ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Σε καλό κλίμα συνεχίζονταν χθες έως αργά το βράδυ οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Ευρωκοινοβουλίου για τον ενιαίο μηχανισμό εκκαθάρισης των τραπεζών, καθώς και οι δύο πλευρές έχουν πολύ καθαρά στο μυαλό τους ότι ο χρόνος πιέζει για μεγάλες αποφάσεις και συμβιβασμούς. Τώρα είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η ελληνική προεδρία και ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, που έχει αναλάβει τον συμβιβασμό μεταξύ των δύο πλευρών, χρησιμοποιεί μία από τις τελευταίες του ευκαιρίες για την εξεύρεση λύσης, καθώς το Ευρωκοινοβούλιο μετράει πια μέρες μέχρι τη διάλυσή του πριν από τις ευρωεκλογές.
Τα μέλη της ελληνικής προεδρίας που ασχολούνται με τις διαπραγματεύσεις ξέρουν ότι η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας για τον μηχανισμό εξυγίανσης των τραπεζών, θα ήταν πολύ μεγάλη νίκη για την ίδια την ελληνική προεδρία, καθώς ο μηχανισμός αυτός αποτελεί τον τελευταίο «πυλώνα» της τραπεζικής ενοποίησης. Η τραπεζική ενοποίηση αν επιτευχθεί είναι η σημαντικότερη συμφωνία που έχει γίνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο μετά τη συνθήκη του Μάαστριχτ. Χθες, στις διαπραγματεύσεις συμμετείχε και ο Ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. Η δυσκολία να βρεθεί συμβιβασμός μεταξύ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Ευρωκοινοβουλίου βρίσκεται σε δύο βασικά θέματα που καμία πλευρά δεν φαίνεται μέχρι τώρα να υποχωρεί.
Δύο εμπόδια
Το πρώτο και πιο βασικό πρόβλημα είναι το «ποιος θα πατήσει το τελικό κουμπί» για την ενεργοποίηση του μηχανισμού εκκαθάρισης των τραπεζών. Το Ευρωκοινοβούλιο από τη μία πιέζει να ειδοποιεί αρχικά για την κατάσταση μιας τράπεζας που είναι έτοιμη να πτωχεύσει η ΕΚΤ και την απόφαση να την παίρνει το Συμβούλιο Εκκαθάρισης Τραπεζών και βασικά να μην έχουν λόγο τα κράτη-μέλη. Το επιχείρημα του Ευρωκοινοβουλίου είναι ότι αν εμπλακούν τα κράτη-μέλη σε αυτή τη διαδικασία, θα την κάνουν περισσότερο πολύπλοκη και αργή, ενώ πολλοί υποστηρίζουν ότι μπορεί να μην επιτρέψουν και την ίση αντιμετώπιση στις τράπεζες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Το Συμβούλιο της Ε.Ε. από την άλλη, θέλει να έχει όλη την αρμοδιότητα της ενεργοποίησης μαζί με το Συμβούλιο Εκκαθάρισης των Τραπεζών.
Το δεύτερο βασικό εμπόδιο στις διαπραγματεύσεις είναι στον χρόνο που θα είναι σε πλήρη λειτουργία το ταμείο εκκαθάρισης των τραπεζών. Σε αυτό που συμφωνούν και οι δύο πλευρές είναι ότι στο Ταμείο αυτό πρέπει να βρίσκεται το ποσό των 55 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αυτό το ποσό που θα μαζευτεί από τις συνδρομές όλων των ευρωπαϊκών τραπεζών που συμμετέχουν, υπολογίζεται ότι οι 17 μεγαλύτερες τράπεζες (από τις 230 που θα συμμετέχουν) θα συνεισφέρουν το 40% του ποσού. Το Ευρωκοινοβούλιο από τη μία θέλει το Ταμείο αυτό να γίνει ένας «κοινός κουμπαράς» και να είναι λειτουργικό στα τρία χρόνια. Το Συμβούλιο από την άλλη θέλει το ποσό αυτό να μαζευτεί σε 10 χρόνια και τότε μόνο να γίνει κοινό.
Ο βασικός υπέρμαχος αυτής της θέσης είναι η Γερμανία που φοβάται ότι σε ένα κοινό ταμείο τα λεφτά που θα έχει βάλει η ίδια θα τελειώσουν πιο γρήγορα υπέρ των πιο αδύναμων χωρών. Η ελληνική προεδρία προτείνει τον συμβιβασμό να μειωθεί ο χρόνος στα 7 χρόνια, ενώ η Ολλανδία έχει άλλη μία συμβιβαστική πρόταση, το ταμείο να έχει τη δυνατότητα να βγαίνει στις αγορές και να δανείζεται από την αρχή.
Σε ό,τι αφορά τη διάσωση εκ των έσω (δηλαδή πρώτα για μία πτωχευμένη τράπεζα να πληρώνουν οι μέτοχοι μετά οι ομολογιούχοι) έχουν καταλήξει και οι δύο πλευρές να ισχύσει το 2016 και όχι το 2018, όπως είχαν αρχικά συμφωνήσει. Τα επόμενα 24ωρα είναι κρίσιμα για να ορίσουν το μέλλον αυτής της πολυαναμενόμενης τραπεζικής ενοποίησης.