Την επόμενη ημέρα μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, που προστατεύει την πρώτη κατοικία από τον πλειστηριασμό, σχεδιάζει το υπουργείο Ανάπτυξης, δρομολογώντας το εργαλείο των εύλογων δαπανών διαβίωσης, αλλά και πρωτοβουλίες για την αποσυμφόρηση των Ειρηνοδικείων όλης της χώρας.
H προσπάθεια συμπληρώνεται με την εκπόνηση από την Τράπεζα της Ελλάδος του Κώδικα για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, που αναμένεται να ενεργοποιηθεί πριν από το τέλος του 2014. Υπενθυμίζεται ότι ο Κώδικας δίνει τη δυνατότητα σ’ ένα δανειολήπτη που αδυνατεί να αποπληρώσει το δάνειό του να μείνει στο ακίνητο έναντι ενοικίου, αφού προηγουμένως μεταβιβάσει την κυριότητά του στην τράπεζα.
Ενδεικτικό της αδυναμίας των νοικοκυριών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους είναι τα στοιχεία που δείχνουν ότι παρά την παράταση του ενός έτους που δόθηκε για τους πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας, με την προϋπόθεση ότι ο δανειολήπτης που έχει λάβει σχετική εντολή θα προστρέξει στην τράπεζα για τη ρύθμιση της οφειλής, οι προσφυγές στα Ειρηνοδικεία όλης της χώρας συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, φθάνοντας τις 120.000.
Ο γενικός γραμματέας Καταναλωτή, Γιώργος Στεργίου, εμφανίζεται καθησυχαστικός, καθώς, όπως εξηγεί, οι φόβοι για μαζικούς πλειστηριασμούς ακόμη και μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου δεν θα επαληθευθούν στον βαθμό που η τράπεζα δεν έχει κίνητρο για μια τέτοια διαδικασία. Το γεγονός ότι η Ελλάδα ακολουθεί το λεγόμενο ηπειρωτικό -ή αγγλοσαξονικό- δίκαιο, που υποχρεώνει την τράπεζα να ικανοποιήσει την απαίτησή της για το ύψος της οφειλής από το προϊόν του πλειστηριασμού, δεν ευνοεί τους μαζικούς πλειστηριασμούς, ειδικά σε περιβάλλον όπου η αγορά των ακινήτων πνέει τα λοίσθια.
Η πραγματικότητα που διαμορφώνει η νομική βάση στη χώρα μας διαφοροποιείται από αυτήν που ισχύει π.χ. στις ΗΠΑ, όπου οι τράπεζες, έχοντας την κυριότητα του ακινήτου, μπορούσαν να κατασχέσουν το ακίνητο απευθείας, χωρίς να αναμένουν να ικανοποιήσουν την οφειλή τους μέσα από την τιμή στην οποία θα ρευστοποιούσαν το ακίνητο. Σε κάθε περίπτωση ο κατακλυσμός των Ειρηνοδικείων από αιτήσεις για ένταξη στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά -γνωστός ως νόμος Κατσέλη- έχει οδηγήσει στην επέκταση του χρόνου εκδίκασης των υποθέσεων ακόμη και στο 2030, δημιουργώντας έμφραγμα στα Δικαστήρια και καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών για την επίσπευση των διαδικασιών εκδίκασης των αιτήσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, οι ειρηνοδίκες σε όλη τη χώρα δεν ξεπερνούν τους 400 και η ενασχόλησή τους επεκτείνεται από την εκδίκαση διαζυγίων και αστικών υποθέσεων έως και τα αιτήματα για τις ρυθμίσεις δανείων, με αποτέλεσμα η καθημερινότητα να επιβαρύνεται σημαντικά και οι υποθέσεις να καθυστερούν χαρακτηριστικά.
Το βάρος μοιραία πέφτει στην εφαρμογή του Κώδικα Δεοντολογίας που έχει επεξεργαστεί η ΤτΕ, βάσει του οποίου ο δανειολήπτης θα μπορεί να μεταβιβάζει το ακίνητο στην τράπεζα και να απαλλάσσεται από το βάρος του δανείου.