Την πρώτη δοκιμασία τους πριν τεθούν υπό την αιγίδα του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (ΕΕΜ), τον Νοέμβριο, θα περάσουν οι μεγάλες πανευρωπαϊκές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και οι τέσσερις ελληνικές που έχουν χαρακτηριστεί συστημικές. Χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε τη διαδικασία που θα ακολουθήσει για την επικοινωνία της με τις τράπεζες και την κοινοποίηση των αποτελεσμάτων τής υπό εξέλιξη αξιολόγησης 128 συνολικά χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Τα αποτελέσματα των πανευρωπαϊκών stress tests θα ανακοινωθούν στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, ενώ οι τράπεζες θα ενημερωθούν για τα πλήρη και οριστικά αποτελέσματα λίγο πριν αυτά κοινοποιηθούν στις αγορές. Τα ευρήματα των ασκήσεων θα αποτελέσουν τη βάση για την εκπόνηση επιχειρηματικών σχεδίων, για την κάλυψη τυχόν κεφαλαιακών ανοιγμάτων που οι τράπεζες θα πρέπει να καταθέσουν έως τον Νοέμβριο. Τα σχέδια θα αξιολογηθούν από τις μεικτές εποπτικές ομάδες του ΕΕΜ και στη συνέχεια η εφαρμογή τους θα παρακολουθείται στενά. Τραπεζικά στελέχη περιορίζουν τις εκτιμήσεις για ενδεχόμενες νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις που θα προκύψουν από τα stress test σε μονοψήφια νούμερα, ακόμη και με το ακραία δυσμενές σενάριο και πάντως σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα 11 δισ. ευρώ που υπάρχουν ως μαξιλάρι ασφαλείας στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Οι τράπεζες εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι τυχόν νέες ανάγκες σε κεφάλαια θα καλυφθούν από ιδιώτες, παραπέμποντας στο ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον που υπήρξε κατά τις τελευταίες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, στις οποίες προχώρησαν η Alpha Bank, η Εθνική Τράπεζα, η Eurobank και η Τράπεζα Πειραιώς, συνολικού ύψους 8,3 δισ. ευρώ, προσελκύοντας διεθνή κεφάλαια, τα επενδυτικά ταμεία Paulson & Co και Fidelity και η εταιρεία συμμετοχών Fairfax Financial Holdings. Να σημειωθεί ότι ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, Βίτορ Κονστάνσιο, έχει παροτρύνει τις τράπεζες να αναζητήσουν τα αναγκαία κεφάλαια από ιδιωτικές πηγές και ήδη μεγάλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στην Ευρώπη –μεταξύ των οποίων και οι ελληνικές– έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου ύψους 100 δισ. ευρώ.
Η αποδέσμευση των κεφαλαίων που απομένουν στο ΤΧΣ συνδέεται, άλλωστε, με την πρόθεση του Δημοσίου να αξιοποιήσει το μαξιλάρι των 11 δισ. ευρώ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού του 2015, ύψους 12,5 δισ. ευρώ και αναμένεται να τεθεί στο πλαίσιο της συνολικής διαπραγμάτευσης της ελληνικής πλευράς από τον Σεπτέμβριο.
Σημειώνεται ότι ο έλεγχος περιλαμβάνει δύο στάδια. Το πρώτο αφορά στην ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών, ενώ σε δεύτερη φάση τα αποτελέσματα αυτά θα «στρεσαριστούν» υπό ακραία δεδομένα με βάση τις οδηγίες που έχει δώσει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών.
Τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες οι οποίες θα εντοπιστούν στο πλαίσιο του ελέγχου της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού ή στο πλαίσιο της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, που θα διενεργηθεί σύμφωνα με το βασικό σενάριο, θα πρέπει να καλυφθούν εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών, ενώ αυτές που θα εντοπιστούν με βάση το δυσμενές σενάριο θα πρέπει να καλυφθούν εντός εννέα μηνών. Τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης που θα χρειαστεί να ληφθούν για την κάλυψη τυχόν κεφαλαιακών αναγκών θα πρέπει να στηριχθούν σε κεφάλαια πρώτης διαβάθμισης, εκτός εάν οι κεφαλαιακές ανάγκες περιοριστούν με τη χρήση άλλων μέσων, όπως η πώληση περιουσιακών στοιχείων. Συγκεκριμένα, τυχόν κεφαλαιακές ανάγκες οι οποίες θα προκύψουν στο πλαίσιο του ελέγχου της ποιότητας των στοιχείων ενεργητικού και της άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων σύμφωνα με το βασικό σενάριο θα πρέπει να καλυφθούν με μέσα κεφαλαίου κοινών μετοχών της κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 – CET1).