Εκπληκτες οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έβλεπαν μετά την ανακοίνωση της τραπεζικής αργίας και της επιβολής των capital controls τα κρατικά ταμεία να γεμίζουν με έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ημερήσια βάση από φόρους. Ο φόβος του «κουρέματος» των καταθέσεων λειτούργησε υπέρ του Δημοσίου. Δυστυχώς, ακόμη και αυτή η εθελοντική συμμόρφωση –πρωτοφανής για τα ελληνικά χρονικά, καθώς φορολογούμενοι έφταναν να πληρώνουν και περισσότερα χρήματα από αυτά που όφειλαν για να βγουν… πιστωτικοί– δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις «τρύπες» στο σκέλος των εσόδων, οι οποίες διευρύνονται συνεχώς.
«Μαύρη τρύπα»
Σε όποια θέση και αν βρεθεί η χώρα από αύριο Δευτέρα, το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να βρει με ποιο τρόπο θα φέρει στα κρατικά ταμεία τα έσοδα που χάθηκαν. Τον Ιούνιο, η «τρύπα» στα έσοδα διευρύνθηκε ακόμη περισσότερο, τουλάχιστον όχι στα καταστροφικά επίπεδα του Μαΐου, μήνα κατά τον οποίο τα δημόσια έσοδα εμφάνισαν υστέρηση ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Τα πολύ δύσκολα είναι μπροστά. Μπορεί χιλιάδες να έσπευσαν να πληρώσουν φόρους για να μη χάσουν τις καταθέσεις τους.
Μπορεί να δημιουργήθηκε νέο κύμα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών μέσα από τις 100 δόσεις υπό τον φόβο ότι πιθανή συμφωνία με τους δανειστές θα ακυρώσει την όποια ευκαιρία για τακτοποίηση χρεών.
Υπήρξε όμως και η άλλη όψη: η διαδικασία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων «πάγωσε» τόσο από την πλευρά των φυσικών προσώπων όσο και από την πλευρά των επιχειρήσεων και αυτό μεταφράζεται σε καθυστερήσεις είσπραξης των φόρων. Από την άλλη, με κλειστές τις τράπεζες η κατανάλωση βούλιαξε. Η όποια αύξηση εσόδων στα σούπερ μάρκετ δεν είναι αρκετή για να αναπληρώσει τη δραματική πτώση των πωλήσεων σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους και αυτό θα αποτυπωθεί σε δραματική μείωση των εσόδων από τον ΦΠΑ μέσα στο επόμενο διάστημα.
Από το… πουθενά
Την Παρασκευή 3 Ιουνίου, δύο εικοσιτετράωρα πριν από το κρίσιμο δημοψήφισμα, δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι –παρά το γεγονός ότι είχε ήδη ανακοινωθεί παράταση για την αποπληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων– έσπευσαν να πληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Το αποτέλεσμα; Το Δημόσιο εισέπραξε εν μέσω capital controls περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ μέσα σε ημέρα.
Το δημοψήφισμα τελείωσε και τη Δευτέρα, με τις τράπεζες να παραμένουν κλειστές, κυριάρχησε η αβεβαιότητα για το αν επιτευχθεί συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους. Ούτε αυτή η αβεβαιότητα εμπόδισε τους φορολογούμενους από το να σπεύσουν και πάλι να πληρώσουν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, καταβάλλοντας επιπλέον 100 εκατομμύρια ευρώ.
Μέσα σε μόλις ένα διήμερο, συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ, ποσό πολύτιμο για τις ανάγκες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που μέχρι και το τέλος της εβδομάδας πάσχιζε να βρει πώς θα συγκεντρώσει τα περισσότερα από 550 εκατομμύρια ευρώ που απαιτούνταν για την καταβολή του δεκαπενθημέρου στους δημοσίους υπαλλήλους.
Ο κύριος όγκος των χρημάτων έφτασε στον τραπεζικό λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών μέσω web banking, αλλά και μέσω των ATM (σ.σ. παρέχεται η δυνατότητα για απευθείας μεταφορά ποσού στην εφορία απλώς με τη χρήση της «ταυτότητας οφειλής» που εκδίδει η εφορία).
Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων έδωσε τη δυνατότητα ύστερα από χρόνια, να πληρωθούν φόροι και με μετρητά στις εφορίες και στα ΕΛΤΑ, ωστόσο, ελάχιστοι ήταν αυτοί που επέλεξαν τη συγκεκριμένη λύση, καθώς στην παρούσα φάση, τα μετρητά θεωρούνται πολύτιμα. Δεν έλειψαν και τα «περίεργα». Φορολογούμενοι πλήρωσαν στην εφορία ακόμη και… περισσότερα χρήματα από αυτά που χρωστούσαν.
Εμφανίστηκαν έτσι στο Taxis με πιστωτικά υπόλοιπα. Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εξηγούσαν ότι παρέχεται αυτή η δυνατότητα. Φυσικά, ο φορολογούμενος δεν μπορεί να διεκδικήσει να πάρει τα χρήματά του πίσω.
Ωστόσο, μπορεί να συμψηφίσει το πιστωτικό υπόλοιπο με μελλοντικές οφειλές προς την εφορία (σ.σ. με τον ίδιο τρόπο μπορεί και μια πιστωτική κάρτα να εμφανίσει πιστωτικό υπόλοιπο το οποίο συμψηφίζεται με μελλοντικές αγορές).