Αν και ο πόλεμος στην Ουκρανία διαρκεί ήδη έξι μήνες και τον συνοδεύουν οι κυρώσεις, επισήμως η ανεργία στη Ρωσία βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό 3,9%.
Η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της, η Avtovaz, δεν έχει απολύσει ούτε έναν από τις 42.000 υπαλλήλους της, ενώ έχει ξαναρχίσει την παραγωγή του μοντέλου Lada.
Αυτή είναι, όμως, η μία όψη της ρωσικής πραγματικότητας. Η άλλη όψη είναι ότι η Avtovaz καταβάλλει τα 2/3 των μισθών στους εργαζομένους της καθώς βρίσκονται όλοι σε ένα καθεστώς προσωρινής αναστολής της σύμβασης εργασίας ανάλογο εκείνου που γνωρίσαμε στην πανδημία. Τελευταία η Avtovaz τους έδωσε την επιλογή να φύγουν με αποζημίωση 3.400 δολ., ποσό που αντιστοιχεί σε 200.000 ρούβλια όταν ο μισθός τους ήταν 45.000 ρούβλια τον μήνα.
Η Avtovaz είχε διακόψει την παραγωγή των μοντέλων της Lada από τον Μάρτιο εξαιτίας των κυρώσεων της Δύσης, των ελλείψεων καίριων εξαρτημάτων αλλά και εξαιτίας της αποχώρησης του εταίρου της, της γαλλικής Renault.
Το μεγαλύτερο μέρος των 3.200 υπαλλήλων που απασχολούνται στη μονάδα παραγωγής της Lada στη βιομηχανική πόλη Ιζβέβσκ τελούν σε καθεστώς προσωρινής αναστολής της σύμβασης εργασίας τους, καθώς η μονάδα της Ιζβέβσκ παραμένει αδρανής και έχει δώσει τη δυνατότητα μόνον σε ορισμένους υπαλλήλους να εργάζονται προσωρινά με μειωμένα ωράρια.
Η εταιρεία σχεδιάζει να επικεντρωθεί στην παραγωγή της σημαντικότερης μονάδας της στην Τολιάτι, αλλά υποστηρίζει πως εξακολουθεί να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη μονάδα της Ιζβέβσκ και ότι σχεδιάζει να την εξοπλίσει με νέες τεχνολογίες ώστε να εξελιχθεί στην πρώτη ρωσική βιομηχανία ηλεκτροκίνητων οχημάτων που θα παράγει το μοντέλο Lad e-Largus. Μιλώντας στο Reuters, ο πρόεδρος της Avtovaz, Μάξιμ Σοκόλοφ, τόνισε πως «στην υπάρχουσα συγκυρία υπό την πίεση των κυρώσεων και έναν αυξανόμενο αριθμό αστάθμητων παραγόντων, προσπαθούμε να διατηρήσουμε την απασχόληση».
Σύμφωνα, όμως, με τον Ρούμπεν Ενκιπόλοφ, καθηγητή Οικονομικών στη Νέα Οικονομική Σχολή της Μόσχας, στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας υπάρχει η «κρυφή ανεργία» όσων δεν απολύονται μεν αλλά είναι σε παρατεταμένη αναστολή της σύμβασης εργασίας με πενιχρά έσοδα. Ο ίδιος προεξοφλεί πως η ανεργία θα αυξηθεί προς τα τέλη του έτους όταν θα γίνει πλήρως αντιληπτό ότι οι κυρώσεις ήρθαν για να μείνουν.
Οπως υπογραμμίζει, «στη Ρωσία οι οικονομικές κρίσεις δεν οδηγούν σε μαζική ανεργία ακριβώς χάρη σε αυτές τις πρακτικές που εφαρμόζονται στην αγορά εργασίας όπως η προσωρινή αναστολή της σύμβασης εργασίας».
Οι κυρώσεις έχουν αναγκάσει μεγάλες βιομηχανίες να μειώσουν την παραγωγή τους.
Προ ημερών ο Ρώσος υπουργός Οικονομίας Μάξιμ Ρεσχέτνικοφ αρνήθηκε κατηγορηματικά πως έχει αυξηθεί δραματικά η ανεργία στη χώρα επιμένοντας στα επίσημα στοιχεία για ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Αφησε, πάντως, ανοικτό το ενδεχόμενο να αυξηθεί η ανεργία το φθινόπωρο, αλλά προσέθεσε: «Ας μη δραματοποιούμε τα πράγματα, η κατάσταση είναι υπό έλεγχο».
Η αυτοκινητοβιομηχανία δεν είναι, άλλωστε, ο μοναδικός κλάδος της ρωσικής οικονομίας που έχει πληγεί από την αναμέτρηση της Μόσχας με τη Δύση. Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Τατιάνα Γκολίκοβα, παραδέχθηκε στα τέλη του περασμένου μήνα ότι 236.000 Ρώσοι εργαζόμενοι τελούν σε καθεστώς αναστολής σύμβασης εργασίας ή απασχολούνται με μειωμένα ωράρια. Και όλοι αυτοί δεν εντάσσονται στα 3 εκατομμύρια επίσημα καταγεγραμμένων ανέργων της Ρωσίας. Για παράδειγμα, οι μισοί περίπου από τους ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, κάπου 14.000 άνθρωποι, είναι σε προσωρινή αναστολή σύμβασης ή εργάζονται με μειωμένο ωράριο. Στο ίδιο καθεστώς βρίσκονται άλλωστε οι περισσότεροι από τους υπαλλήλους όσων ξένων επιχειρήσεων αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τη Ρωσία, από τη σουηδική Ikea μέχρι την ισπανική Zara.
Η αυτοκινητοβιομηχανία, όμως, έχει πληγεί στον μέγιστο βαθμό, με τις πωλήσεις επιβατικών αυτοκινήτων να έχουν σημειώσει πτώση 62% το πρώτο εξάμηνο σε σύγκριση με το α΄ εξάμηνο του 2021. Οι διεθνείς αυτοκινητοβιομηχανίες Volkswagen, Nissan, Hyundai, Stellantis, Mitsubishi και Volvo έφυγαν από τη Ρωσία και η μαζική έξοδός τους έθεσε σε εξαναγκαστική αργία πάνω από 14.000 υπαλλήλους της ρωσικής αυτοκινητοβιομηχανίας, των οποίων το μέλλον ενδέχεται να είναι ζοφερό όσο παρατείνεται ο πόλεμος. Πρόκειται για μια θλιβερή και απότομη αντιστροφή της κατάστασης για μια βιομηχανία που υπήρξε σύμβολο της ρωσικής επιτυχίας επί δεκαετίες, προσείλκυσε ξένους επενδυτές και ξένες βιομηχανίες και εξελίχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες της χώρας. Ο κλάδος απασχολούσε 400.000 άτομα το 2020, ενώ είναι δεκαπλάσιος ο αριθμός των εργαζομένων που εξαρτώνται έμμεσα από την αυτοκινητοβιομηχανία.
Πηγή: Reuters