Εκατοντάδες είναι τα παραδείγματα franchisees οι οποίοι καταλήγουν στα δικαστήρια κόντρα σε πρώην συνεργάτες, τους franchisors. Πότε η μία και πότε η άλλη πλευρά αισθάνονται ότι δεν τηρήθηκαν οι συμβατικές υποχρεώσεις, με αποτέλεσμα να προσφεύγουν σε χρονοβόρες και δαπανηρές διαδικασίες για να βρουν το δίκιο τους. Ποια είναι τα μυστικά που μπορεί να περιορίσουν τις πιθανότητες να φτάσουν οι σχέσεις των δύο μερών στα άκρα; Κατ’ αρχάς η έρευνα. «Ενας από τους απαράβατους κανόνες αναφέρει: ερεύνησε πριν επενδύσεις (investigate before invest)», επισημαίνει ο Σωτήρης Γιαννακάκης, δικηγόρος και γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Franchising. To δεύτερο μυστικό είναι η υπογραφή σωστής και αναλυτικής σύμβασης, «τη σύνταξη και τον έλεγχο της οποίας καλό είναι να αναλάβει νομικός εξειδικευμένος στα θέματα του franchising», όπως αναφέρει ο κ. Γιαννακάκης. Μπορεί αυτό να συνεπάγεται μια πρόσθετη δαπάνη, ωστόσο οι ειδικοί το συνιστούν, καθώς οι κακοτοπιές είναι πολλές. Απευθυνθήκαμε στη δικηγόρο Αντυ Καλογεροπούλου, η οποία μας απαρίθμησε μερικά από τα σημεία που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής.
Υπάρχει στη σύμβαση ρήτρα αποκλειστικής γεωγραφικής εκμετάλλευσης για τον franchisee; Διότι δεν έχει νόημα να επενδύσει κάποιος μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για να φτιάξει ένα μαγαζί και ο franchisor να δώσει την άδεια για τη λειτουργία πανομοιότυπου καταστήματος σε απόσταση ενός οικοδομικού τετραγώνου. Ο τζίρος θα «σπάσει» και ο χρόνος απόσβεσης θα αυξηθεί, αν ποτέ γίνει απόσβεση.
Λύεται η σύμβαση. Τι γίνεται με τα αδιάθετα εμπορεύματα; Θα τα αγοράσει ο franchisor σε προσυμφωνημένο τίμημα; Θα υποχρεωθεί ο franchisee να τα πουλήσει στην αγορά μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα; Στη δεύτερη περίπτωση, η ζημιά για τον franchisee είναι πολύ μεγάλη.
Υπάρχει στη σύμβαση ρήτρα που απαγορεύει στον franchisee να ασκήσει παρεμφερή δραστηριότητα με αυτήν του παρόχου σε περίπτωση λύσης της σύμβασης; Σε μια τέτοια περίπτωση, ο franchisee θα υποχρεωθεί όχι μόνο να κατεβάσει τις ταμπέλες και να αλλάξει σήματα, αλλά ακόμη και να εγκαταλείψει το κατάστημα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.