O τρόπος διάσωσης των ελληνικών τραπεζών μέσω χρηματοδότησης που προβλέπει κεφάλαια από 10 έως 25 δισ. ευρώ περνάει αναπόφευκτα μέσα από τη διαδικασία του «κουρέματος» (bail in) των μετόχων και των ομολογιούχων. Μελέτη που έχει εκπονήσει η Σίλβια Μέρλερ για λογαριασμό του Bruegel προτείνει την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών απευθείας μέσω του ESM και περιορισμό της ελληνικής συμμετοχής στο απολύτως υποχρεωτικό όριο του 8%, χωρίς δηλαδή το «κούρεμα» να αγγίξει τους καταθέτες, που προστατεύονται βάσει της οδηγίας.
Οι κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τις ελληνικές τράπεζες, είναι σε άμεση συνάρτηση της εξέλιξης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και της πρόβλεψης για τον αναβαλλόμενο φόρο, που επέτρεπε μέχρι σήμερα στις τράπεζες να αντισταθμίσουν τις ζημίες από τα κέρδη των επόμενων χρόνων. Με δεδομένο ότι η προοπτική αυτή απομακρύνεται πλέον οριστικά, το Δημόσιο βρίσκεται παγιδευμένο στην πρόβλεψη ότι θα πρέπει το ίδιο να καλύψει με μετρητά τις απώλειες από την εξάλειψη του πλεονεκτήματος της αναβαλλόμενης φορολογίας. Ο αναβαλλόμενος φόρος αντιπροσωπεύει από το 42% έως και το 57% του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και η απώλεια του πλεονεκτήματος θα οδηγούσε σε σημαντική μείωση κεφαλαίων για κάθε μία από τις τράπεζες. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Royal Bank of Scotland, τους οποίους χρησιμοποιεί η Σίλβια Μέρλερ, οι απώλειες κεφαλαίων φθάνουν τα 13,8 δισ. ευρώ, περιορίζοντας στο μισό περίπου την κεφαλαιακή επάρκεια του τραπεζικού συστήματος.
Επιπροσθέτως η πιθανότητα χρεοκοπίας του ελληνικού κράτους, που αυξάνεται καθώς πλησιάζουμε την 20ή Ιουνίου, ημερομηνία για την αποπληρωμή των ομολόγων της ΕΚΤ, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τους ισολογισμούς των τραπεζών, υπονομεύοντας την ασφάλεια των εγγυημένων από το ελληνικό Δημόσιο τίτλων. Με βάση τα στοιχεία του Μαΐου, τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου αντιστοιχούσαν στο 3% έως 5% των συνολικών κεφαλαίων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και μια χρεοκοπία του ελληνικού κράτους θα απαξίωνε το εν λόγω χαρτοφυλάκιο.
Η στάση πληρωμών από την πλευρά του ελληνικού Δημοσίου και το ενδεχόμενο χρεοκοπίας απειλούν να τινάξουν άλλωστε στον αέρα το χαρτοφυλάκιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Με βάση την ίδια ανάλυση, η αύξηση κατά 20% των μη εξυπηρετούμενων δανείων μπορεί να οδηγήσει σε μείωση των βασικών εποπτικών κεφαλαίων από 5,3 έως 7,4 δισ. ευρώ ανάλογα με την τράπεζα. Συνολικά οι απώλειες από μια τέτοια εξέλιξη υπολογίζονται σε 26,2 δισ. ευρώ, μηδενίζοντας σχεδόν την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Το σενάριο καθίσταται ακόμη πιο δυσμενές εάν αφαιρεθεί η θετική επίπτωση του αναβαλλόμενου φόρου, που θα οδηγούσε σε αρνητικό έδαφος τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.