Αφού κυμάνθηκε στα επίπεδα περί το 1:115 με 1:125 έναντι του δολαρίου τον περασμένο έτος, το γιεν υποχώρησε κατά 7% τον Δεκέμβριο και η ισοτιμία του βρέθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών ετών. H Ιαπωνία χρειάζεται ένα ανίσχυρο γιεν, αλλά αν η υποχώρησή του συνεχισθεί, θα αντιδράσουν οι κυβερνήσεις άλλων ασιατικών χωρών.
Το μεγάλο χρέος του δημόσιου τομέα και τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια περιορίζουν τα περιθώρια της Ιαπωνίας για νομισματικά ή δημοσιονομικά κίνητρα. H υποτίμηση είναι ένα από τα ελάχιστα εργαλεία για την αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού. Ενα ανίσχυρο γιεν θα έδινε ώθηση στις εξαγωγές και θα ανέβαζε τις τιμές των εισαγωγών, συνεισφέροντας στην αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού και στη μείωση των πραγματικών επιτοκίων. H φημολογία ότι η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα αγοράσει ξένα ομόλογα προκειμένου να προκαλέσει διολίσθηση του γιεν προκάλεσε την πρόσφατη υποχώρησή του. Μόλις διέρρευσε, όμως, η Τράπεζα το αρνήθηκε κατηγορηματικά. H υποτίμηση αντανακλά μάλλον τη φθίνουσα εμπιστοσύνη των επενδυτών στην ιαπωνική οικονομία.
Το υπουργείο Οικονομίας, που ελέγχει τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της Ιαπωνίας, ισχυρίζεται ότι η διολίσθηση του γιεν υποκινείται από την αγορά και ότι δεν προτίθεται να υποτιμήσει το νόμισμα μέσω παρέμβασης. Αξιωματούχοι της Κίνας και της Νότιας Κορέας έχουν προειδοποιήσει ότι τυχόν υποτίμηση του γιεν εγκυμονεί κινδύνους αλυσιδωτών υποτιμήσεων και οικονομικής αστάθειας στην περιοχή.
Ωστόσο, το γουάν έχει υποτιμηθεί σημαντικά. H ανταγωνιστικότητα της Κίνας ενισχύεται από την ταχεία αύξηση της παραγωγικότητας, που συνήθως συνεπάγεται αύξηση των μισθών ή ενίσχυση του νομίσματος. Οι μισθοί, όμως, διατηρούνται σε χαμηλά επίπεδα λόγω πλεονασματικής προσφοράς εργασίας, ενώ το μερικώς μετατρέψιμο νόμισμα της Κίνας είναι συνδεδεμένο με το δολάριο. Ακόμη κι αν το γιεν υποχωρούσε περαιτέρω, η Κίνα δεν θα χρειζόταν να υποτιμήσει το νόμισμά της. Σύμφωνα, άλλωστε, με την Deutsche Bank, ακόμη και η Νότια Κορέα που ανταγωνίζεται άμεσα τις ιαπωνικές εξαγωγές, δεν πρόκειται να πληγεί από τυχόν υποτίμηση του γιεν. H Τράπεζα ισχυρίζεται ότι όταν το γιεν υποχώρησε ραγδαία έναντι το δολαρίου, την τριετία 1995-98, η Ιαπωνία δεν απέσπασε κανένα μερίδιο αγοράς από τη Νότια Κορέα, οι εξαγωγές της οποίας συνέχισαν να αυξάνονται ταχύτερα από τις ιαπωνικές.
Το πρόβλημα είναι ότι μια μικρή υποτίμηση δεν πρόκειται να θέσει τέλος στον αποπληθωρισμό εφόσον οι εισαγωγές της Ιαπωνίας αντιπροσωπεύουν μόλις το 10% του ΑΕΠ της. Μια σημαντική υποτίμηση θα δημιουργούσε πληθωρισμό, αλλά θα πυροδοτούσε κύμα υποτιμήσεων σ’ όλη την Ασία. Κι εφόσον η Ιαπωνία και οι ασιατικές χώρες αντιπροσωπεύουν το 30% του παγκόσμιου εμπορίου, οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις στην περιοχή θα μετέφεραν αποπληθωριστικές πιέσεις στην Αμερική και στην Ευρώπη.
