Μολονότι σημειώνεται επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξής τους, οι οικονομίες της Ασίας θα εξακολουθήσουν να αναπτύσσονται πολύ περισσότερο από τον υπόλοιπο κόσμο, επικουρούμενες, πάντως, από την ανάκαμψη των ανεπτυγμένων οικονομιών, ΗΠΑ και Ευρωζώνης, που θα δώσει ώθηση στις εξαγωγές τους. Δεν παύουν, ωστόσο, να απειλούνται από την επιβράδυνση της Κίνας, την πτώση των τιμών των εμπορευμάτων, τις εντεινόμενες εκροές κεφαλαίων και τους κινδύνους από την επιβολή περιοριστικής νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ και μια γενικότερη επί τα χείρω αλλαγή στις συνθήκες χρηματοδότησης. Στις διαπιστώσεις αυτές καταλήγει το ΔΝΤ σε έκθεσή του για τις χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού, που δόθηκε στη δημοσιότητα ενώ βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη η εξαμηνιαία σύνοδος του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι εξαγωγές των ασιατικών οικονομιών αναμένεται να αυξηθούν χάρις όχι μόνον στην ανάκαμψη των κυριότερων αγορών στις οποίες απευθύνονται, ΗΠΑ και Ευρωζώνη, αλλά και στη διολίσθηση των νομισμάτων τους. Η ζήτηση στις χώρες της Ασίας εκτιμάται πως θα παραμείνει ισχυρή καθώς τα επίπεδα των επιτοκίων είναι χαμηλά, τα ποσοστά της απασχόλησης υψηλά ενώ χορηγούνται εκτεταμένα πιστώσεις. Αναμένεται, έτσι, πως ο ρυθμός ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής της Ασίας θα είναι μεν ελαφρώς χαμηλότερος από την προηγούμενη εκτίμηση του Ταμείου, αλλά και πάλι θα φτάσει στο 5,4% τόσο φέτος όσο και το επόμενο έτος. Η περιοχή Ασίας – Ειρηνικού μπορεί, όμως, να δεχθεί καίριο πλήγμα σε περίπτωση περαιτέρω επιβράδυνσης της ανάπτυξης της Κίνας, δεδομένου του μεγέθους της κινεζικής οικονομίας.
Μεταρρυθμίσεις
Οπως επισημαίνει το Ταμείο, η μεταρρυθμιστική διαδικασία στην Κίνα ενδέχεται να μην αποβεί όσο αποτελεσματική αναμενόταν και μια ραγδαία επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας να πλήξει την περιοχή εξαιτίας των στενών εμπορικών δεσμών της με τις άλλες ασιατικές οικονομίες αλλά και επειδή θα επιβαρύνει το κλίμα στις χρηματαγορές. Εκτιμά, μάλιστα, πως η πτώση του ΑΕΠ της Κίνας κατά 1% θα αφαιρέσει 0,3% από τη γενικότερη ανάπτυξη της Ασίας.
Η ευρύτερη περιοχή της Ασίας και ιδιαίτερα οικονομίες όπως της Κορέας και της Ταϊβάν, που εξαρτώνται άμεσα από το εμπόριο, ενδέχεται να πληγούν σε περίπτωση μεγαλύτερης επιβράδυνσης της Ιαπωνίας ή αποδυνάμωσης του γιεν και της συνεπακόλουθης μείωσης της εξωτερικής ζήτησης.
Επιτόκια – πετρέλαιο
Μείζων κίνδυνος για τις οικονομίες της Ασίας είναι, προπαντός, μια ενδεχόμενη μαζική εκροή κεφαλαίων σε περίπτωση μιας αύξησης των επιτοκίων του δολαρίου, ιδιαιτέρως αν αυτή είναι μεγαλύτερη από τις προσδοκίες της αγοράς. Στην περίπτωση αυτή θα αυξηθεί το κόστος του δανεισμού για τις ασιατικές οικονομίες και τις επιχειρήσεις τους αλλά και για τα νοικοκυριά των χωρών αυτών, ιδιαιτέρως αν έχουν μεγάλη έκθεση σε δανεισμό σε δολάρια. Σε ό,τι αφορά τις χαμηλές τιμές του πετρελαίου και των άλλων πρώτων υλών, το ΔΝΤ επισημαίνει πως έχουν ήδη στηρίξει και ενδέχεται να στηρίξουν περαιτέρω οικονομίες όπως της Ινδίας που καλύπτει τις ενεργειακές της ανάγκες από εισαγωγές πετρελαίου.
Την ίδια στιγμή, όμως, οι χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων πλήττουν χώρες που τα εξάγουν, ενώ παράλληλα έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση των επενδύσεων στον κλάδο των υδρογονανθράκων, ο οποίος αντιπροσωπεύει περίπου το 12% των επιχειρηματικών επενδύσεων στην Ασία, συμπεριλαμβανομένων των χωρών που εισάγουν πετρέλαιο.
Η «τέλεια καταιγίδα»
Ο αναλυτής μακροοικονομικής στρατηγικής της Saxo Bank για την Ασία, Κάι Βαν Πέτερσεν, σε αντίθεση με όσους πιστεύουν ότι οι μαζικές ρευστοποιήσεις στις αναδυόμενες αγορές έχουν φτάσει στο μη περαιτέρω και ότι τα χαμηλά του κύκλου έχουν πλέον ολοκληρωθεί, προτιμά να διαφοροποιήσει τη θέση του. Το φθηνό χρήμα που προήλθε από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Fed και τα εκτεταμένα μέτρα τόνωσης στην Κίνα κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης έχουν διογκώσει σε μεγάλο βαθμό τα στοιχεία ενεργητικού. Η παγκόσμια ανάπτυξη επιβραδύνεται, τα εμπορεύματα δεν έχουν βρει ακόμη κάποιο επίπεδο στήριξης, ενώ τα στοιχεία ενεργητικού από τις αναδυόμενες αγορές δεν έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν τη συνεχιζόμενη επιδείνωση των θεμελιωδών μακροοικονομικών μεγεθών. Η βουτιά στην τιμή του πετρελαίου και άλλων εμπορευμάτων ασκεί μεγάλη πίεση στις επιδόσεις των αναδυόμενων αγορών. Οι τελευταίες αντιμετωπίζουν τις σφοδρές συνέπειες από μια «τέλεια καταιγίδα» λόγω χρέους, από το αβέβαιο δολάριο και την κατάρρευση των τιμών στα εμπορεύματα.