Σε φαινόμενα ακραίας περικοπής των συντάξεων στις πλέον αδύναμες ομάδες ασφαλισμένων, όπως άνθρωποι που λαμβάνουν αναπηρικές συντάξεις, ακόμη και κατόπιν εργατικού ατυχήματος, οδηγεί η διάταξη που ορίζει ότι στους συνταξιοδοτούμενους όλων των ασφαλιστικών ταμείων, μετά τις 30 Ιουνίου, θα χορηγείται μόνον η σύνταξη που αναλογεί στις καταβαλλόμενες εισφορές και, μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους, θα χορηγείται το πλήρες ποσό της κατώτατης εγγυημένης σύνταξης. Στη διάταξη δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τους αναπήρους και τους δικαιούχους συντάξεων θανάτου που έχουν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη και δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 67 ετών. Από την εφαρμογή των παραπάνω προκαλείται αύξηση εσόδων για το Δημόσιο, που εκτιμάται για το έτος 2015 σε 4,2 εκατ. ευρώ, για το 2016 σωρευτικά 25,7 εκατ., για το 2017 σωρευτικά 42,87 εκατ. και για το 2018, 60 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, για τις συντάξεις αναπηρίας και θανάτου, οι απώλειες των συνταξιούχων, ήτοι η αύξηση των εσόδων του Δημοσίου, εκτιμώνται για το 2015 σε 1,4 εκατ. ευρώ, για το 2016 σωρευτικά 8,5 εκατ., για το 2017 14,6 εκατ. και για το έτος 2018 σωρευτικά 20 εκατ. ευρώ. Μάλιστα, μένει να διευκρινιστεί εάν οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι, τουλάχιστον έως ότου καταργηθεί το 2020, θα δικαιούνται το ΕΚΑΣ ή θα το λαμβάνουν και αυτό με τη συμπλήρωση των 67 ετών. Σύμφωνα με υπολογισμούς, η περικοπή του μη ανταποδοτικού μέρους σε όλους τους νέους συνταξιούχους ηλικίας κάτω των 67 ετών ισούται με μειώσεις έως και 35%, εάν παραμείνει το ΕΚΑΣ, και 64%, αν περικοπεί το ΕΚΑΣ, στην πλειοψηφία των συντάξεων αναπηρίας και θανάτου και σε ένα πολύ μεγάλο μέρος των πρόωρα συνταξιοδοτημένων με τις προϋποθέσεις των ελάχιστων ορίων, δηλαδή με 4.500 ημέρες ασφάλισης-ένσημα.
Ο πρώην υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κουτρουμάνης, μιλώντας στην «Κ», υπολογίζει ότι περίπου 500.000 ασφαλισμένοι που αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν εντός της επόμενης 15ετίας θα υποστούν από μικρές έως σημαντικά υψηλές περικοπές.
Πρόκειται για ασφαλισμένους με 15 έτη ασφάλισης, ήτοι τον ελάχιστο προβλεπόμενο χρόνο, και κατά συνέπεια εξαιρετικά χαμηλές αποδοχές, κυρίως μητέρες με ανήλικα στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και εργαζόμενοι στην οικοδομή και τον επισιτισμό με λίγα ένσημα, καθώς και άτομα με αναπηρία και δικαιούχοι συντάξεων λόγω θανάτου, χωρίς καμία πρόνοια ή εξαίρεση.
Στην ακραία αλλά πιθανή περίπτωση σύνταξης αναπηρίας, ύστερα από εργατικό ατύχημα για παράδειγμα, ασφαλισμένος με μόλις 900 ή 1.000 ημέρες ασφάλισης μπορεί να λάβει τελικά μόλις 60 ευρώ για ένα πολύ μεγάλο διάστημα της ζωής του, μέχρι να συμπληρώσει τα 67.
Εχθές, πάντως, με τροπολογία που κατατέθηκε κατά τη διαδικασία συνεδρίασης των τεσσάρων επιτροπών της Βουλής, ξεκαθαρίστηκε ότι η εισφορά 6% στις επικουρικές συντάξεις θα είναι επί του καταβαλλόμενου και όχι επί του αρχικού ποσού. Αντίθετα, στις κύριες συντάξεις, η εισφορά 6% θα επιβληθεί στο αρχικό ποσό, όπως επιβάλλεται μέχρι σήμερα το 4%, με αποτέλεσμα, τελικά, η μείωση στις συντάξεις να είναι μεγαλύτερη από τις 2 ποσοστιαίες μονάδες.
Προβληματισμός επικρατεί στο κυβερνητικό επιτελείο αναφορικά με τις διατάξεις περί πρόωρων συνταξιοδοτήσεων σε όλα τα ταμεία και το Δημόσιο, καθώς πρόκειται για πολύπλοκες συνταξιοδοτικές διατάξεις, που δεν μπορούν να γραφτούν… στο πόδι, όπως αυτές που ψηφίστηκαν στο πρώτο πακέτο. Οι συσκέψεις με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης είναι συνεχείς, προκειμένου οι τελικές διατάξεις, που αλλάζουν το καθεστώς θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος στο Δημόσιο, να εγκριθούν από το Ελεγκτικό Συνέδριο.