζοντας μεταξύ άλλων τη Ρωσία να παραλάβει εξειδικευμένα δεξαμενόπλοια που χρειάζονται για τη μεταφορά φυσικού αερίου. «Ρόλος μας είναι να διασφαλίσουμε ότι το Arctic LNG 2 θα αποτύχει», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέφρεϊ Πάιατ σε πρόσφατο συνέδριο στην Ελβετία.
Σε παγκόσμιο επίπεδο αυξάνεται η ζήτηση για LNG, καθώς οι κυβερνήσεις εγκαταλείπουν τον άνθρακα ενώ επιταχύνεται η παραγωγή ενεργοβόρας τεχνητής νοημοσύνης. Η διαμάχη στην Αρκτική κλιμακώνεται μάλιστα σε μια ευαίσθητη στιγμή για την ενεργειακή πολιτική στις ΗΠΑ, οι οποίες πέρυσι έγιναν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας LNG. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει «παγώσει» την έγκριση νέων εξαγωγών LNG λόγω περιβαλλοντικών ανησυχιών, κίνηση που έχει εξοργίσει επιχειρηματικούς ομίλους και πελάτες σε συμμαχικές, ενεργειακά φτωχές χώρες, όπως η Ιαπωνία και η Γερμανία. Ανάμεσα σε εκείνους που πιέζουν να αντιστραφεί η παύση είναι ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος της Βουλής Μάικ Τζόνσον, συνδέοντας μάλιστα το θέμα με την ψηφοφορία στο Κογκρέσο για τη βοήθεια στην Ουκρανία.
Αμερικανικές κινήσεις εμποδίζουν τη Ρωσία να παραλάβει αλλά και να κατασκευάσει δεξαμενόπλοια υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Ο Πούτιν την ίδια ώρα ποντάρει στο LNG για να χρηματοδοτήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία και να αντισταθμίσει την πτώση από τις παραδοσιακές εξαγωγές αερίου μέσω αγωγών που κατέρρευσαν μετά την εισβολή. Ενώ η Ρωσία έχει βρει νέες αγορές για το πετρέλαιό της, το οποίο μεταφέρεται με πλοίο, η αντικατάσταση των χαμένων όγκων που περνούσαν μέσω σταθερών αγωγών φυσικού αερίου αποδεικνύεται πιο δύσκολη. Εκεί «μπαίνει» το LNG. Το πείραμα της Ρωσίας με το υγροποιημένο αέριο είναι μέχρι στιγμής σχετικά μικρό, αλλά το Κρεμλίνο θέλει να επεκταθεί γρήγορα. Περίπου 32 εκατ. μετρικοί τόνοι ετήσιας δυναμικότητας βρίσκονται υπό κατασκευή, σύμφωνα με τη Rystad Energy, πέρα από τους υπάρχοντες 29 εκατ. τόνους.
Το Κρεμλίνο χρησιμοποιεί εδώ και καιρό τις εξαγωγές ενέργειας ως μοχλό πίεσης. Το 1990, για παράδειγμα, η Σοβιετική Ενωση διέκοψε τις προμήθειες πετρελαίου στη Βαλτική για να παρακωλύσει τα κινήματα ανεξαρτησίας, ενώ ακόμη και πριν εισβάλει στην Ουκρανία, η Μόσχα μείωσε τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη, προκαλώντας αύξηση τιμών. Τον Δεκέμβριο του περασμένου έτους, το πρώτο από τα τρία εργοστάσια υγροποίησης, γνωστά στη βιομηχανία ως «τρένα», ολοκληρώθηκε στο Arctic LNG 2 και η εγκατάσταση άρχισε να παράγει LNG. Οι εξαγωγές έπρεπε να ξεκινήσουν το πρώτο τρίμηνο, όμως τα ειδικά κατασκευασμένα πλοία που χρειάζεται η Novatek, ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας πίσω από το έργο, για να διαπεράσει παγωμένα μέρη του Αρκτικού ωκεανού δεν είχαν παραδοθεί. Η Hanwha Ocean, μια ναυπηγική εταιρεία της Νότιας Κορέας, όπως και η ιαπωνική Mitsui O.S.K. Lines, δήλωσαν ότι ακύρωσαν τα σχέδια να ναυπηγήσουν πλοία για το Arctic LNG 2 για λόγους που σχετίζονται με κυρώσεις.
Χωρίς πλοία, η Novatek δεν μπορεί να εξάγει φυσικό αέριο. Ως αποτέλεσμα, η παραγωγή LNG έχει σταματήσει και η εγκατάσταση ανακυκλώνει ως επί το πλείστον το ήδη παραγόμενο αέριο. Η Ρωσία προσπαθεί να κατασκευάσει τα δικά της πλοία σε ένα ναυπηγείο στις ακτές του Ειρηνικού, δυσκολεύεται όμως να προμηθευθεί εξαρτήματα που κατασκευάζονται σε μεγάλο βαθμό από τη γαλλική Gaztransport & Technigaz, η οποία έχει σταματήσει να λειτουργεί στη Ρωσία. Συνολικά, οι ΗΠΑ έχουν πλήξει τη νεοσύστατη βιομηχανία LNG της Ρωσίας με τέσσερα κύματα κυρώσεων από τον Σεπτέμβριο, στοχεύοντας εταιρείες εκμετάλλευσης για το έργο Arctic LNG 2, πλοία αποθήκευσης, ναυτιλιακές εταιρείες κ.ο.κ. «Ως G7 δεσμευόμαστε συλλογικά να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να εμποδίσουμε τα μελλοντικά ενεργειακά έσοδα της Ρωσίας», λέει ο Πάιατ.