Το θέμα σήμερα είναι ένα ταμπού. Αφορά τα εργατικά ατυχήματα. Η αφορμή δόθηκε από το ατύχημα στα Ελληνικά Πετρέλαια το οποίο συνέβη στις 8 Μαΐου 2015, στα Διυλιστήρια Ασπροπύργου. Υπενθυμίζω ότι από το ατύχημα τραυματίστηκαν έξι εργάτες. Στο διάστημα που μεσολάβησε, δυστυχώς, τέσσερις από τους τραυματίες κατέληξαν, ενώ φαίνεται ότι οι άλλοι δύο διέφυγαν τον κίνδυνο. Θέλω αρχικά να εκφράσω τα θερμά συλλυπητήριά μου στις οικογένειες των θυμάτων. Θέλω επίσης να διαβεβαιώσω ότι ο σχολιασμός μου, έχει σαν αφορμή το ατύχημα και τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε τα ατυχήματα και δεν έχει καμία σχέση ούτε με την εταιρεία ούτε με τα θύματα.
Λεπτομέρειες για το τι επακολούθησε μετά το ατύχημα, αντιγράφω από το σχετικό ρεπορτάζ της «Κ» της 9ης Μαΐου 2015:
«…Το περιστατικό, σύμφωνα με τα ΕΛΠΕ, σημειώθηκε χθες στις 8.20 π.μ. από ανάφλεξη σε μονάδα εγκαταστάσεων των Διυλιστηρίων Ασπροπύργου, κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης από έμπειρη ελληνική εργολαβική εταιρεία. Οπως αναφέρουν τα ΕΛΠΕ, το περιστατικό αντιμετωπίστηκε άμεσα από τις υπηρεσίες πυρόσβεσης του διυλιστηρίου, ενώ ελήφθησαν όλα τα προβλεπόμενα μέτρα ασφαλείας. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο διευθυντής εταιρικών σχέσεων των ΕΛΠΕ, Αγγελος Στράνης, τόνισε ότι θα ερευνήσει τις καταγγελίες εργαζομένων, οι οποίοι έκαναν λόγο για ελλιπή μέτρα ασφαλείας. Σύμφωνα με τους εργαζόμενους, οι οποίοι πραγματοποίησαν χθες συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από τα Διυλιστήρια, η εργολαβική εταιρεία που ανέλαβε τη συντήρηση της μονάδας απασχολούσε ανειδίκευτο προσωπικό σε 12ωρη και 16ωρη βάση με πολύ χαμηλές αμοιβές.
»Στις εγκαταστάσεις μετέβη εσπευσμένα χθες ο υπουργός ΠΑΠΕΝ, Παναγιώτης Λαφαζάνης… Ο υπουργός ευχήθηκε “να μη θρηνήσουμε θύματα” και εξέφρασε την οδύνη της κυβέρνησης για την τραγωδία στα ΕΛΠΕ και τη συμπαράστασή της στις οικογένειες των τραυματιών, ενώ ζήτησε από τη διοίκηση της εταιρείας την ταχύτατη και σε βάθος διερεύνηση της τραγωδίας. “Πρέπει να αποδοθούν, εδώ και τώρα, ευθύνες όπου υπάρχουν και να αναδειχθούν τα αίτια. Για να μπορέσουμε να αποφύγουμε τέτοια συμβάντα στο μέλλον” τόνισε και συμπλήρωσε “το πρώτο μέλημά μας είναι η ασφάλεια στα ΕΛΠΕ”».
Αυτά είναι τα γεγονότα όπως τα περιγράφουν στις εφημερίδες. Ολοι φυσικά θα έπρεπε να περιμένουμε το πόρισμα από την έρευνα που ζητήθηκε από τον υπουργό, πριν βγάλουμε πρόχειρα συμπεράσματα. Αυτά όμως που άκουσα σε ραδιοφωνική εκπομπή την ημέρα του ατυχήματος με έκαναν κυριολεκτικά να προβληματιστώ και αποφάσισα να γράψω το σημερινό κείμενο. Πριν ολοκληρωθεί οποιαδήποτε διερεύνηση, είχαμε βρει τον ένοχο και τον καταδικάσαμε. Θα σας δώσω μόνο μερικές φράσεις από την εκπομπή για διαπιστώσετε την ευκολία του καταγγελτικού λόγου. «Kλασικό εργατικό ατύχημα». «Εντατικοποίηση της εργασίας υπέρ του καπιταλιστικού κέρδους». «Ελλειψη μέτρων ασφαλείας». «Αθλιες συνθήκες εργασίας». Και φυσικά όλες οι καταγγελίες συνοδεύονται από την επωδό ότι «μόνο το ΚΚΕ καταδίκασε το νέο έγκλημα στα ΕΛΠΕ».
Ισως ήταν η αντιδιαστολή μεταξύ καπιταλισμού και κομμουνισμού που μου έφερε στον νου μια πολωνική παροιμία: «Καπιταλισμός είναι η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άλλον άνθρωπο. Κομμουνισμός είναι ακριβώς το αντίστροφο». Δηλαδή, πάλι η εκμετάλλευση του ανθρώπου από άνθρωπο. Κάτι θα ξέρουν οι Πολωνοί που έζησαν για πολλά χρόνια κάτω από κομμουνιστικό καθεστώς.
Ατυχήματα συμβαίνουν παντού και πάντοτε. Εμείς όμως, σαν κάτοικοι της τελευταίας Σοβιετικής Δημοκρατίας, πιστοί στην κομμουνιστική ιδεολογία μας, τα συνδέουμε με τον καταραμένο καπιταλισμό, ο οποίος επιδιώκει το κέρδος με κάθε τρόπο, θυσιάζοντας την ασφάλεια και τη ζωή των εργαζομένων. Δεν είναι όμως έτσι. Και επειδή θέλω πάντοτε να τεκμηριώνω τις θέσεις μου, θα θυμίσω ότι το μεγαλύτερο εργατικό ατύχημα στη σύγχρονη εποχή έγινε στη Σοβιετική Ενωση, κάτω από κομμουνιστικό καθεστώς.
Αναφέρομαι φυσικά στο ατύχημα στο Τσερνόμπιλ. Ετσι για την ιστορία αντιγράφω από το www.sansimera.gr: «Ηταν ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 όταν οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό “Βλαντιμίρ Ιλιτς Λένιν”, στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας, άρχισαν τις προγραμματισμένες εργασίες για ένα πείραμα, που σκοπό είχε να ελέγξει τα συστήματα ασφαλείας, αλλά οδήγησε στο μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα.
…Στη 1.23 το πρωί, η αλυσιδωτή αντίδραση στον τέταρτο αντιδραστήρα προκάλεσε διαδοχικές εκρήξεις, οι οποίες τίναξαν στον αέρα το ατσάλινο κάλυμμα του αντιδραστήρα, βάρους χιλίων τόνων. Τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού σκορπίστηκε στον αέρα, μέσω του οποίου μεταφέρθηκε στις γύρω περιοχές με ταχείς ρυθμούς.
Στις 28 Απριλίου, σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας και απαίτησαν μια εξήγηση. Παρότι η σοβιετική κυβέρνηση αποπειράθηκε αρχικώς να συγκαλύψει το γεγονός, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι υπήρξε ένα “μικρό ατύχημα”.
Επί δέκα ημέρες, τα φλεγόμενα πυρηνικά καύσιμα απελευθέρωναν στην ατμόσφαιρα εκατομμύρια ραδιενεργά στοιχεία, σε ποσότητα που αντιστοιχεί σε 200 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμας. Ραδιενεργός σκόνη απλώθηκε πάνω από την Ευρώπη και μέχρι τον Βόρειο Πόλο…
Επισήμως, 31 άνθρωποι πέθαναν λίγο μετά την έκρηξη. Ομως, από το 1986 έως σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 25.000 στρατιώτες και πολίτες από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, οι οποίοι εστάλησαν στις εργασίες αποκατάστασης του σταθμού. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 8,4 εκατομμύρια άνθρωποι στις τρεις αυτές χώρες έχουν εκτεθεί στη ραδιενέργεια, από την οποία έχει μολυνθεί έκταση 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ίση με τη μισή έκταση της Ιταλίας. Τετρακόσιες χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τις εστίες τους, αλλά περίπου 6 εκατομμύρια εξακολουθούν να ζουν σε μολυσμένες ζώνες.
Οι ακριβείς λόγοι που οδήγησαν σ’ αυτή την τραγωδία παραμένουν άγνωστοι. Διαφαίνεται, όμως, ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε μία σειρά αλυσιδωτών παραγόντων, όπως τα ανεπαρκή συστήματα ασφαλείας και προστασίας του αντιδραστήρα, καθώς και οι λανθασμένοι χειρισμοί (ίσως και χωρίς σχετική εξουσιοδότηση) των ελλιπώς καταρτισμένων εργαζομένων…».
Αλήθεια, πόση υποκρισία υπάρχει στον τόπο μας; Ολα αυτά για τα οποία σήμερα κατηγορούμε μια ελληνική εταιρεία συνέβαιναν και στη μητέρα Σοβιετική Ενωση, η οποία υποτίθεται ότι φρόντιζε τους εργαζομένους της. Σε ένα τόσο κρίσιμο σημείο, όπως το πυρηνικό εργοστάσιο, υπήρχαν «ανεπαρκή συστήματα ασφαλείας» και «ελλιπώς κατηρτισμένοι εργαζόμενοι». Αλλά το πιο σημαντικό στοιχείο, είναι η πλήρης απόκρυψη του ατυχήματος, γεγονός που επιδείνωσε σημαντικά το πρόβλημα και είχε σαν συνέπεια να έχουμε πολύ περισσότερα θύματα γιατί δεν εκκενώθηκαν άμεσα οι γύρω περιοχές.
Ας αφήσουμε κατά μέρος την εύκολη προπαγάνδα και κριτική. Ατυχήματα συμβαίνουν και θα συμβαίνουν παντού, ανεξάρτητα από την ιδεολογία. Είναι μέρος της ζωής μας. Μπορούμε και πρέπει να προσπαθούμε να τα περιορίσουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό, αλλά όποιος ισχυρίζεται ότι μπορούμε να τα αποφύγουμε, είναι βαθιά νυχτωμένος ή σωστότερα φοράει μαύρες, κατάμαυρες παρωπίδες. Ειδικά οι εργολαβικές εταιρείες, που παρέχουν υπηρεσίες σε τρίτους, προσέχουν πολύ περισσότερο το θέμα της ασφάλειας ώστε να μην έχουν ατυχήματα, γιατί απλούστατα αν έχουν ατυχήματα θα χάσουν τους πελάτες τους. Δεν υπάρχει στη ζωή δραστηριότητα, ακόμα και ψυχαγωγική, χωρίς τον κίνδυνο ατυχήματος. Ολα τα άλλα είναι φτηνή προπαγάνδα! Και κάτι τελευταίο. Τα ΕΛΠΕ δεν είναι δα και η απόλυτα ιδιωτική εταιρεία. Νομίζω ότι ο πρόεδρος και ο διευθύνων σύμβουλος διορίζονται από την εκάστοτε κυβέρνηση. Αρα μάλλον κρατική είναι! Αλλά, πάντα ο καπιταλισμός φταίει. Για του λόγου το αληθές, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Νίνα Κασιμάτη απέδωσε τα εγκλήματα του Βουλγάρου παιδοκτόνου και του Γερμανού πιλότου της GermanWings στη «καταπίεση του καπιταλισμού»!!!
ΥΓ. 1. Οπως ανακοινώθηκε, έχουν ήδη κληθεί σε απολογία εννέα στελέχη της εταιρείας.
ΥΓ. 2. Εντελώς συμπτωματικά, στις 30 Μαΐου, όταν κατέληξε ο τέταρτος τραυματίας από τα ΕΛΠΕ, κατέληξε και ο πέμπτος τραυματίας από το φονικό ατύχημα σε καφενείο της Αγχιάλου που συνέβη στις 4 Φεβρουαρίου, από έκρηξη φιάλης υγραερίου. Μήπως το είδατε στις ειδήσεις των 8; Φυσικά, όχι. Δεν πουλάει ο θάνατος του πέμπτου τραυματία από έκρηξη σε καφενείο, ενώ πουλάει ο θάνατος του τέταρτου τραυματία από ατύχημα σε εργοστάσιο!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων