Η διαρροή των εγγράφων του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών, που αποκάλυψαν ότι περισσότερα από 2 τρισ. δολάρια ύποπτου χρήματος διακινήθηκε από το 1999 μέχρι το 2017 μέσα από τα πιο ηχηρά ονόματα του τραπεζικού συστήματος, πυροδότησε ένα σφυροκόπημα των τραπεζικών μετοχών διεθνώς. Και αυτό το σφυροκόπημα έστειλε ένα σαφές μήνυμα σε χρηματοπιστωτικούς κολοσσούς, ρυθμιστικές αρχές και κυβερνήσεις: Το πλαίσιο για την αντιμετώπιση του μαύρου χρήματος πρέπει άμεσα να εκσυχρονιστεί και να ενισχυθεί.
Εδώ και καιρό ειδικοί προειδοποιούσαν ότι το υφιστάμενο νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις ταχύτατες εξελίξεις και τον διαρκή μετασχηματισμό του χρηματοοικονομικού συστήματος. Τα FinCen Files, όπως λέγονται τα έγγραφα που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, «αποκαλύπτουν την ανησυχητική αλήθεια ότι τεράστιες ποσότητες παράνομου χρήματος ρέουν στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και ότι μεγάλες τράπεζες “φιλοξενούν” διεφθαρμένους και εγκληματίες, των οποίων η δράση συνιστά μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την εθνική ασφάλεια» σχολιάζει η Wall Street Journal.
Οι ίδιες οι τράπεζες επισημαίνουν ότι το υφιστάμενο πλαίσιο δεν τους προσφέρει τα εργαλεία που χρειάζονται για να έχουν την αποτελεσματική εποπτεία των συναλλαγών τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που καλούνται να διαχειριστούν σε καθημερινή βάση. Ωστόσο δεν πρόκειται για μικρούς, «αδύναμους» οργανισμούς, και επομένως δεν μπορούν να μοιράζονται με τις ρυθμιστικές αρχές την ευθύνη και να οφείλουν να λογοδοτήσουν ή τουλάχιστον να καλύψουν τα κενά τους.
Αν και τα ελληνικά μέσα, έχοντας στραμμένο το βλέμμα στην Τουρκία, εστιάζουν στο σκάνδαλο Αλμπαϊράκ, που αποκάλυψαν τα FinCen, η Βρετανία με περισσότερες από 600 εταιρείες να αναφέρονται στα έγγραφα, φαίνεται να είναι το μεγαλύτερο κέντρο διακίνησης ύποπτου χρήματος, με τις ΗΠΑ να ακολουθούν. Όπως αναφέρει το Bloomberg ένα τεράστιο δίκτυο δικηγόρων, λογιστών, τραπεζιτών «λαδώνει» τους τροχούς του οχήματος, που μεταφέρι το παράνομο χρήμα μέσω Λονδίνου και σχολιάζει ότι η υπόθεση αυτή αποκαλύπτει πως ο κόσμος χάνει τη μάχη κατά του ξεπλύματος χρήματος.
Τα πράγματα δε γίνονται ακόμη πιο δύσκολα όσο εξελίσσονται τα ψηφιακά εργαλεία. Με την ταχύτητα των πληρωμών να αυξάνεται συνεχώς και τα εικονικά νομίσματα να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, τα εγκληματικά δίκτυα θα βρίσκουν συνεχώς νέους τρόπους να μεταφέρουν και να κρύβουν παράνομο χρήμα, σημειώνει το ειδησεογραφικό δίκτυο και υπογραμμίζει ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα πρέπει να εντείνουν την προσπάθειά τους και να «τα πάνε πολύ καλύτερα».
Τα κέρδη από πολέμους ανάμεσα σε καρτέλ ναρκωτικών, προϊόντα κατάχρησης και υπεξαίρεσης, αποταμιεύσεις που έγιναν με κόπο για να χαθούν σε σχήματα Ponzi, πέρασαν μέσα από τους μεγαλύτερα τραπεζικά ιδρύματα, συχνά παρά τις προειδοποιήσεις των υπαλλήλων των τραπεζών αυτών, σύμφωνα με την έρευνα του Buzzfeed News και του ICIJ. Kαι αυτό δεν μπορεί να επιτραπεί για πολύ ακόμη.