Τι γίνεται όταν η απομίμηση δεν αποτελεί ένα φθηνό κακέκτυπο, αλλά ένα τέλειο ομοίωμα του πρωτότυπου, το οποίο όμως πωλείται σε χαμηλότερη τιμή; Πόσοι θα αντιστέκονταν άραγε στην αγορά ενός «superfake» προϊόντος, όταν αυτό δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από ένα αντίστοιχο επώνυμο; H ρεπόρτερ των New York Times Έιμι Γουάνγκ διηγείται την εμπειρία της από μια παραγγελία ενός τέτοιου προϊόντος και μας εισάγει στον κόσμο των «τέλειων» απομιμήσεων.
«Πριν από λίγο καιρό, βρέθηκα στο Παρίσι έχοντας περασμένη στον ώμο μου μια τσάντα “μαϊμού” του οίκου Celine. Στη Γαλλία, μια χώρα που υπερηφανεύεται για την επιρροή της στην παγκόσμια μόδα, οι ποινές για την απομίμηση είναι αυστηρές, σε σημείο που μπορεί να κινδύνευα με τρία χρόνια φυλάκιση.
Ωστόσο, ένα ανθρώπινο μάτι δεν θα μπορούσε να ξεχωρίσει το αυθεντικό από την αντιγραφή. Όπως κάθε πιστή απομίμηση, η τσάντα είχε φτιαχτεί με το ίδιο σχέδιο, με τα ίδια φαινομενικά υλικά, όπως το “πρωτότυπο”. Ωστόσο, επί της ουσίας ήταν μια απάτη.
Πώς έφτασα στην «πηγή» των απομιμήσεων
Μπήκα στον κόσμο των ”superfakes”, των απίστευτα πιστών απομιμήσεων, πριν μερικά χρόνια. Ήταν αρχές του 2021, όταν έβλεπα μια διαφήμιση όπου το μοντέλο Κάια Γκέρμπερ κρατούσε μια clutch bag Celine Triomphe – μια μικροσκοπική ορθογώνια τσάντα. Τότε πληροφορήθηκα ότι κόστιζε 2.200 ευρώ. Από την έρευνα που έκανα, πληροφορήθηκα ότι αυτή η τιμή ήταν παραφουσκωμένη.
Ως παιδί μεταναστών πρώτης γενιάς όπου η έξοδος μας ήταν σε Pizza Hut, ήξερα ότι αυτά τα αντικείμενα δεν ήταν για μένα, όπως δεν ήταν για μένα τα επίσημα δείπνα ή τα ναυλωμένα Gulfstreams. Αλλά μέρες αργότερα, επηρεασμένη από την καραντίνα, βρέθηκα να ψάχνω στο Google “πώς να αγοράσω Celine Triomphe φθηνά”. Αυτή η αναζήτηση με οδήγησε σε μια κοινότητα του Reddit από λάτρεις των απομιμήσεων που αντάλλασσαν λεπτομέρειες σχετικά με “έμπιστους πωλητές” που ήταν σε θέση να παραδώσουν μια Chanel, μια Loewe Puzzle ή μια Hermès Birkin σε τιμή μόλις 5% περίπου της αυθεντικής.
Οι πωλητές των superfakes συνήθως ζητούν πληρωμή μέσω Bitcoin, ή προπληρωμένων δωροκαρτών, όπως οι κάρτες Amazon ή iTunes. Αυτοί οι τρόποι πληρωμής επιτρέπουν στους πωλητές να αποφύγουν την ανίχνευση και να διατηρήσουν την ανωνυμία τους.
Από την Κίνα στις ΗΠΑ σε τρεις εβδομάδες
Μίλησα στο WeChat με κάποια που είχε το όνομα Λίντα. Αμέσως μου έστειλε φωτογραφίες από δώδεκα Celine Triomphes. Mου είπε ότι μπορούσα να ελέγξω σε ειδικό τις φωτογραφίες πριν την αποστολή της τσάντας. Το δε κόστος, περίπου 915 γιουάν, δηλαδή 132 δολάρια.
Δίστασα για λίγες μέρες και μετά της έστειλα μήνυμα: «creme χρώμα, παρακαλώ». Ήταν μεσάνυχτα στην Κίνα, αλλά η Λίντα μου απάντησε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα: Η τσάντα θα ήταν στην πόρτα μου σε περίπου τρεις εβδομάδες.
Το να διερευνήσεις το πρόβλημα της απομίμησης στη βιομηχανία της μόδας είναι σαν να προσπαθείς να τυλίξεις ξανά τις κλωστές ενός νήματος. Οι οίκοι μόδας ξοδεύουν δισεκατομμύρια για να καταπολεμήσουν τις απομιμήσεις, αλλά ακόμη και οι πραγματικές Prada Cleos και Dior Book Totes που κατασκευάζονται με μηχανές – εγείρουν ερώτημα για το τι ακριβώς μοναδικό διαθέτουν. Μήπως πρόκειται απλώς για το ποιος θα κερδίσει τα περισσότερα; (Η Hermès ξεκίνησε πρόσφατα και κέρδισε έναν πόλεμο εμπορικών σημάτων κατά των NFTs “MetaBirkin”).
Εξάλλου, η αντιγραφή διατρέχει την ιστορία της μόδας. Το 1951, η Αμερικανίδα συγγραφέας Σάλι Ισέλιν, ψάχνοντας για ένα φόρεμα στο Παρίσι, έγραφε στο “The Atlantic” για τη σνομπ κουλτούρα των Παριζιάνων. Η ίδια παρατήρησε τότε ότι ενώ η αντιγραφή ήταν μια απαγορευμένη λέξη στους κύκλους της γαλλικής υψηλής ραπτικής, κάποιοι ράφτες στη Ρώμη ήταν περισσότερο από πρόθυμοι να της φτιάξουν ένα αντίστοιχο φόρεμα σε αρκετά χαμηλότερη τιμή.
Εκείνη την εποχή, τέτοιοι ράφτες ήταν δυσεύρετοι. Σήμερα, μπορεί κανείς να αγοράσει μια τσάντα στο στυλ της Balenciaga από τα Zara, τα Shein ή το AliExpress. Ακόμα και οι πάμπλουτοι ψάχνουν για τέτοιες περιπτώσεις, όπως εξομολογήθηκε πέρυσι στο “The Cut” μια γυναίκα από το Μανχάταν με μια ντουλάπα από σούπερ απομιμήσεις Birkins. Στην άλλη άκρη του κόσμου, στην Κίνα -μια χώρα που φημίζεται για αυτό και που δεν υπάρχει ενδοιασμός να κατασκευαστεί ακόμα και ένα αντίγραφο των Κήπων των Βερσαλλιών- υπάρχουν, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, αρκετά εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν από το συγκεκριμένο επάγγελμα.
Με μισθό 4.300 δολάρια τον μήνα
Η Κέλι η οποία ζει στην πόλη Γκουανγκζού της Κίνας, εργαζόταν πριν πέντε χρόνια σε κτηματομεσιτικό γραφείο. Σήμερα, δουλεύει από το σπίτι της, από όπου κανονίζει για το δέρμα, τις θερμικές σφραγίδες και τις χειροποίητες ραφές. Ως αντιπρόσωπος μιας εταιρείας που φτιάχνει απομιμήσεις, η Κέλι βγάζει έως και 30.000 γιουάν, ή περίπου 4.300 δολάρια τον μήνα.
Σε μια ιδανική μέρα, η Κέλι μπορεί να πουλήσει περισσότερες από 30 Chloés και Yves Saint Laurent, κυρίως σε Αμερικανίδες. Η ίδια κρατά περίπου το 45% από κάθε πώληση, από το οποίο πληρώνει τα έξοδα αποστολής. “Αν μια τσάντα μπορεί να αναγνωριστεί ως ψεύτικη”, επισημαίνει, “δεν είναι μια αξιόλογη αγορά για τον πελάτη, επομένως πουλάω μόνο τσάντες υψηλής ποιότητας αλλά και δελεαστικά προσιτές -200 ή 300 δολάρια είναι μία αρκετά θελκτική τιμή”, αναφέρει η ίδια.
Από την Γκουανγκζού, εκτιμάται ότι προέρχεται η συντριπτική πλειονότητα των superfakes του πλανήτη, με τους ειδικούς να αποδίδουν τις αστραπιαίες ταχύτητες παράδοσης στην εξέλιξη της τεχνολογίας.
Ορισμένοι κατασκευαστές superfakes ταξιδεύουν μάλιστα στην Ιταλία για να προμηθευτούν δέρμα από τις ίδιες αγορές που ψωνίζουν τα μεγάλα brands, ενώ κάποιοι αγοράζουν τις πραγματικές τσάντες για να εξετάσουν κάθε λεπτομέρεια. Οι κινεζικές αρχές από την πλευρά τους, έχουν ελάχιστα έως καθόλου κίνητρα να κλείσουν αυτές τις επιχειρήσεις, δεδομένης της συνεισφοράς τους στις τοπικές οικονομίες και της φθοράς των πολιτικών δεσμών της Κίνας με τα δυτικά κράτη.
Τι μπορεί να προδώσει το μυστικό
Όσοι πάντως ασχολούνται με τις απομιμήσεις των πολυτελών τσαντών επιμένουν, ότι πάντα υπάρχει ένα “μυστικό” που τις προδίδει. Στην ιστοσελίδα RealReal, οι τσάντες σχεδιαστών περνούν από εξονυχιστικούς ελέγχους, συμπεριλαμβανομένων ακτίνων Χ και μέτρησης γραμματοσειρών με ακρίβεια χιλιοστού.
Ωστόσο, ένας γνώστης του κλάδου με τον οποίο μίλησα, ομολογεί ότι δεν είναι πάντα τόσο εύκολο. Οι απομιμήσεις γίνονται “τόσο καλές, σε σημείο που πραγματικά δεν έχεις ιδέα, και έτσι μετατρέπεται σε ένα χρονοβόρο κυνήγι μαγισσών”. Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του έχουν τις θεωρίες τους για το πώς τα superfakes είναι τόσο πιστές αντιγραφές: “Υποψιαζόμαστε ότι η δουλειά γίνεται εσωτερικά, κάποιος από την Chanel ή την Hermes μπορεί να τους προμηθεύει δέρματα ή άλλα υλικά”.
Μετά από εβδομάδες παρακολούθησης στην ιστοσελίδα DHL, η Celine Triomphe έφτασε. Το κουτί ήταν ελαφρώς ταλαιπωρημένο από το ταξίδι μέσω του Άμπου Ντάμπι και λιμανιών σε Γαλλία και Ιταλία, προτού καταλήξει στην αγκαλιά μου στη Νέα Υόρκη. Έσκισα το χαρτί για να βγάλω την Triomphe. Με την πρώτη ματιά, τίποτα δεν ήταν ανιχνεύσιμο. Μέτρησα πιστά τα γράμματα και στη συνέχεια τις διαστάσεις. Στο χέρι μου, ένιωθα το δέρμα λίγο σκληρό, λιγότερο βελούδινο από την τσάντα που είχα ακουμπήσει στην μπουτίκ της Celine στο Soho. Αλλά αυτό το γνώριζα μόνο εγώ.
Ο Βολκάν Γιλμάζ χρησιμοποιεί το όνομα Tanner Leatherstein στο TikTok και έχει περίπου 800.000 followers που τον παρακολουθούν να κόβει και να σκίζει δημοφιλείς τσάντες της Chanel ή της Louis Vuitton από τις ραφές για να αξιολογήσει αν η ποιότητα κάθε τσάντας “αξίζει” από άποψη ποιότητας και κατασκευής. (Spoiler: Πολύ σπάνια. Με εξαίρεση την Bottega Veneta ή την Hermès.) “Το κόστος μιας πολυτελούς τσάντας δεν έχει ποτέ να κάνει με το υλικό της”, μου είπε ίδιος.
Το γεγονός ότι τα κέρδη από τις αντιγραφές μιας ιδέας διοχετεύονται μόνο σε μια (χοντρή, εταιρική) τσέπη είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο πολλοί νεότεροι καταναλωτές θεωρούν τις ψεύτικες τσάντες καλύτερες από τις πραγματικές. Γι’ αυτούς, η συγκεκριμένη πολυτέλεια δεν είναι ένα ανήθικο σκάνδαλο αλλά ένα χαρούμενο ανοιχτό μυστικό. Άνθρωποι με τους οποίους μίλησα στο Reddit αναφέρουν γελώντας «Μια τσάντα είναι ένα αντικείμενο μαζικής παραγωγής – δεν είναι ένα έκθεμα σε μουσείο».
Μια 29χρονη δημιουργός του TikTok που έχει κάνει βίντεο για τις τσάντες-απομιμήσεις, μου είπε ότι μερικές φορές τις σκέφτεται ως “τον εκδημοκρατισμό της μόδας”.
Μπροστά στη διευρυνόμενη ανισότητα σε όλο τον κόσμο, δεν είναι πια της μόδας ούτως ή άλλως να φυλάμε τα ακριβά πράγματα. Η ηθοποιός Τζέιν Μπίρκιν, η οποία δάνεισε το όνομά της στην ομώνυμη τσάντα της Hermès, αδιαφορεί για τις ψεύτικες Birkins: «Είναι πολύ ωραίο που όλοι έχουν ή θέλουν να αποκτήσουν μια», είχε δηλώσει στη Vogue το 2011. «Αν ο κόσμος θέλει να πάρει την αληθινή, εντάξει. Αν θέλουν απομιμήσεις δεν έχω κανένα πρόβλημα. Πραγματικά δεν νομίζω ότι έχει σημασία».
Με πληροφορίες από New York Times
Ακολουθήστε το kathimerini.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, στο kathimerini.gr