Αυξήσεις όχι μόνο στις επικουρικές αλλά και στις κύριες συντάξεις, αναμένεται να φέρει σε χιλιάδες συνταξιούχους ο ανασχεδιασμός του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στον οποίο προχωρεί το υπουργείο Εργασίας. Με καταλύτη τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), οι ειδικές επιτροπές που έχουν συσταθεί στις υπηρεσίες του υπουργείου επεξεργάζονται σενάρια για αυξήσεις στις κύριες συντάξεις που δίνονται από τον Μάιο του 2016 και μετά, οι οποίες ενδέχεται να κινηθούν μεταξύ 8% και 15%, καθώς και στις παλαιές επικουρικές που είχαν μειωθεί από τον Ιούλιο του 2016. Αυξήσεις βέβαια έρχονται και στις εισφορές των μη μισθωτών που μέχρι σήμερα πληρώνουν με βάση τον κατώτατο μισθό. Στον αντίποδα, μειώσεις εισφορών προβλέπονται για τους επαγγελματίες και αγρότες με υψηλότερα εισοδήματα, ενώ σε δεύτερη φάση θα μειωθούν και οι εισφορές για όλους τους εργοδότες και εργαζόμενους μισθωτούς που απασχολούνται με πλήρη απασχόληση.
Ενα από τα βασικά θεμέλια του νόμου Κατρούγκαλου που κρίθηκαν αντισυνταγματικά, και θα αλλάξει, είναι το ύψος των ποσοστών αναπλήρωσης που ισχύουν για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης των ασφαλισμένων, οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά. Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί πως θα νομοθετήσει νέα υψηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης, πιθανότατα για τα έτη άνω των 30 ετών κλιμακωτά, στο νομοθέτημα που αναμένεται να εισαχθεί στη Βουλή, έως το τέλος του έτους ή το αργότερο έως τον Ιανουάριο του 2020. Αυτό στην πράξη θα οδηγήσει σε αυξήσεις συντάξεων, μεταξύ 8% και 15%, τουλάχιστον για όσους έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν με πολλά έτη ασφάλισης και έχουν καταβάλει αυξημένες εισφορές.
Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζονται στο υπουργείο, η αύξηση θα αφορά τα ποσοστά αναπλήρωσης σε όσους έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν με περισσότερα από 30 και κυρίως με πάνω από 35 χρόνια ασφάλισης. Μάλιστα, υπάρχουν εισηγήσεις ώστε η σωρευτική αύξηση στα 35 έτη και πάνω, να είναι 2,5 με 3 ποσοστιαίες μονάδες. Τις μεγαλύτερες, ωστόσο, αυξήσεις θα έχουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν ή συνταξιοδοτούνται με 40 έτη και πάνω. Απομένει βέβαια να μετρηθεί το συνολικό κόστος μιας τέτοιας αλλαγής, καθώς και ο τρόπος κάλυψής του και οι δημοσιονομικές συνέπειες που αυτό μπορεί να έχει στις δεσμεύσεις της χώρας απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εχει υπολογιστεί ότι κάθε έτος αποχωρούν κατά προσέγγιση 20.000 με 25.000 ασφαλισμένοι με περισσότερα από 35 έτη ασφάλισης. Οι νέες συντάξεις θα ισχύσουν από την 4η Οκτωβρίου 2019 και σύμφωνα με τον κ. Βρούτση, με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα ξεκινήσει και η καταβολή των σχετικών αναδρομικών.
Στην πράξη, όλοι όσοι συνταξιοδοτηθούν από τις 4 Οκτωβρίου και μετά, καθώς και ήδη συνταξιούχοι των οποίων οι συντάξεις έχουν υπολογιστεί με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου και δεν έχουν προσωπική διαφορά, εφόσον έχουν πολλά έτη ασφάλισης, θα δουν τη σύνταξή τους να αυξάνεται.
Βάσει της απόφασης του ΣτΕ, στο υπουργείο Εργασίας επεξεργάζονται επίσης σχέδιο αύξησης των επικουρικών συντάξεων που μειώθηκαν το καλοκαίρι του 2016. Οι αυξήσεις θα είναι της τάξεως των 52,5 ευρώ τον μήνα, μεσοσταθμικά, για 465.112 δικαιούχους. Το κόστος της συμμόρφωσης στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης θα καλυφθεί από την περιουσία του ΕΤΕΑΕΠ, που ανέρχεται σε 2,5 δισ.