Η αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές εν μέσω της πανδημικής κρίσης στρέφει μαζικά τους επενδυτές προς το καταφύγιο του δολαρίου, με τις εκδόσεις ομολόγων σε αμερικανικό νόμισμα, τόσο από κυβερνήσεις όσο και από επιχειρήσεις, να σημειώνουν φέτος αύξηση-ρεκόρ.
Η συνολική αξία των ομολογιακών εκδόσεων σε δολάρια από φορείς εκτός ΗΠΑ ανέρχεται φέτος στο 1,29 τρισ. δολάρια, ποσό αυξημένο κατά 21% σε σύγκριση με τα αντίστοιχα επίπεδα της περσινής χρονιάς, όπως προκύπτει από στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg. Την προτίμησή τους σε εκδόσεις δολαρίου δείχνουν όχι μόνο επιχειρήσεις -από την ιαπωνική εταιρεία αυτοκινήτων Nissan Motor μέχρι την εταιρεία ύδρευσης της Μανίλα- μέχρι κυβερνήσεις αναδυομένων οικονομιών, όπως η Ινδονησία και Κολομβία.
Παρόλο που η χρηματοδότηση σε δολάρια σε σύγκριση με το μέγεθος της παγκόσμιας οικονομίας παραμένει σε επίπεδα χαμηλότερα εν συγκρίσει με τα υψηλά προ δεκαετίας, το μερίδιο του αμερικανικού νομίσματος στην «πίτα» των διεθνών εκδόσεων χρέους έχει αυξηθεί σε υψηλά 20ετίας, σύμφωνα με το BBG, που επικαλείται έκθεση της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών(BIS).
H «έκρηξη» των offshore ομολογιακών εκδόσεων συνοδεύεται και από αντίστοιχη δραστηριότητα και εντός της αμερικανικής αγοράς. Βασική κινητήριος δύναμη η Φέντεραλ Ριζέρβ των ΗΠΑ, με μείωση του βασικού επιτοκίου κοντά στο μηδέν τον Μάρτιο αλλά και με την έναρξη προγραμμάτων αγοράς εταιρικού χρέους, διασφαλίζοντας την ομαλή ροή πίστωσης, ακόμη και όταν τα Lockdowns κλόνιζαν την οικονομική δραστηριότητα.
Όπως ακριβώς συνέβη και στην πιστωτική κρίση του 2008, έτσι και στην κρίση λόγω Covid-19, το δολάριο εδραιώνει το ρόλο του ως κυρίαρχο νόμισμα, παρότι οι μονομερείς πολιτικές του προέδρου Τραμπ προκαλούν τη δυσαρέσκεια των άλλων χωρών.
«Όπου υπάρχει κρίση, εταιρείες και χώρες προσπαθούν να διασφαλίσουν ότι έχουν τη χρηματοδότηση που χρειάζονται», επισημαίνει ο Τζιμ Ο’Νιλ πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs και εκείνος που επινόησε το ακρωνύμιο BRIC. «Οι αγορές δολαρίου αποτελούν τη μοναδική, πραγματική πηγή χρηματοδότησης, οπότε η κατάσταση ανατροφοδοτείται», εξηγεί ο κ. Ο’Νιλ, που προεδρεύει του διεθνούς Οίκου Chatham.
H φθηνή χρηματοδότηση σε δολάρια ανά τον κόσμο συνέβαλε στο να αποφευχθεί η εξέλιξη της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης λόγω Covid-19 σε χρηματοπιστωτική, παρέχοντας σε επιχειρήσεις και κυβερνήσεις πρόσβαση σε φθηνό χρήμα. Θα μπορούσε όμως να αποτελέσει τη «ρίζα» μιας επόμενης κρίσης, εάν το δολάριο αρχίσει να ανατιμάται, ωθώντας προς τα πάνω το κόστος εξυπηρέτησης χρέους, καθιστώντας πιο δύσκολη για τους πιο αδύναμους κρίκους τη διαδικασία αποπληρωμής.
Ο συγκεκριμένος κίνδυνος είναι εντονότερος για τις αναδυόμενες αγορές, όπου ο δανεισμός σε δολάρια αυξάνεται με ρυθμους-ρεκόρ και αναμένεται να υπερβεί φέτος τα 750 δισ. δολάρια, όπως σημειώνει ο Ντέμιαν Σασάουερ του Bloomberg Intelligence.
Πού οφείλεται όμως ο κυρίαρχος ρόλος του δολαρίου; Εν μέρει στην έλλειψη εναλλακτικής επιλογής. Το κύρος του ευρώ ως αποθεματικού νομίσματος παραμένει περιορισμένο, ενώ το κινεζικό γιουάν, παρά τις προσπάθειες του Πεκίνου για την ενίσχυση του ρόλου του στις διεθνείς αγορές, υπόκειται σε capital controls. Eπιπλέον, με τη FED να έχει μειώσει τα επιτόκια σε μηδενικά επίπεδα και ανοίγοντας τις στρόφιγγες ρευστότητας, το αμερικανικό νόμισμα παραμένει πιο ελκυστικό ως πηγή χρηματοδότησης.